شفاف: «کنترل و حفظ ارزش پول ملی کشور» یکی از وظایف اصلی بانک مرکزی است. «حفظ ارزش پول ملی» و «بالا نگه داشتن ارزش پول ملی» هر دو از مقولههای مهم اقتصادی است که تاثیر زیادی بر توسعه اقتصادی کشور دارد.
طبیعی است، وقتی که ارزش پول ملّی یک کشور در مقابل ارزهای خارجی بالا نگه داشته شود کالاهای تولید داخل برای مصرفکنندگان خارجی گرانتر خواهند شد.
هنوز از يادها نرفته است كه در اواخر سال 90 ارزش پول ملي كشور با دلار 1500 توماني سقوط بي سابقه اي را تجربه كرد.
حالا اما در روزهای اخیر، ارزش پول ملی، با گذشتن قیمت دلار از مرز 2000 تومان در سراشیبی سقوطي ديگر قرار دارد و ميرود تا ركورد تاريخي بر جاي بگذارد.
در نتیجه بروز این روند، قیمت کالاهای سرمایهای و با دوام از جمله ارز و طلا و نیز سهام بالا میرود و بازار بیش از پیش حبابی خواهد بود.
اما علاوه بر سرمايه گذاري و تاثير گذاري كاهش ارزش پول ملي در بازارهاي مختلف و توليد، اين ماجرا از ديدگاه خدماتي هم قابل بررسي است.
به عنوان مثال، كاهش ارزش ريال و افزايش ارزش افغاني، واحد پول ملي افغانستان، مي رود تا كارگران افغاني را وادار به بازگشت به افغانستان و يا مهاجرت به ديگر كشورها كند.كارگراني كه بعضا بخشي از كارهاي ساختماني و عملياتي را انجام مي دهند كه نيروي ايراني براي آنها بسيار كم بيافت مي شود.
در حال حاضر هر افغاني 43 تومان است كه افزايش قابل توجهي نسبت به گذشته داشته و باعث مي شود كارگران افغاني پول بيشتري را براي ارائه خدمات درخواست كنند.
اگر تا دیروز کارگر افغان حاضر می شد با 300 هزار تومان در ماه کار دو کارگر ایرانی را هم تقبل کند، امروز دیگر برایش به صرفه نیست حتي با 600 هزار تومان در ايران كار كند، چرا كه حقوقی که به تومان می گیرد ، در افغانستان ارزش کمتری عایدش می کند.
امروز هر كاگر افغان می تواند با تنها کمتر از 50 افغانی یک دلار بخرد در حالی که در ایران امروز برای هر دلار باید به طور متوسط 1900 تا 2000 تومان بپردازد.
به اين ترتيب اگر ماجرا ي كاهش ارزش پول ملي به همين منوال پيش برود ، بعيد نيست تا چند صباحي ديگر كارگران ايراني براي كار روانه افغانستان شوند چرا كه درامدي بيشتر عايدشان خواهد شد!
همچنين ، بعيد نيست در آینده ای نه چندان دور، وزارت تعاون، کار وتامین اجتماعی ، نهادهایی را برای دفاع از حقوق کارگران ایرانی ساکن افغانستان راه اندازی کند!
در هر حال،با توجه به شرايط موجود به نظر مي رسد، دلار خیال کوتاهآمدن ندارد و ارزش پول ایران نیز گویی حرفی برای گفتن پیدا نمیکند.
در روزهای اخیر رشد بيش از 40 درصدی ارزش دلار در مقابل ریال ، تمامی نگاهها را به سمت خود کشانده است اما در اين ميان نباید این مساله را نادیده گرفت که ارزش ریال این روزها تنها در جمع ارزهای پرطرفدار، ارزش خود را از دست نمیدهد بلكه ارزش واحد پولی کشور در جمع کشورهای همسایه مانند افغانستان نیز جایگاه خوبی را برای خود نمیبیند.