وزير ارشاد: از ورود حوزه علميه در بحث رسانهها استقبال ميكنيم
شرق: چهارمين همايش «بررسي مسايل مطبوعات ايران؛ چالشها و چشماندازها» صبح روز سهشنبه دوم خرداد با حضور جمع زيادي از صاحبنظران رشته روزنامهنگاري، مديران رسانهها و مسوولان اين حوزه در مركز همايشهاي بينالمللي صدا و سيما آغاز به كار كرد. اين همايش دو روزه به منظور بررسي مسايل مطبوعات كشور پس از هشت سال زماني كه دور قبلي آن برگزار شد، آغاز به كار كرد. در اين همايش دو ميزگرد با عنوانهاي مديريت و مالكيت در رسانهها و چالشها و چشماندازهاي روزنامهنگاري حرفهاي در ايران برگزار شد و همچنين بحث و بررسي پيرامون اركان و عناصر روزنامهنگاري، مروري بر سير روزنامهنگاري در ايران، موانع و چالشهاي شكلگيري روزنامهنگاري حرفهاي، راههاي پيشبرد و تقويت روزنامهنگاري، دستاوردها و نتايج مثبت حرفهايگرايي در روزنامهنگاري و نگرش حقوقي به روزنامهنگاري حرفهاي از جمله محورهاي اصلي چهارمين همايش بررسي مطبوعات ايران است. در اين همايش «حسيني» وزير ارشاد، «محمدزاده» معاون امور مطبوعاتي و اطلاعرساني وزارت ارشاد و «دكتر معتمدنژاد» پدر علم ارتباطات ايران، «سيدفريد قاسمي» پژوهشگر و مدرس روزنامهنگاري، «مهدي فضائلي» روزنامهنگار، «سيدمرتضي نبوي» مدير مسوول روزنامه رسالت و «يونس شكرخواه» مدرس دانشگاه سخنراني كردند. محمدجعفر محمدزاده، معاون امور مطبوعاتي و اطلاعرساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اولين سخنران اين مراسم، برگزاري چهارمين دوره سمينار بررسي مسايل مطبوعات ايران را پس از وقفهاي هشت ساله، يك اتفاق مهم فرهنگي عنوان و ابراز اميدواري كرد اين رويداد بزرگ رسانهاي از اين پس دست كم هر دو سال يكبار يا هر ساله برگزار شود. او در ادامه گفت: «شمارگان مطبوعات متناسب با جمعيت و نياز كشور نيست اما قصد داريم راههاي توسعه كيفي مطبوعات را بيش از پيش فراهم كنيم. ما به آيندهاي چشم دوختهايم كه صاحبان برترين بنگاه توليد خبر در عرصه رسانههاي مكتوب و فضاي مجازي باشيم.» وي تشكيل اتحاديه مطبوعات جهان اسلام را يكي از اقدامات مهم بينالمللي معاونت متبوعش در زمينه كيفيسازي مطبوعات دانست. محمدزاده همچنين با اشاره به تغيير نظام تخصيص يارانه مطبوعات در دوره اخير گفت: ما با تدوين شاخصهاي كمي و كيفي در رتبهبندي مطبوعات و تعيين ضرايب حمايتي با در نظر گرفتن سياستهاي فرهنگي كشور براساس شاخصههاي كمي به ميزان 70درصد و شاخصهاي كيفي به ميزان 30درصد گامهاي مهمي در مسير توسعه كيفي مطبوعات و رسانهها برداشتهايم. وي تاسيس سامانه اينترنتي اشتراك مطبوعات را هم گامي در همين جهت توصيف كرد و گفت: بر اين اساس تا 50درصد از بهاي پشت جلد به مشتركان ماهنامهها، دوماهنامهها و فصلنامهها از محل 10درصد اعتبار يارانه مطبوعات به استناد ماده 12 آييننامه نحوه پرداخت يارانه نشر و مطبوعات تخصيص داده ميشود. معاون مطبوعاتي وزير ارشاد، تاسيس سراي روزنامهنگاران ايران، تجديدنظر در ساختار جشنواره مطبوعات و خبرگزاريها، صدور پروانه نشر به صورت آنلاين و برپايي چندين دوره جشنواره فصلي مطبوعات را از ديگر اقدامات معاونت متبوعش در راستاي توسعه كيفي مطبوعات عنوان كرد. محمدزاده همچنين با اشاره به تدوين آييننامه كار حرفهاي خبرنگاران، گفت: در اين آييننامه كه بهزودي ابلاغ ميشود، مشاغل حوزه خبر تعريف شده است. متاسفانه ما در گذشته تعريف درستي از خبرنگار نداشتيم و تعاريف موجود هم از سوي دستگاههاي بيمهگذار مورد قبول واقع نميشد. گام مهمي كه در اين ميان برداشته شد تعريف تكتك مشاغل حوزه خبر، رسانه و روزنامهنگاري بود. در مورد معضل دوم نيز آمار درستي از تعداد خبرنگاران در دست نبود كه ما براي حل اين مشكل سامانه سمان را تعريف كرديم. وي همچنين با اشاره به امضاي تفاهمنامه ميان معاونت مطبوعاتي و نهاد كتابخانههاي عمومي كشور به منظور خريد مطبوعات تخصصي براي كتابخانههاي عمومي و دانشگاهي گفت: با اين تفاهمنامه حمايتي غيرمستقيم از ناشران اين نشريات صورت ميگيرد و در عين حال زمينههاي توسعه خدمات رسانهاي را براي اعضاي كتابخانههاي عمومي و دانشگاهي فراهم كردهايم.
استقبال از ورود حوزه علميه به بحث رسانهها
پس از محمدزاده، حسيني وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي پشت تريبون رفت و با مخاطبان اينگونه سخن گفت: «با توجه به اينكه هماكنون در كشور چهارهزار نشريه فعاليت ميكند، در حال حاضر دغدغه ما رشد كيفي مطبوعات است، نه رشد كمي آنها.» او در ادامه افزود: «ما از صاحبنظران اين رشته انتظار داريم كه يك آسيبشناسي جدي انجام دهند تا راهكارهاي ارتقاي كيفي مطبوعات مشخص شود. همانطور كه دشمنان ما براي اقشار مختلف جامعه دهها رسانه و بنگاه خبرپراكني ايجاد ميكنند ما هم بايد اينگونه عمل كنيم و بر توان خود در زمينه مطبوعات بيفزاييم. وي در عين حال ادامه داد: مطبوعات همانگونه كه ميتوانند قواي سهگانه را نقد كنند، بايد خود نيز نقد شوند و مورد ارزيابي قرار گيرند و اين كار هم بايد بدون ملاحظه و رودربايستي انجام شود. وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي با تقدير از دستاندركاران سمينار مذكور به دليل قرار دادن محوري با عنوان اخلاق و فقه رسانه تاكيد كرد: وزارت ارشاد بهشدت از اين بحثها استقبال ميكند. ما حتي از اينكه حوزه علميه در بحث رسانهها وارد شود استقبال ميكنيم؛ به هر حال كشور ما معيارها، اصول و بايدها و نبايدهايي دارد و ميطلبد كه رسانهها هماهنگ با اين ارزشها حركت كنند. وي با تاكيد بر لزوم رعايت اخلاق اسلامي در رسانهها گفت: رسانهها نبايد به بهانه اينكه كار فرهنگي انجام ميدهند از حدود اخلاقي خارج شوند و خدايي ناكرده مرتكب انحراف و اعوجاج شوند.
نياز به دانشكده مستقل ارتباطات
در اين همايش همچنين كاظم معتمدنژاد؛ پدر روزنامهنگاري ايران با ابراز تاسف از اينكه هيچگاه وعده تاسيس دانشكدهاي مستقل در زمينه ارتباطات عملي نشده است، گفت: «قطعا اين موضوع صدمه زيادي در زمينه تامين نيروي انساني مطبوعات به وجود خواهد آورد.» معتمدنژاد در عين حال از مذاكره خود با وزير ارشاد براي حل اين مشكل سخن گفت و ابراز اميدواري كرد، دانشكده مستقل ارتباطات در آينده نزديك تاسيس شود.»وي همچنين به نبود يك نهاد صنفي ميان اهالي مطبوعات اشاره و تاكيد كرد: اين اتفاق در حالي رخ ميدهد كه رشتههايي چون پزشكي و مهندسي داراي صنف واحد و نظام صنفي هستند. با وجود اينكه در سال 76 انجمن صنفي روزنامهنگاران تشكيل شد، پس از مدتي به دليل مسايل سياسي و اختلافات پيشآمده، كار اين انجمن به تعطيلي كشيد. پدر روزنامهنگاري ايران كه دبير علمي چهارمين سمينار بررسي مسايل مطبوعات ايران هم است، در اين نشست علمي با اشاره به شاخصهاي يونسكو براي مطبوعات، گفت: براساس اين اعلام، بايد براي هر صدهزار نفر 10روزنامه داشته باشيم، اما اكنون ما براي جمعيت 74ميليوني كشور، به زحمت دوميليون نسخه روزنامه داريم. او همچنين در ادامه ضمن تاكيد بر لزوم وجود فضاي آزاد براي رشد مطبوعات، به تاريخچه تحولات در اين زمينه پرداخت و گفت: «در اولين قانون مطبوعات كه در زمان مشروطيت تدوين شد، آمده بود كه يك نشريه براي انتشار نيازي به گرفتن مجوز ندارد، اما اكنون اين موضوع دستخوش تغيير شده است.» وي آزادي مطبوعات، استقلال مالي آنها، آموزشهاي تخصصي روزنامهنگاري و استقلال حرفهاي روزنامهنگاران را چهار شرط مهم براي فعاليت رسانهاي عنوان كرد.