راهسازی در منطقه حفاظت شده «مانشت»

ابتکار: ايلام - در حالي که گرد و غبار، خشکسالي و امراض مختلف درختان بلوط استان ايلام را به نابودي کشانده است، پروژه‌هاي راهسازي در مناطق حفاظت شده بخشي ديگر از حکايت تيشه به ريشه زدن درختان استان شده است.
به گزارش مهر، تغييرات شديد اقليمي، افزايش نيم درجه اي دماي منطقه، خشکسالي و کاهش بارشهاي سالانه، افت سفره‌هاي زيرزميني و ديگر عوامل محيطي در مناطق غربي زاگرس موجب برخاستن خاک و ايجاد پديده گرد و غبار و در نهايت آغاز مرگ اکوسيستم جنگلي زاگرس در ايلام شده است.
منطقه محافظت شده مانشت در حدود 30 کيلومتري شهر ايلام از مناطق بکر جنگلي زاگرس است که اين منطقه به دليل دارا بودن گونه‌هاي کمياب جانوري و گياهي از ذخيره گاه‌هاي مهم طبيعت استان ايلام است.
اما متاسفانه در ماه‌هاي اخير فاجعه زيست محيطي عظيمي رخ داده است و متاسفانه هيچ ملاحظه اي براي پوشش درختان درنظر گرفته نشده و بيش از 200 اصله از درختان که عمده آنها نيز بالغ و کهنسال بوده اند، نابود شده اند.
بايد گفت بعد از خشکسالي و گرد و غبار اين بار انسانها به سراغ درختان بلوط استان ايلام آمده و جاي سوال دارد چطور در منطقه حفاظت شده ملي پروژه راهسازي اجرا مي‌شود.
در حال حاضر در زيستگاه‌هاي شمالي و ارتفاعات پوشيده از جنگل استان ايلام، گونه‌هاي حيات وحش کل و بز، خرس و پلنگ و در زيستگاه‌هاي جنوبي و نواحي دشتي و تپه ماهورها حيواناتي نظير قوچ، ميش و آهو زيست مي‌کنند و معلوم نيست با اجراي اين پروژه راهسازي بزرگ آينده اين گونه‌ها چه مي‌شود.
منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ از نظر زيستي در اين استان حائز اهميت هستند و با ايجاد چنين پروژه‌هاي راهسازي محيط بکر طبيعي و جنگي و گونه‌هاي جانوري منطقه در خطر هستند.
اين منطقه حتي به دليل اهميت و به منظور حفاظت و احياي حيات وحش، پوشش گياهي و اندوختگاه ژنتيکي از سال 1375 يه عنوان منطقه حفاظت شده تعيين شده است و با اجراي اين پروژه به گفته بسياري از کارشناسان اکوسيستم منطقه به هم مي‌خورد.
مساحت اين منطقه حدود 30 هزار هکتار است و در حوزه سه شهرستان ايلام، شيروان چرداول و ايوان قرار دارد.اين منطقه با داشتن کوه‌هاي مرتفع همراه با دره‌هاي عميق، زيستگاه‌هاي طبيعي و چشم اندازهاي زيبا يکي از مهمترين مناطق گردشگري استان ايلام به شمار مي‌رود.
در اين منطقه حدود 250 گونه گياهي و 53 گونه جانوري زندگي مي‌کنند و گونه‌هاي جانوري مثل خرس قهوه اي، پلنگ و سنجاب و گونه‌هاي گياهي مثل لاله واژگون و آبشخورهاي مهمي مانند گچان و سيوان و..است.
يکي از مهمترين گونه‌هاي حفاظت شده در اين منطقه گونه گوزن زرد ايراني است که به دليل موفقيت اين طرح در استان حدود 20 راس گوزن هم اکنون در اين منطقه زندگي مي‌کنند.
حدود 13 درصد از عرصه‌هاي طبيعي استان به نوعي تحت حفاظت و مديريت سازمان محيط زيست استان است که از اين ميزان حدود 126 هزار هکتار از مناطق فوق به صورت شکار ممنوع، 33 هزار هکتار به عنوان حفاظت شده و هزار و 400 هکتار به عنوان آثار طبيعي ملي تحت مديريت و حفاظت محيط زيست ايلام است.
در استان ايلام يک ميليون و 700 هزار هکتار جنگل و مرتع وجود دارد که 642 هزار هکتار آن جنگل است و اين استان يکي از 11 استان زاگرس نشين است که در زمينه دارا بودن جنگل مقام پنجم را دارد.
جنگل‌هاي بلوط استان ايلام در سالهاي اخير بر اثر پديده گرد و غبار، زير اشکوب جنگلها (زراعت در زير درختان)، آفت نيمه انگلي لورانتوس و اجراي طرح‌هاي عمراني آسيب‌هاي جدي ديده اند.
از 642 هزار هکتار جنگل استان ايلام حدود 440 هزار هکتار آن گونه درخت بلوط است.
استان ايلام به دليل داشتن شکل زمين، اقليم و موقعيت جغرافيايي از تنوع بالاي پوشش گياهي و جانوري و از ويژگيهاي دو منطقه رويشگاهي ايران - توراني و خليج - عماني بهره مند است.
محيط‌هاي کوهستاني، آب و هواي، رودخانه ها، دشتها، جنگلهاي انبوه، گونه‌هاي گياهي و جانوري، مناطق حفاظت شده، زيستگاه‌هاي طبيعي، غارها و..باعث شده نام ايلام به عنوان”عروس زاگرس” در کشور بچرخد. حدود هزار گونه گياهي در استان ايلام وجود دارد که نزديک به 30 درصد آنها داراي ارزش دارويي و خوراکي است.
اراضي جنگلي استان ايلام که عمدتا از درختان بلوط تشکيل مي‌شود با اکوسيستم‌هاي آبي و خشکي ديگر مانند 15 رودخانه دائمي، آب بندهاي طبيعي و انسان ساخت و دشتهاي وسيع، زيستگاه‌هاي متعدد و مناسبي براي زيست انواع گونه‌هاي جانوري به وجود آورده است.