افزايش بی سروصدای قيمت ‌فرآورده های لبنی

روزنامه خراسان: هنوز از افزايش چند مرحله اي شير پاستوريزه از ۳۵۰ تومان به ۷۵۰ تومان يک سال نگذشته است که زمزمه افزايش قيمت مجدد شير به گوش مي رسد. شرکت هاي توليدکننده فرآورده هاي لبني نيز از ابتداي سال جاري و به بهانه افزايش قيمت شير خام از کيلويي ۶۲۰ تومان به ۷۴۰ تومان قيمت محصولات خود را غيرقانوني افزايش داده اند. در حالي که در نبود سيستم نظارت و تعرفه بندي جامع بسياري از شرکت هاي لبني به دلخواه خود محصولاتشان را به فروش مي رسانند، لزوم ورود مسئولان براي سامان دهي، درجه بندي و تعرفه گذاري بازار آشفته محصولات لبني ضروري به نظر مي رسد تا توليدکنندگان در نبود نظارت کافي با کاستن از کيفيت يا وزن، هر محصولي را به مصرف کنندگان تحميل نکنند.

گراني و کيفيت پايين محصولات لبني
يکي از مصرف کنندگان نيز با انتقاد از گران شدن شير مي گويد: شير و بسياري از فرآورده هاي لبني گران شده است. شير کم کم در حال خارج شدن از سبد غذايي خانوار است که اين اصلا خوب نيست.مصرف کننده ديگري خواهان استمرار پرداخت يارانه دولتي به شير مي شود و مي گويد: مصرف شير رابطه مستقيمي با سلامتي دارد و سلامت افراد جامعه به خصوص اقشار کم درآمد با افزايش قيمت شير به خطر مي افتد. يکي از فروشندگان مواد پروتئيني از افزايش قيمت هاي مواد لبني مي گويد و ادامه مي دهد: از ابتداي سال جديد قيمت ماست 2.5 کيلوگرمي ۳۰۰ تومان، ماست ۹۰۰گرمي ۱۰۰تومان و دوغ نيز ۱۰۰تومان اضافه شده است، ضمن اين که برخي شرکت هاي پخش ديگر اعتباري کار نمي کنند و فقط نقدي به فروشگاه جنس مي دهند. وي تاکيد مي کند: برخي مشتريان ما در کنار گراني و افزايش قيمت محصولات لبني از کيفيت پايين محصولات لبني هم انتقاد مي کنند.فروشنده ديگري با انتقاد از افزايش پي در پي قيمت محصولات لبني مي گويد: از فروردين ۹۰ تا فروردين ۹۱ شير از ۳۵۰ تومان به ۷۵۰ تومان و ماست دبه اي از ۲هزار و ۷۵۰تومان به ۳هزار و ۷۵۰ تومان افزايش يافته است و ديگر محصولات لبني نيز به همين منوال افزايش ۳۰تا۵۰درصدي داشته است.وي ادامه مي دهد: با توجه به تلاطم بازار برخي به ما کالا نمي دهند يا فقط با پرداخت نقدي جنس به ما مي دهند در حالي که قبلا با سررسيد دو ماهه اجناس مورد نياز ما را تامين مي کردند.مدير فروش يکي از شرکت هاي فرآورده هاي لبني استان درباره علت افزايش قيمت شير و فرآورده هاي لبني به خراسان مي گويد: قيمت شير خام از کيلويي ۶۳۰ تومان در ابتداي سال گذشته، به ۷۳۰ تا ۷۵۰ تومان در امسال افزايش يافته و حتي شير با بار ميکروبي پايين و چربي بالا تا ۸۰۰ تومان نيز رسيده است. بنابراين طبيعي است با افزايش قيمت شير خام، قيمت فرآورده هاي لبني پاستوريزه افزايش يابد.وي ادامه مي دهد: مشکل شير خشک وارداتي هنوز حل نشده و با توجه به اين که ۷۰تا۷۵ درصد توليد محصول با شير طبيعي است و براساس مجوزهاي اداره استاندارد و اداره نظارت بر موادغذايي بايد از شير خشک با درصد مجاز در فرآورده هاي لبني استفاده شود، تا وقتي که شيرخشک در اختيار شرکت هاي لبني قرار نگيرد، اين روند ادامه دارد.

افزايش قيمت علوفه و آذوقه دام
مدير فروش يکي ديگر از کارخانه هاي فرآورده هاي لبني مي گويد: قيمت علوفه کنسانتره و آذوقه دام افزايش يافته است و دامداران هم به لحاظ اين که توليدکننده درجه اول هستند، بايد در اين زمينه اظهارنظر کنند چرا که وقتي جو کيلويي ۶۲۰تومان مي شود و قيمت شير تا ۸۰۰تومان افزايش مي يابد طبيعي است که با ۱۰درصد سود توليدکننده قيمت ماست و دوغ اين شود که مي بينيد و شير از يک کالاي ضروري در حال تبديل شدن به يک کالاي لوکس است.وي ادامه مي دهد: در مقطعي قيمت جو به ۶۵۰تومان رسيد در حالي که دولت گندم حمايتي را ۴۴۰تومان از کشاورز مي خريد طبيعي است وقتي قيمت جو از گندم بالاتر باشد به واردات علوفه نياز داشته باشيم. با افزايش قيمت خوراک دام و قبوض مختلف همان طور که پيش بيني هم مي شد، قيمت شير افزايش يافت.وي قيمت خريد شير خام را در حال حاضر بين ۷۰۰تا۷۵۰ تومان ذکر مي کند و مي گويد: امسال دامداران در مقاطعي که شير اضافه داشتند شير را خشک کردند و به دو محصول خامه و شير خشک تبديل کردند و قيمت يک کيلو شيرخشک تيپ يک در حالي که ۴ماه پيش ۳۵۰۰تومان بود، به ۷هزارو۵۰۰تومان رسيد که اين امر فشار زيادي به کارخانجات لبني وارد کرد.اين امر و مجموعه عواملي که ذکر شد و از طرفي افزايش ديگر ملزومات بسته بندي فرآورده هاي لبني و هزينه هاي توليد و توزيع باعث شد، قيمت ها افزايش يابد.وي بخشي از افزايش قيمت را ناخواسته و بخشي را ناشي از واقعي شدن قيمت ها مي داند که با هدفمندي يارانه ها بايد اتفاق بيفتد و مي گويد: چرا برخي از مردم از افزايش قيمت ها تعجب مي کنند در حالي که با هدفمندشدن يارانه ها بايد قيمت ها واقعي شود؟ همه هزينه ها در سيکل طبيعي گران شده است و کسي مقصر نيست ولي ما بايد اين کنترل را داشته باشيم تا اين گراني طبيعي باشد نه از روي سودجويي.يکي ديگر از توليدکنندگان فرآورده هاي لبني به ممنوعيت واردات شيرخشک اشاره مي کند و مي گويد: واردات شيرخشک و توليد شير خام در کشور متعادل بود اما يک سال است که واردات شير خشک ممنوع شده و اين امر باعث از بين رفتن تعادل بين عرضه و تقاضاي شير شده است. در نتيجه چون تقاضا براي شيرخام افزايش يافته، شيرگران شده است. وي ادامه مي دهد: بخش ديگري از افزايش قيمت ها به افزايش هزينه هاي گاوداري ها برمي گردد. با توجه به خشکسالي هاي چند سال گذشته در ايران و ديگر کشورها قيمت خوراک و آذوقه دام گران شده است. براي همين مجبوريم شير را در حالي که قيمت تعزيراتي آن ۶۳۰ تومان است، کيلويي ۷۴۰ تومان يعني ۱۱۰ تومان بيشتر از قيمت دولتي از دامدار بخريم.

نمي توانم ضرر بدهم مجبورم از کيفيت و وزن محصول کم کنم
از وي درباره علت افت کيفيت برخي محصولات و کاهش وزن آن سوال مي کنيم که وي مي گويد: وقتي با هدفمند شدن يارانه ها قبض برق از ۷۰۰هزار تومان به ۴ميليون تومان مي رسد و ديگر هزينه ها نيز به همين منوال افزايش مي يابد و دولت حتي يک ريال از ۳۰درصد درآمد ناشي از هدفمندي يارانه ها را به توليد اختصاص نمي دهد و يا وقتي دولت در ابتداي سال گذشته با حذف ماده ۱۰۳، تعهد ۲۳درصدي خود را براي پرداخت حق بيمه کارگران ساقط مي کند و من با ۴۷کارگر ماده ۱۰۳ مجبورم ماهيانه ۳ميليون تومان بيشتر پول به تامين اجتماعي بپردازم، طبيعي است که شاهد چنين وضعيتي باشيم. من که نمي توانم ضرر بدهم مجبورم از کيفيت و وزن محصول کم کنم. براي مثال دوغ طبق فرمول اداره نظارت بايد ۵۰درصد آب و ۵۰درصد ماست باشد که با ۴۰درصد ماست و ۶۰درصد آب فرمول را مي بندم تا حداقل ضرر نکنيم.وي به بخش نامه هاي غيرکارشناسي اشاره مي کند و مي گويد: گاهي بخش نامه هاي صادر شده غيرکارشناسي است و به توليدکننده تحميل مي شود، سال گذشته در چنين روزي ۲۳نيرو را تعديل کردم از سوي ديگر ظرفيت توليد شير نيز از بين رفته است، به گونه اي که ظرفيت جمع آوري ۱۱عامل جمع آوري شير کارخانه من امسال به يک سوم کاهش يافته است.وي ادامه داد: به دليل هزينه هاي زياد دامداران دام ها را کشتار کرده اند و با ظرفيت کمتري در حال توليد هستند.وي به مواد اوليه براي محصولات لبني اشاره مي کند و مي گويد: يک دوغ ۱۴ تا ۱۵ قلم مواد اوليه دارد که ما براي تهيه همه آن ها امسال بايد ۵درصد ارزش افزوده بدهيم و در پايان سال مالي نيز در اظهارنامه ماليات بر درآمد اضافه مي شود، با چنين وضعي بيشتر واحدها تعطيل مي شوند و ما نيز ير به ير کار مي کنيم و توليد هيچ سودي براي ما ندارد.

افزايش قيمت شير خام مربوط به اسفند ماه است
معاون بازرسي و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوي با تاييد افزايش قيمت شير خام در استان به خراسان گفت: افزايش قيمت شير خام مربوط به اسفند ماه است و در فروردين ماه سال ۹۱ افزايش نداشته است.علي غفوري مقدم با اشاره به اين که هر چه به فصل گرما نزديک تر شويم، به دو دليل قيمت شير کاهش خواهد يافت افزود: با افزايش دماي هوا مصرف شير کاهش و توليد آن افزايش مي يابد. از طرفي برداشت علوفه از مزارع نيز آغاز مي شود و اين امر به تثبيت و تعديل قيمت نهاده هاي دامي کمک مي کند.

دلايل افزايش قيمت شير
وي دلايل افزايش قيمت شير خام را در اسفند ماه گراني نهاده هاي دامي اعلام کرد و متذکر شد: بخشي از نهاده هاي دامي وارداتي است و از خارج کشور تامين مي شود که اين امر بر افزايش قيمت شير تاثيرگذار است. ولي با توجه به اين که هوا گرم تر شده است و علوفه طبيعي دامي به بازار مي آيد، پيش بيني مي شود قيمت شير خام کاهش يابد.وي افزود: در دو هفته اخير بازار شير و فرآورده هاي لبني از لحاظ قيمتي ثبات پيدا کرده است.وي در پاسخ به اين سوال که افزايش قيمت شير چه تاثيري بر قيمت فرآورده هاي لبني خواهد داشت، افزود: توليدکنندگان مراجعاتي براي افزايش قيمت داشته اند ولي ما نظرمان اين بود که افزايش قيمتي ايجاد نشود. روند افزايش قيمت شير خام و افزايش نرخ فرآورده هاي لبني بايد متوقف شود زيرا اين سازوکار منطقي نيست. ضمن اين که هر چه قيمت ها افزايش يابد مصرف کمتر مي شود و توليدکنندگان متضرر خواهند شد.وي اذعان داشت: در حوزه توليد شير و فرآورده هاي لبني بايد به سمت تثبيت و کاهش قيمت حرکت کرد. در عين حال بخش توليد در حوزه صنعت بايد با بخش دامداري به تعامل برسد.غفوري مقدم در پاسخ به اين سوال که نرخ شير خام چند درصد افزايش داشته است، گفت: درصد افزايش نرخ شير به ميزان بار ميکروبي و نحوه توليد (سنتي يا صنعتي) بستگي دارد. اين امر باعث مي شود، درصد افزايش نرخ شير متفاوت باشد. وي افزود: ميانگين قيمت شير خام از کيلويي ۶۷۰ تومان به ۷۴۰ تومان رسيده است.معاون بهبود توليدات دامي سازمان جهادکشاورزي خراسان رضوي هم گفت: در استان خراسان رضوي در سال گذشته ۷۵۷ هزار و ۴۱ تن شيرخام توليد شد.مهندس صفرپور افزود: پيش بيني مي شود ميزان توليد شير در استان در سال ۹۱ به ۷۸۸ هزار و ۱۲۰ تن افزايش يابد.وي ميانگين قيمت شير خام را در استان کيلويي ۷۳۰ تا ۷۷۰ تومان اعلام کرد.

انجمن از گراني شير خام بي اطلاع است
نايب رئيس انجمن حمايت از مصرف کنندگان و توليدکنندگان مشهد با اشاره به اين که انجمن از گراني شير خام بي اطلاع بوده و کسي از آن ها دعوت به عمل نياورده است، به خراسان گفت: در چند روز آينده درصدد رسانه اي کردن اين موضوع هستيم و صحبت هايي هم با سازمان صنعت، معدن و تجارت استان خواهيم داشت. دکتر صاحبي افزود: افزايش قيمت شير با موافقت سازمان نبوده و اين تصميمي است که در تهران اتخاذ شده است. وي در پاسخ به اين سوال که قيمت شير خام چند درصد افزايش يافته و چه تاثيري بر قيمت فرآورده ها گذاشته است، يادآور شد: قيمت مشخصي اعلام نشده است و هر کارخانه در استان يک قيمت اعلام مي کند.