خبرگزاری مهر: نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در خصوص تغيير موضع اردوغان در سفر به تهران و كنفرانس استانبول گفت: معتقدم مسئولان سياسي تركيه خودشان تصميم گيرنده نيستند و به نوعي آلت دست و عامل استكبار شده اند.
محمد کوثری در خصوص برگزاری اجلاس اخیر دوستان سوریه در استانبول ترکیه گفت: کنفرانسی که به عنوان دوستان سوریه در استانبول برگزار شد در حقیقت کنفرانس دشمنان سوریه بود چرا که کشورهایی مانند عربستان، آمریکا، قطر و ترکیه در جامعه جهانی به عنوان دشمنان حقیقی سوریه شناخته می شوند.
وی با بیان اینکه این کشورها خیال می کردند جمهوری اسلامی ایران هم تابع خواسته های آنها می شود گفت: به همین منظور اردوغان تلاش کرد با سفر به ایران مسئولان نظام را قانع کند و مسئله سوریه را به نفع خود و دیگر هم پیمانان تمام کند اما با جواب محکمی که در این رابطه شنیدند فهمیدند جمهوری اسلامی مانند آنها دو رو و منافق نیست بلکه با صراحت نظر خود را اعلام می کند.
کوثری با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران برای شناخت صحیح ملت ها از دوستان و دشمنان سوریه موضع خود را به صورت محکم در این زمینه اعلام کرده است، گفت: آنها باید قطعا بدانند که برگزاری این کنفرانس به ضرر ترکیه، عربستان، قطر تمام خواهد شد و در مرحله دوم ضربه ای سنگین بر پیکر صهیونیست ها و آمریکایی ها خواهد بود.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در خصوص تغییر موضع اردوغان در سفر به تهران و کنفرانس استانبول گفت: معتقدم مسئولان سیاسی ترکیه خودشان تصمیم گیرنده نیستند و به نوعی آلت دست و عامل استکبار شده اند و در زمین آمریکا، قطر و عربستان بازی می کنند.
روابط رژیم ایران و ترکیه: از همکاری به رقابت
رادیو آلمان: برخلاف توافقی که پیش از این حاصل شده بود، رژیم ایران با تعیین استانبول به عنوان محل مذاکرات هستهای با قدرتهای بزرگ مخالفت کرده است. این تغییر نظر به اختلافاتی در روابط جمهوری اسلامی و ترکیه مربوط میشود.
به گفته منابع خبری گوناگون، جمهوری اسلامی ایران كه پیش از این با میزبانی ترکیه در مذاكره با اعضای دایمی شورای امنیت و آلمان (گروه موسوم به ۱+۵) ابراز تمایل کرده بود، قصد دارد مذاکرات را در کشوری غیر از ترکیه برگزار کند.
تجدید نظر مقامات جمهوری اسلامی نسبت به استانبول، به عنوان محلی شایسته برای ادامه مذاکرات هستهای، به آخرین سفر رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، از ایران مربوط میشود.
هدف از سفر اردوغان به تهران، گفتوگو و رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی درباره مذاكرات آینده ایران با قدرتهای بزرگ بر سر پرونده هستهای و همچنین اوضاع بحرانی سوریه و سرنوشت رژیم بشار اسد قلمداد شده بود.
نخست وزیر تركیه قصد داشت نظر سران جمهوری اسلامی را هم در مذاکرات هستهای و هم در رویارویی با بحران سوریه به دیدگاه جامعه جهانی نزدیک کند. در برابر مقامات ایران نیز امیدوار بودند که دولت ترکیه را از حمایت فعال از مخالفان رژیم بشار اسد باز دارند.
اردوغان در سفر دوروزه به تهران به هیچ یک از دو هدفی که برای خود تعیین کرده بود، نرسید، و این امر بلافاصله پس از بازگشت او به ترکیه آشکار شد. در عرصه برنامه هستهای، تركیه رویه شدیدتری را علیه ایران در پیش گرفت. بلافاصله پس از سفر اردوغان، ترکیه اعلام کرد که به تحریم نفتی ایران میپیوندد و خرید نفت از ایران را به میزان ۲۰ درصد كاهش میدهد.
حضور فعال ترکیه در "دنیای اسلام"
جمهوری اسلامی به عنوان اصلیترین حامی رژیم بشار اسد، خیزش علیه دولت سوریه را از جنبشهای موسوم به "بهار عربی" جدا میداند. به نظر رژیم ایران، سوریه در کنار حماس و "حزب الله" لبنان از ارکان اصلی "مقاومت در برابر صهیونیسم" است. در همین راستا ایران با کنفرانس "دوستان مردم سوریه" در استانبول به شدت مخالفت کرده است.
در برابر دولت ترکیه به پایگاه اصلی مبارزان مخالف رژیم بشار اسد تبدیل شده و آشکارا خواستار سرنگونی و برکناری اوست. رجب طیب اردوغان، نخستوزیر تركیه، كه كشورش سال گذشته با دیپلماسی فعال و ارائه طرحها و برنامههای متنوع، میداندار تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا موسوم به "بهارعربی" شده، مایل است نقشی فعال در خاورمیانه ایفا کند.
از نظر بسیاری از صاحبنظران و دیپلماتهای غربی، در برابر تندرویهای جمهوری اسلامی ایران، ترکیه در "دنیای اسلام" نماینده گرایشی متعادل و میانهرو شناخته میشود. برخورد سرد با اردوغان در ایران و نشر گزارشهای غیرمحترمانه درباره سفر او به تهران، یک نکته را به خوبی نشان میدهد: هر دو کشور دریافتهاند که به دو جبهه متقابل تعلق دارند.