ابتکار: در حالي که با ادامه سير صعودي قيمتها در بازار ارز عصر روز گذشته دلار به 2840 تومان رسيد و سکه هم از مرز يک ميليون و 130 هزار تومان گذشت، گزارش ها از حرکت خزنده دلالان براي جمعآوري ارزها و سکههاي موجود در بازار حکايت دارد.
گزارشها از ارزفروشان چهار راه استانبول تا ميدان فردوسي تهران نشان ميدهد که عدهاي سودجو در حال جمعآوري ارز و سکه با قيمتهاي نجومي از بازار هستند تا با توجه به کاهش عرضه ارز به بازار توسط بانک مرکزي، تعيين کننده قيمتها در بازار آزاد باشند.حرکت خزنده اين سودجويان در حالي اين روزها به اوج خود رسيده است که جاي خالي مسئولان نظارتي بانک مرکزي و نيروي انتظامي براي برخورد قانوني با اخلاگران بازار ارز و سکه احساس ميشود.گزارش ديروز مهر از بازار ارز و سکه مسير چهارراه استانبول تا ميدان فردوسي تهران،مسيري که مرکز ارزفروشان تهران است، حاکي از آشفتگي اين بازار است.قدم به قدم اين مسير مملو از دلالان ارزي است و هر کدام از آنان”دلار- دلار” را زمزمه ميکنند و نمايندگان هيچ دستگاه يا نهاد نظارتي هم در بازار نيستند.اوج دلال بازي ارز و سکه به روبروي سفارت تعطيل شده انگليس ميدان منوچهري پاساژ افشار مربوط ميشود؛ پاساژي 300 تا 400 متري که دهها دلال و بعضا وابسته به برخي صرافان در فضايي کامل متشنج درحال خريد و فروش ارز و سکه به صورت حراجي هستند؛ بدين گونه که در وسط اين پاساژ بلندي وجود دارد و چندين نفر که دائما با تلفن همراه خود در حال سخن گفتن هستند، داد ميزنند”دلار... تومان فروش” يا”سکه... تومان خريد”؛ يک، دو و سه و تمام، معامله انجام شد.اين روايتي از اين روزهاي بازار آشفته ارز و سکه است که تغييرات قيمت در آن لحظهاي شده؛ بازاري که سودهاي بادآورده هنگفت براي سفته بازان و صرافان متخلف به دنبال شده است.
پايان اولتيماتوم 15روزه بانک مرکزي
اين در حالي است که با اتمام مهلت 15 روزه بانک مرکزي به صرافيها براي ثبت نام و دريافت کد رهگيري به منظور صدور مجوز فعاليت، احتمال آغاز دور جديد پلمپ صرافيهاي غيرمجاز وجود دارد.23 شهريورماه امسال بانک مرکزي در دستورالعملي به منظور سامان دهي صرافيهاي غيرمجاز؛ به آنها 15 روز مهلت داد تا نسبت به ثبت نام و اخذ کد رهگيري اقدام کنند.بر پايه اين گزارش، همچنين بانک مرکزي از صرافيها خواسته بود تا ضمن تکميل مراحل ثبت نام و اخذ کد رهگيري براي طي ساير مراحل به اداره مجوزهاي بانکي بانک مرکزي مراجعه کنند.بانک مرکزي تهديد کرده بود که مسئوليت عواقب عدم مراجعه به سامانه و يا ثبت اطلاعات نادرست بر عهده شخص دارنده پروانه کسب بوده و در صورت عدم صحت اطلاعات، فرآيند رسيدگي به صدور مجوز متوقف و از طريق مراجع ذي صلاح نسبت به جلوگيري از فعاليت آنها اقدام خواهد شد.
وضعيت فعاليت صرافي ها
هرچند ميتوان اين اقدام بانک مرکزي را نوعي تلاش براي سر و سامان دادن به آشفته بازار ارز و دلالي پول خارجي در بازار تلقي کرد که البته از وظايف اين نهاد نيز است، اما به نوعي ديگر ميتوان گفت که بانک مرکزي نسبت به فعاليت درصد قابل توجهي از صرافيهاي فاقد مجوز و بدون پرونده کاري نگران است.از سويي نيز ميتوان اين مسئله را مطرح کرد که بانک مرکزي همانطور که در سالهاي اخير نسبت به نحوه فعاليت صرافيها به ويژه پس از به وجود آمدن تلاطمات قيمتي در اين بازار دست به اقداماتي زده است، تلاش ميکند تا بخشي از معضلات به وجود آمده در بازار ارز را متوجه فعاليتهاي غيرمجازي بداند که از سوي صرافيها صورت ميگيرد.در اين زمينه بانک مرکزي در سالهاي اخير حتي نسبت به باطل کردن مجوز فعاليت صرافيهاي مربوط به بانکهاي کشور نيز اقدام کرده است و در کنار برنامه ريزي براي کنترل روند افزايش قيمتها در بازار ارز، به دنبال اعمال تسلط بيشتر بر عملکرد صرافيها نيز است.
بازرسي نامحسوس
بانک مرکزي پس از مطرح کردن موضوع مربوط به ساماندهي صرافي ها، حتي از قرار دادن بازرسيهاي نامحسوس در بازار ارز نيز سخن گفته و بارها از سوي مقامات اين بانک تاکيد شده که در صورت عدم همراهي صرافيها در طرح ساماندهي، از فعاليت آنها جلوگيري به عمل خواهد آمد.در اين رابطه بانک مرکزي براي نشان دادن جديت خود در کار حتي از نامه نگاري با پليس و کمک خواست براي جلوگيري از فعاليت صرافيهاي غيرمجاز نيز استفاده کرده است.
ورود مجلس به مسئله صرافي ها
به تازگي يک نماينده مجلس با انتقاد از وضعيت بازار ارز کشور، گفته است: مجلس به موضوع تاثيرگذاري 2 صرافي فعال در دوبي به منظور قيمت گذاري نرخ دلار آزاد در بازار ايران، ورود پيدا کرده است.در هر صورت نميتوان تاثير صرافيها در تلاطمات ارزي و سقوط و صعود قيمتها را به ويژه در سالهاي اخير کمرنگ تلقي کرد. متاسفانه دفاتري بوده و هستند که به منظور کسب سود بيشتر، بر ادامه آشفتگي در بازار ارز دامن ميزنند.