حذف يورو از تجارت خارجی جمهوری اسلامی

دنياي اقتصاد- معاون وزیر امور خارجه می‌گوید: در روابط اقتصادی با بسیاری از كشورها دلار را كنار گذاشته‌ایم و در حال كنار گذاشتن یورو هستیم.
عباس عراقچی این خبر را در گفت‌وگو با ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت داده است؛ اما توضیح بیشتری درباره این موضوع ارائه نکرده است. با اين حال به نظر می‌رسد این موضوع در ادامه تلاش ایران برای کاهش وابستگی خود به ارزهای دول غیرهمسو انجام شده باشد.
ایران در سال‌های اخیر توانسته بود دلار را از بخش زیادی از مبادلات تجاری خود با سایر کشورها حذف کند. مقامات بلندپایه اقتصادی کشورمان همواره از این موضوع به عنوان راهی برای گریز از تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده یاد کرده بودند. در بدو این امر، از یورو به عنوان جایگزین اصلی واحد پول آمریکا در مبادلات تجاری ایران با سایر کشورها استفاده می‌شد، اما اینک و پس از تحریم‌های نفتی و بیمه‌ای که اتحادیه اروپا علیه کشورمان اعمال کرد، به نظر می‌رسد مقامات تهران مصمم شده‌اند یورو را نیز از مبادلات دوجانبه با سایر کشورها حذف کنند. موضوعی که محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور بارها بر آن تاکید کرده و در نشست‌های دو یا چندجانبه خود با مقامات سایر کشورها خواهان استفاده از پول رایج این کشورها در مبادلات شده است.
این برنامه البته قدمت بسیاری در دولت دهم دارد. سال 89 بود که محمدرضا رحیمی، معاون اول رييس‌جمهور اعلام کرد: ایران پس از كاهش استفاده از دلار آمريكا در سبد ارزي خود، اكنون در فكر حذف يورو در معاملات نفتي است.وی از رده خارج كردن دلار و يورو در معاملات نفتي ايران را به عنوان يك اولويت مهم، مطرح كرده بود. اما اظهارات عراقچی نشان می‌دهد این برنامه به مراحل پایانی اجرای خود نزدیک می‌شود و به نظر می‌رسد مهم‌ترین دلیل آن نیز، اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا و رفتار غیردوستانه این اتحادیه در برخوردهای سیاسی اخیر با تهران باشد. هرچند شاید تضعیف قدرت یورو (پول واحد اروپایی) در مقابل سایر ارزهای معتبر دنیا نیز در این زمینه مزید بر علت شده باشد. اتفاقی که در پی بحران بدهی کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر، باعث گمانه‌زنی‌هایی درباره پایان دوران یورو و انحلال منطقه پولی واحد اروپا نیز شده است.
شيوه دريافت پول نفت از ژاپن، هند و كره جنوبي
در هر حال، عباس عراقچی در مصاحبه خود با خبرگزاری رسمی دولت درباره نحوه دريافت پول نفت ایران از سوی كشورهایی مانند هند، ژاپن و كره جنوبی گفت: با هر كشوری مكانیزم و روش خاصی برای پرداخت عواید نفتی ایران داریم؛ مثلا در مورد هند بخشی را به روپیه می‌پردازند و بخشی را به یورو؛ آن بخشی كه به روپیه پرداخت می‌شود، از مجموع واردات ما از این كشور كمتر است.
دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه خاطرنشان كرد: سال‌ها است كه پول نفت خود را از ژاپن به صورت ین می‌گیریم كه در كنار دلار و یورو از ارزهای معتبر دنیا است و در تمامی دنیا نیز می‌توان آن را خرج كرد.
سفیر پیشین ایران در ژاپن تصریح كرد: ‌ژاپنی‌ها نخستین كشور در آسیا بودند كه بیمه نفتكش‌های ما را قبول كردند و درباره نقل و انتقال پول نیز كمترین مشكل را با آنها داریم.
عراقچی همچنین با اشاره به تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران گفت: اگر چین و روسیه در شورای امنیت مقاومت نمی‌كردند، تحریم‌های یكجانبه نفتی و بانكی به جای اینكه تحریم‌های یكجانبه باشد، به صورت قطعنامه‌های شورای امنیت تصویب می‌شد و دیگر لازم نبود آمریكایی‌ها هم به هر كشوری برای اجرای تحریم‌ها علیه ایران باج دهند.
وی با بیان اینكه موفق شده‌ایم مكانیزم‌های جدیدی را در روابط با سایر كشورها كشف كنیم، تصریح كرد: نفتكش‌های ما را بیمه نكردند، بیمه ایرانی فعال شد و به تدریج به كشورهای مختلف قبولاندیم كه این بیمه را قبول كنند كه اول از همه ژاپن و بعد كره جنوبی و هند قبول كردند.
وی افزود: تصور آمریكایی‌ها این بود كه با تحریم بیمه نفتكش‌ها، كل صادرات نفت ایران قطع خواهد شد و نفتكش‌های ایرانی دیگر حركت نخواهند كرد؛ اما با كشف ظرفیت‌های جدید و نشان دادن توانایی‌ها در عرصه تجارت خارجی نشان داده‌ایم كه این‌گونه نیست.