بانک مرکزی بازی را به صرافان باخت

خبرگزاری مهر - گروه اقتصادی: بخشنامه اخیر بانک مرکزی زمینه‌ساز شکست سیاست تک نرخی شدن ارز شد و در این میان، این بانک بازی بزرگ سال را به صرافان باخت.
از همان روزی که محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی روبروی ساختمان این بانک در میرداماد با "صدای لرزان" آغاز عرضه ارز تک نرخی - 1226 تومان- را اعلام کرد، پیش بینی می‌شد که این سیاست دوام نخواهد آورد، زیرا بازار چنین نرخی را قبول نداشت.

ماجرا این گونه آغاز شد که اوایل دی ماه امسال در غیاب و فرافکنی مسئولان دولتی، دلار در بازار آزاد رکورد تاریخی زد و از مرز 2 هزار تومان عبور کرد.

بانک مرکزی که سراسیمه شده بود، به یکباره اعلام کرد ارز تک نرخی می‌شود ولی تقاضای فزاینده برای عرضه نشان و علامت می‌داد که شرایط برای اجرای این سیاست فراهم نیست و عواقب خطرناکی در راه است.

با این حال، کمیته پنج نفره ارزی دولت روی کار آمد و بخشی از اختیارات بانک مرکزی را عهده‌دار شد. این کمیته آمد و برای سروسامان دادن فوری بازار ارز، نسخه جدیدی نوشت و بر همین اساس، محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی که ماههاست نه قائم مقام دارد و نه معاون اقتصادی، را مامور کرد که عرضه دلار تک نرخی با نرخ 1226 تومان را اعلام کند.

به روایت دولتی‌ها، ارز تک نرخی شد و صرافان مکلف شدند دلار 1226 تومانی را با افزودن کارمزد 3 تا 5 درصدی، به فروش برساند، البته بانک مرکزی بخشنامه کرد که در صورت تخطی از این بخشنامه، صرافان متخلف لغو مجوز خواهند شد اما در عمل در بازار اتفاقی افتاد؟

صرافان با افزودن کارمزد به نرخ دلار 1226 تومانی، روی تابلوی صرافی خود نوشتند که از این پس دلار 1238 تومان خواهد بود. در ادامه متقاضیان به صرافی‌ها رفتند تا ارز را با این نرخ بخرند اما همگی با این پاسخ صرافی‌ها مواجه شدند:" دلار 1238 تومانی نداریم."

خبرنگاران این موضوع را با دولتمردان درمیان گذاشتند ولی پاسخ آنان این بود:"در چند ماه گذشته هم بازار رسمی و هم فرعی داشته ایم اما هم اکنون فقط یک نرخ مرجع داریم و به نرخهای دیگر نباید توجه کرد. این امکان وجود دارد که عده ای در گوشه‌ای دلار را با نرخی دیگر معامله کنند اما این امر از جنس مقاومت و مبالغه و مضایقه است."

روزها و هفته‌ها از این گفته‌ها گذشت تا هفته گذشته بانک مرکزی بخشنامه‌ای مهم صادر کرد که براساس آن، این اختیار به صرافی‌ها داده شد تا براساس مکانیزیم بازار - عرضه و تقاضا - ارز بفروشند. چند ساعت از ابلاغ این بخشنامه نگذشته بود که آنان دلار 1238 تومانی را برای همیشه از تابلوی صرافی خود پاک کردند؛ نرخی که هیچگاه در عمل محقق نشد و بانک مرکزی هم هیچ صرافی را به دلیل این تخلف آشکار تعطیل نکرد.

در این میان، امروز یکشنبه 28 اسفندماه روی تابلوی صرافی‌ها دلار 1910 تومان - برای فروش- و 1885 تومان - برای خرید - درج شده است و صرافان این بار می‌گویند " ارز داریم!" دو جدول ذیل تفاوت فاحش قیمت انواع ارز مرجع ( بانک مرکزی) و بازار (صرافی‌ها) را نشان می‌دهد.

قیمت انواع ارز در صرافی‌ها در روز 28 اسفندماه
نوع ارز خرید فروش
دلار آمریکا 1885 تومان 1910 تومان
یورو 2485 تومان 2515 تومان
پوند 2950 تومان 3030 تومان
دلار استرالیا 1970 تومان 2040 تومان
دلار کانادا 1880 تومان 1920 تومان
کرون سوئد 270 تومان 285 تومان
کرون دانمارک 315 تومان 330 تومان
کرون نروژ 315 تومان 330 تومان
درهم امارات 510 تومان 525 تومان
فرانک سوئیس 2000 تومان 2080 تومان
لیر ترک 1090 تومان 1120 تومان
ریال عربستان 490 تومان 510 تومان

قیمت انواع ارز اعلامی توسط بانک مرکزی در 28 اسفند
نوع ارز نرخ ارز
دلار آمریکا 1226 تومان
یورو 1615 تومان
پوند 1943 تومان
دلار استرالیا 1299 تومان
دلار کانادا 1236 تومان
کرون سوئد 182 تومان
کرون دانمارک 217 تومان
کرون نروژ 214 تومان
درهم امارات 339 تومان
فرانک سوئیس 1339 تومان
لیر ترکیه 683 تومان
ریال عربستان 327 تومان
به هرحال، با سیاست‌های بانک مرکزی در زمستان امسال نه تنها ارز تک نرخی نشده بلکه بازهم چندین نرخی شده است.