حمایت علنی از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه و گروه های مسلح اسلامگرا در منطقه نیز، مزید بر علت شده و کشورهای غربی را بر آن داشته تا مواضع شدیدتری علیه رژیم ایران اتخاذ کنند.
*******
صدای آمریکا: خبرگزاری فرانسه روز یکشنبه در گزارشی اعلام کرد اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا آماده اعمال تحریم های سنگین تر علیه ایران هستند تا هم جلوی پیشرفت برنامه هسته ای جمهوری اسلامی را بگیرند و هم نگذارند اسرائیل به ایران حمله کند.
به گفته دیپلمات های ارشد غربی، به نظر می رسد که پافشاری بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بر لزوم تعیین «خط قرمز صریح» در مقابل برنامه هسته ای ایران، اقدام اروپا و آمریکا برای تحت فشار قرار دادن بیشتر ایران را تسریع کرده است.
گفت و گوی روز جمعه نتانیاهو و باراک اوباما نشان می دهد که اسرائیل و آمریکا درباره ایران به اجماع بیشتری دست یافته اند. اما درباره حمله یک جانبه اسرائیل علیه تاسیسات اتمی ایران و زمان آن هنوز تردیدهایی وجود دارد.
تحریم های جدید علیه ایران قرار است ابتدا از سوی اروپا به اجرا درمی آید. همزمان مذاکرات بین المللی برای متقاعد ساختن ایران به توقف برنامه هسته ای جریان خواهد داشت.
یک مقام ارشد غربی که به هیات بین المللی مذاکره کننده درباره برنامه اتمی ایران نزدیک است به خبرگزاری فرانسه گفت «قدم بعدی ما تشدید تحریم هاست». وزیران خارجه اتحادیه اروپا نیمه اکتبر در لوکزامبورگ در همین زمینه تشکیل جلسه خواهند داد.
این دیپلمات غربی می گوید «تحریم های جدید در حوزه مالی است». او که به شرط فاش نشدن نامش سخن می گفت همچنین گفته تصمیم قطعی درباره جزییات ساز و کار تحریم های جدید هنوز گرفته نشده است.
اقتصاد ایران در چند ماه گذشته و تحت تاثیر تحریم های اعمال شده بر صادرات نفت و عملیات بانکی به شدت آسیب دیده و به زانو در آمده است. ریال ایران هر روز بیشتر سقوط می کند و ارزش خود را روزانه از دست می دهد. در مقابل بهای مایحتاج اولیه و خوراکی در ایران تا ۵۰ درصد افزایش یافته است.
با آن که اتحادیه اروپا از اول ماه ژوئیه خرید نفت ایران را ممنوع کرد اما بریتانیا، فرانسه و آلمان «متفق القول» خواستار اعمال تحریم های بیشتر اتحادیه اروپا بر ایران هستند.
کنگره آمریکا در ماه اوت گفت شرکت هایی که با بخش صنعت نفت و گاز ایران همکاری می کنند، برای شرکت ملی نفت ایران بیمه نامه صادر می کنند، تانکرهای نفت به ایران می فروشند و یا با برنامه هسته ای و غنی سازی اورانیوم ارتباط دارند مجازات می شوند.
یک دیپلمات دیگر غربی گفته است که همیشه جا برای سختگیری های بیشتر هست. او گفت هدف دولت ایران است و نه مردم این کشور.
سخنرانی نتانیاهو در مجمع عمومی امسال سازمان ملل متحد در نیویورک بسیاری را به هراس انداخت. او هشدار داد که ایران می تواند تا نیمه ۲۰۱۳ – یک سال دیگر- به مواد لازم برای ساخت بمب اتم دست یابد و خواستار کشیدن خط قرمز برای متوقف کردن غنی سازی اورانیوم در ایران شد.
نخست وزیر اسرائیل گفت که تا پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برای تصمیم گیری صبر می کند اما شماری از مقامات اسرائیلی می گویند بیش از این نمی توانند منتظر تاثیر تحریم ها باشند.
دنی آیالون، معاون وزیر خارجه اسرائیل هفته پیش گفت: «ایران در آستانه ورشکستگی است و مخالفت علیه روحانیون روبه افزایش است اما این تحریم ها نتوانسته صاحبان قدرت در تهران را از پیشبرد اهداف هسته ای شان بازدارد. »
دولت آمریکا می گوید می خواهد از طریق دیپلماتیک با ایران برخورد کند و تا جای ممکن از ورود به رویکرد نظامی خودداری کند.
در این میان، یووال استنیتص، وزیر دارایی اسرائیل روز یکشنبه به رادیو اسرائیل گفت در نتیجه تحریم های بین المللی، اقتصاد ایران به سوی فروپاشی پیش می رود. با آن که برخی مقامات اسرائیلی خواستار حمله نظامی به ایران هستند اما تنگنای اقتصادی در ایران، آنان را واداشته تا به تاثیرگذاری تحریم ها اعتراف کنند. آقای استنیتص در این باره گفت: «تحریم ها طی سال گذشته پیشرفت داشت. اقتصاد ایران هنوز سقوط نکرده اما در آستانه سقوط است. تا آخر سال ۲۰۱۲ خسارت مالی ناشی از نبود درآمد نفت به اقتصاد ایران، به ۴۵ تا ۵۰ میلیارد دلار خواهد رسید.»
یک سند وزارت خارجه اسرائیل که هفته گذشته به بیرون درز کرد می گوید تحریم ها صدمات عمیق و فراتر از حد انتظار به اقتصاد ایران زده اند و مردم عادی زیر بار تورم خم شده اند. هر چند این مسئله تغییری در سیاست های اتمی تهران نمی دهد.
سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا، ایالات متحده و روسیه که نمایندگان جامعه جهانی در مذاکرات اتمی با ایران هستند تاکنون نتوانسته اند به نتیجه ای ملموس در این مذاکرات برسند.
کارشناسان این کشورها هفته گذشته در نیویورک ملاقات کردند و یک بار دیگر از ایران خواستند تا «بی درنگ» ثابت کند که برنامه اتمی اش صلح آمیز است. آنان قرار است به زودی در لندن ملاقات کنند.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت برای تصمیم گیری درباره مذاکرات بیشتر با ایرانی ها تماس خواهد گرفت.
حمایت علنی از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه و گروه های مسلح اسلامگرا در منطقه نیز، مزید بر علت شده و کشورهای غربی را بر آن داشته تا مواضع شدیدتری علیه ایران اتخاذ کنند.