قطری ها و کشاورزی در زمین های ایران

سایت الف: اواخر تیرماه و اوایل مرداد بود که رسانه ‏ها دست به انتشار خبر قابل توجهی زدند: "قطری‏ ها اراضی کشاورزی ایران را اجاره می‏کنند."

کارشناسان صاحب‌نظر به سبک سنگین کردن خبر پرداختند و به این نتیجه رسیدند که مقامات مسئول کشور چنان مسحور درآمدهای نفتی هستند که به کلی ظرفیت‏های وسیع کشاورزی را از یاد برده‏ اند تا آنجا که کشاورزی با اینکه حدود ۲۰ درصد درآمد ملی را تأمین می‏کند، تنها سهمی که از سرمایه گذاری نصیبش می‏شود، حدود ۵ درصد است.

یکی از کارشناسان اقتصاد کشاورزی در این باره گفته است: "یکی از دلایل مطرح شدن درخواست مشارکت خارجی‏ها برای سرمایه‏ گذاری در زمین‏های ایران، وجود ظرفیت‏های بالای این اراضی است و در غفلت داخلی از این ظرفیت‏ها، خارجی‏ها به فکر توسعه امور کشاورزی افتاده‏ اند. کشورهای پیشرفته نگاه ویژه ‏ای به بخش کشاورزی دارند و به این نتیجه رسیده ‏اند که لازمه توسعه اقتصادی، توسعه بخش کشاورزی است."

جالب این است که مسئولان کشور در آغاز صرفاً به تکذیب خبر پرداختند. مدیرکل حمایت از سرمایه‏ گذاری ضمن رد موضوع صریحاً اظهار می‏دارد که "تا کنون قطری‏ها هیچ‌گونه پیشنهاد و درخواستی مبنی بر واگذاری، فروش یا اجاره اراضی کشاورزی ایران نداشته‏ اند."

و "علیرضا اورنگی" سرپرست سازمان امور اراضی کشور هم می‏گوید: "واگذاری اراضی مستعد کشاورزی به سرمایه گذاران خارجی امکان‌پذیر نیست؛ چگونه ممکن است که زمین‏هایمان را به خارجی‏ها واگذار کنیم تا آن‌ها برایمان کشاورزی کنند؟" و سرانجام سخنگوی وزارت خارجه نیز در صدد تکذیب موضوع برآمد و اظهار داشت: "تا کنون چنین چیزی صورت نگرفته و مطالبی که راجع به کشور قطر عنوان شده درست نیست."

اما بعداً زمزمه ‏های دیگری به گوش می‏رسید. "امیری" نماینده کهنوج با اما و اگرهایی به تأیید موضوع پرداخت و یادآور شد: "باید قطری‏ها از نیروی کار بومی استفاده کنند. اجاره کوتاه مدت و با قیمت مناسب باشد و اگر این‌گونه نباشد، این اجاره هیچ سودی برای مردم جنوب کرمان به همراه نخواهد داشت."

اما پیگیری‏های اصحاب رسانه، عاقبت صحت خبر را تأیید کرد و معلوم شد، "با توجه به رایزنی‏ های به عمل آمده از سوی سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران در قطر، مسئولان قطر آمادگی خود را جهت اجاره زمین‏های کشاورزی کشورمان اعلام کرده ‏اند."
اما بعد از تأیید خبر، محل جغرافیائی اراضی مورد بحث برای همه موضوع غامضی شده بود و چون سفارت قطر درباره این مسئله صراحت بیشتری داشت، مراجعه به آن‌ها فقط این جواب را به همراه داشت: " از محل دقیق این زمین‏ها خبر ندارم، ولی فقط می‏دانم که از تهران با هواپیما به آنجا می‏روند و بعد که علاقمندی مردم به موضوع را می‏بینند، اضافه می‏کنند: شما چرا خبرها را این قدر دیر می‏خوانید؟ زمین‏های مورد نیاز حدود ۷ تا ۸ ماه پیش از ایران اجاره شده است."

ما بدون اینکه بخواهیم در مورد تقاضای قطری‏ ها حرف و حدیثی داشته باشیم و یا اینکه درصدد کشف علت تکذیب‏ های بی ‏پایه مقامات برآییم، استفاده از سرمایه خارجی را عیب نمی‏دانیم ولی مسئولان مملکتی در برابر چنین تقاضاهایی به جای اینکه خارجیان را دعوت به زراعت در کشور بکنند، بهتر است متقاضیان را به بخش‏هایی هدایت بکنند که واقعاً ما دچار کمبود و کم و کسری هستیم. و مثلاً قطری‏ها را که خواهان سرمایه‏ گذاری در کشور ما شده‏ اند به سوی صنایع تبدیلی و بسته ‏بندی و بازار رسانی محصولات کشاورزی بکشانیم.

در حال حاضر، کشمش مملکت به ترکیه می‏رود و در آنجا پس از پاک کردن در بسته ‏بندی‏های شیک و نظر گیری به نام خود آنها در دنیا صادر می‏شود. همین کار را اماراتی‏ها با زعفران ما می‏کنند. واقعاً ما در این زمینه ها نیازمند سرمایه‏ گذاری و نوآوری هستیم.

در امر تولید محصولات و مقایسه آن با درآمدهای نفتی تنها به نقل گفته ‏های کارشناسی اشاره می‏کنیم که روزنامه جهان اقتصاد در شماره چهارم مرداد خود درج نموده است: "ایران دارای ۱۲ هزار سال سابقه سکونت و ۷۰۰۰ سال سابقه تمدن است که طی این قرون متمادی بخش کشاورزی و دام‌پروری ثروت لایزال بوده و کشور را اداره کرده است. نفت حدود ۱۰۰ سال است که پیدا شده اما متأسفانه برخی افراد فکر می‏کنند، ثروت لایزال است."