روزنامه شرق: آمارها در حال تلاقي كردن با يكديگرند. در كنار آرامش توام با غفلت مسوولان سياستگذاري سلامت، بهداشت و اعتياد كشور، سه موج رو به گسترش كاهش سن اعتياد، كاهش سن كارگري جنسي و كاهش سن ابتلا به ايدز در حال پيوستن به يكديگرند و اين يعني «آتشفشان و سونامي» كه در كمين افراد زير 18 سال كشور نشسته است.از جمله در موضوع ايدز كه به گفته يك عضو هيات علمي دانشكده پرستاري و مامايي تهران: «اينك خطر ايدز ۱۵سالهها را تهديد ميكند.» مدت زيادي از زماني نميگذرد كه كارشناسان درباره كاهش سن كارگري جنسي به 14 سال هشدار دادند و كمي پيش از آن كارشناسان امور اعتياد كشور از توسعه فرآيند اعتياد در مدارس و رسيدن گرايش سن اعتياد به 16 سال خبر دادند كه حال ضلع سوم اين مثلث تكميل شده و كارشناسان بهداشت و سلامت روز گذشته نگراني خود را از اشاعه رفتارهاي پرخطر به گروه سني ۱۵ تا 22 سال ابراز و مسوولان وزارت بهداشت هم آن را تاييد ميكنند: «حدود هزار مورد ابتلا به ايدز مربوط به كودكان زير ۱۵ سال در ايران است.»آمارهاي جديد و تكاندهنده ديگري از همايش دوروزه ايدز و نوزاد كه در تالار بيمارستان امام خميني(ره) تهران برگزار شد، به بيرون درز كرد؛ آمارهاي جديدي كه در دست يك عضو هيات علمي دانشكده پرستاري و مامايي بود: «بايد آموزش مسايل پيشگيري از ايدز را از دبستان تا دانشگاه آغاز كنيم؛ درخصوص زنان خياباني نيز بايد بدون قضاوت از آنها مراقبت كنيم.»براساس آخرين آمارها كشور موج دوم ايدز را كه ناشي از اعتياد است، پشت سر گذاشته است و بازخورد اين موج در حال بازگشت به جامعه است: «هماكنون وارد موج سوم ايدز در ايران شدهايم كه اگر آن را كنترل و پيشگيري نكنيم، اين موج تبديل به آتشفشان و سونامي ميشود.» «مطالعات نشان ميدهد تا تاريخ اول تير امسال تعداد مبتلايان به بيماري ايدز در ايران به ۲۳هزار و ۱۲۵ نفر رسيده است كه البته اين آمار را بايد ضربدر چهار كرد تا ميزان واقعي آلودگي اين بيماري در ايران مشخص شود.»براساس تحقيقات اين عضو هيات علمي دانشكده علوم پرستاري دانشگاه علوم پزشكي تهران حدود ۵۰درصد آلودگيهاي جديد در جوانان كمتر از ۲۵ سال است؛ جواناني با اين علايم: «سرفه، كاهش وزن، اسهال متناوب، برفك دهاني، التهاب غدد لنفاوي و تبخال که از نشانههاي اين بيماري است. اگر اين بيماري در بچهها در چند سال اول ابتلا مراقبت نشود، منجر به فوت آنها ميشود.» «تعداد كل موارد ثبتشده ايدز در كشور ۲۳هزار و ۱۲۵نفر، تعداد موارد ثبتشده پيشرفته سههزار و ۵۴ نفر، تعداد موارد تحت درمان 2579 نفر، بقا بر درمان در پايان يك سال 79درصد، تعداد موارد فوتشده بر اثر بيماريهاي ايدز چهار هزار و 311 نفر، برآورد تعداد مبتلايان در سال جاري ۹هزار و 325 نفر است؛ همچنين پيشبيني مبتلايان براي پنج سال آينده 126هزار و 300 نفر است كه البته اين ميزان رقم متوسط است.» آمارهاي يادشده بخشي از گزارش كيانوش كمالي، كارشناس مسوول ايدز و بيماريهاي آميزشي وزارت بهداشت است. درحاليكه اين نماينده وزارت بهداشت اعلام ميكند كه: «ميزان ابتلا به ايدز در آقايان بيشتر از زنان است؛ آقايان 5/91درصد و زنان 5/8درصد موارد ابتلاي شناساييشده به ويروس ايدز هستند.»اما دبير علمي همايش ايدز و نوزاد ميگويد كه زنان در معرض افزايش فزاينده در ابتلا به ايدز هستند: «شواهدي نيز وجود دارند كه نشان ميدهند انتقال بيماري ميان زنان در حال افزايش است. اين مباحث زنگ خطري است براي آغاز موج سوم بيماري ايدز.»به گفته مليحه كديور به دنبال تغيير الگوي انتقال اين بيماري، شواهد حاكي از آن است كه تعداد موارد ابتلا از طريق ارتباطات جنسي محافظت نشده در حال افزايش است. «آمار زنان مبتلا به ويروس ايدز در كشور رو به افزيش است، نوزادان اين زنان نيز در خطر هستند. زنگ خطر سونامي انتقال جنسي ايدز به صدا درآمده و اگر براي اين سونامي از حالا موجشكن نسازيم فردا دير است.»اما آقاي نماينده وزارت بهداشت تاييد ميكند كه: «ابتلا به ويروس ايدز در خانمها از راه تماسهاي جنسي 6/67درصد است كه بايد توجه داشت كه همه اين موارد از راه رابطه جنسي نامشروع نبوده است.» از سويي ديگر نماينده دفتر سازمان جهاني بهداشت در ايران ميگويد: «از هر ۱۰۰هزار مادر باردار هشت نفر مبتلا به ايدز هستند كه در حال درمان ۱۲ تا ۱۵درصد اين افراد هستيم كه در اين زمينه ضعيف عمل كردهايم. يعني از هر صدهزار مادر كه ميتوانيم به آنها سرويس بدهيم، ما فقط دو مورد را شناسايي ميكنيم.»
رشد افزايش ابتلا به ايدز در كشورهاي همسايه ايران
«در حال حاضر ۳۴ميليون نفر در سراسر جهان با اين ويروس زندگي ميكنند كه اين رقم ۱۷درصد نسبت به سال 2001 افزايش يافته است و ۹۷درصد از اين ميزان در كشورهاي با درآمد متوسط و پايين زندگي ميكنند.»آمارهاي جهاني كيانوش كمالي، كارشناس مسوول ايدز و بيماريهاي آميزشي وزارت بهداشت خبر از كاهش موارد جديد بروز آلودگي در دنيا تا ۲۱درصد ميدهد، آمارهايي كه در كشورهاي همسايه شمالي ايران تا ۲۵۰درصد افزايش يافته است و در 22 كشور آفريقايي از سال 2001 تا 2009، ۲۵درصد كاهش داشته است. پيشبيني ابتلاي 126هزار نفر به ويروس ايدز در پنج سال آينده يكي ديگر از پيشبينيهاي اين مسوول است و همچنين آماري كه نشان از شيوع ايدز در بين مصرفكنندگان موادمخدر تزريقي به ميزان ۱۵درصد، در بين زنان در معرض خطر 5/4درصد و شيوع در بين زنان باردار نزديك به صفر رسيده است. به گفته او در سال 2010، حدود 59هزار نفر در كشورهاي منطقه مبتلا به ويروس ايدز شدهاند كه از اين ميزان ۹هزار مورد در ايران به وجود آمده، همچنين در منطقه ۳۵هزار مرگ به دليل ايدز بوده و در ايران چهار هزار نفر بر اثر ايدز فوت كردهاند.
نيمي از 33ميليون نفر مبتلا به ايدز زن هستند
به گفته دبير علمي همايش ايدز و نوزاد تا سال 2009، 33ميليون نفر در دنيا به ايدز مبتلا بودند و هر روز هفتهزار مورد هم به اين آمار اضافه ميشود كه نيمي از آنها زن هستند. «اين سال 8/1ميليون نفر به واسطه بيماري ايدز در دنيا از بين رفتهاند. در سالهاي اخير منطقه شرق خاورميانه با افزايش 55درصد ميزان HIV روبهرو است و گفته ميشود كه هر دقيقه يك كودك بر اثر اين بيماري از بين ميرود.»ابراز نگراني اين مسوول از شرايط موجود موجب شد تا او نسبت به ابتلا به ايدز در مرزها هشدار دهد: «به دليل شرايط فرهنگي و شرايط خاص جغرافيايي و نزديكي به مرزها ميزان ابتلا به ايدز در ميان زنان و كودكان در برخي از مناطق استاني چند برابر ميانگين كشوري است.» به گفته او وقتي سخن از ايدز به ميان ميآيد، تنها با يك بيماري روبهرو نيستيم، چراكه ايدز پديدهاي پزشكي ـ بهداشتي است كه ابعاد اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي آن بسيار گسترده و البته قابل پيشگيري است؛ يعني الگوهاي انتقالش كامل شناسايي شده است؛ آمارهايي كه مليحه كديور از آن خبر ميدهد، حاكي است: «در ايران موج اول بيماري از طريق انتقال خون و فرآوردههاي خوني مطرح شد و موج دوم آن شامل شيوع بيماري بين افرادي بود كه از طريق اعتياد و سرنگهاي آلوده مشترك دچار عفونت شده بودند. اما در حال حاضر گفته ميشود موج سوم بيماري از طريق روابط جنسي كنترلنشده، در حال گسترش است.»