رادیو آلمان: با گذشت دو روز از انتشار خبر سوزاندن قرآن و کتب مذهبی در پایگاه نظامی بگرام، دامنه تظاهرات اعتراضی در افغانستان گستردهتر شده و تا کنون در شهرهای گوناگون این کشور، دستکم چهار نفر کشته و ۲۰ نفر مجروح شدهاند.
بهرغم عذرخواهی فرمانده ناتو در افغانستان و برخی از مقامات بلندپایه دولت آمریکا از «سوزاندن و انهدام غیرعمدی و تصادفی» قرآن و برخی دیگر از کتب مذهبی مسلمانان در یک پایگاه نظامی آمریکا در افغانستان، تظاهرات اعتراضی گسترش یافته و در چندین شهر افغانستان همچنان ادامه دارد.
بنا بر آخرین گزارشها، در تظاهرات اعتراضی شهروندان افغانستان در روز چهارشنبه (۲۳ فوریه، ۳ اسفند) دستکم ۷ نفر کشته و ۲۰ نفر مجروح شدهاند. یکی از معترضان اسلامگرا در کابل، دیگری در جلالآباد و دو تن دیگر به دست نیروهای پلیس در ایالت پروان کشته شدهاند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، صدها معترض در کابل، بار دیگر فریاد «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر خارجی» سر دادهاند و به نشانه اعتراض، به سمت اردوگاه فونیکس که مهمترین پایگاه آمریکا در این شهر است، سنگ پرتاب کردهاند. گفته میشود برخی از معترضان شعارهایی افراطگرایانه در حمایت از طالبان سر دادهاند. معترضان در جلالآباد، تصویر باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا و چند تانکر سوخت را به آتش کشیدهاند و تلاش کردهاند تا وارد پایگاه ناتو در این شهر شوند.
در تظاهرات کابل تا کنون یک نفر کشته و ۱۰ نفر مجروح شدهاند. پلیس ضد شورش کابل تلاش کرده تا معترضانی که تلاش میکردند تا راه منتهی به جلالآباد را مسدود کنند را متفرق کند. جاده جلالآباد از مهمترین مسیرهای تجاری ورودی به پایتخت افغانستان است.
روزنامه نیویورکتایمز اعلام کرده که ممکن است دامنه اعتراضات به سفارت آمریکا در کابل هم بکشد و به همین خاطر مقامات آمریکایی سفارت را موقتا تعطیل و هرنوع سفر کارکنان سفارت و سربازان ناتو در پایتخت افغانستان را تا اطلاع ثانوی ممنوع کردهاند.
موج عذرخواهی مقامات آمریکایی از «هتک حرمت قرآن»
روز سهشنبه، بلافاصله پس از انتشار خبرها پیرامون سوزاندن و انهدام قرآن و کتب مذهبی در پایگاه نظامی بگرام، فرمانده ناتو در افغانستان ضمن عذرخواهی رسمی از مردم این کشور اعلام کرد که در این ماجرا عمدی در کار نبوده است و گفت که ناتو همه تلاش خود را به کار خواهد بست تا علل وقوع حادثه را بررسی کند و وعده داد که دیگر چنین اتفاقی رخ ندهد.
گفته میشود وجود این کتابهای مذهبی در این پایگاه نظامی، به این خاطر بود که در اختیار زندانیان و بازداشتشدگان محبوس در آنجا قرار گیرد، اما به گفته برخی از مقامات نظامی، شورشیان طالبان از این کتابها برای ارسال پیامها و کدهای مخفیانه به یکدیگر استفاده میکردند.
یکی از مقامات دولت آمریکا که نخواست هویتش فاش شود، در گفتوگو با رویترز گفته کارکنان پایگاه نظامی بگرام تصمیم به حذف «ادبیات افراطگرایانه» گرفت بودند و میخواستند این کتابها را از کتابخانه این پایگاه حذف کنند. به اعتقاد او «آنها با دلایلی منطقی این کتابها را از کتابخانه خارج کردند، اما محو کردن آنها را به شکل بدی انجام دادند.»
تعداد کتابهای سوختهشده هنوز رسما اعلام نشده، اما ژنرال جان آلن، فرمانده آمریکایی نیروهای بینالمللی در افغانستان در پیام ویدئویی عذرخواهی که روز سهشنبه خطاب به مردم این کشور منتشر کرده بود، اعلام کرد که با نظارت و همکاری مقامات مذهبی، روند بازسازی و احیای برخی از آنها ادامه خواهد داشت.
علاوه بر ژنرال جان آلن، لئون پانهتا، وزیر دفاع آمریکا نیز در پی وقوع این حادثه، روز گذشته در بیانیهای که از سوی پنتاگون صادر شد، گفت که «عمیقا متاسف» شده و به این خاطر از مردم افغانستان رسما عذرخواهی کرد. جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید هم با محکوم کردن این اقدام، عذرخواهی رسمی خود را اعلام کرد.
حامد کرزای، رئیسجمهور افغانستان و مقامات طالبان هم «بیحرمتی به قرآن» را محکوم کردند و اقدام نیروهای ناتو را «تحقیر ارزشهای اسلامی» خواندند. طالبان میگویند اقدام آمریکاییها «وحشیانه» بوده است. دفتر حامد کرزی با انتشار بیانیهای اعلام کرد که «چهار جلد قرآن در این حادثه سوخته شده و مقدسترین ارزشهای اسلامی مورد تحقیر قرار گرفته است.»
به نظر میرسد موج عذرخواهی مقامات آمریکایی، تاثیری در کاهش خشم معترضان مسلمان نداشته و پیشبینی میشود که این اعتراضات در روزهای آتی هم ادامه یابد.