محصور کردن بی دليل بيستون در ميان داربست و نايلون

محصور شدن کتيبه داريوش ميان داربست فلزي و نايلون از جمله اقدامات جديد پايگاه پژوهشي بيستون است که منظر اين اثر جهاني را مخدوش کرده‌است. هرچند کارشناسان اين اقدام را اصولي نمي‌دانند و حتي معتقدند که باعث تخريب اثر مي‌شود اما تا کنون مسئولان نسبت به اقدام خود پاسخي نداده‌اند.

مسئولان پايگاه پژوهشي بيستون در تازه‌ترين اقدام خود، با داربستي فلزي به همرا نايلون، بخشي از کتيبه داريوش را محصور کرده‌اند. هرچند تا کنون توضيحي درباره اين اقدام داده نشده اما برخي کارشناسان معتقدند، استفاده از داربست‌هاي فلزي به دليل واکنش شيميايي و پديده زنگ‌‌زدگي باعث تخريب تدريجي اين اثر مي‌شود.

به گزارش CHN سنگ‌نوشته بيستون يکي از مهمترين و مشهورترين سندهاي تاريخ جهان و مهم‌ترين متن تاريخي در زمان هخامنشيان است که شرح پيروزي داريوش اول را بر گوماته مغ و به بند کشيدن ياغيان نشان مي‌دهد. محوطه بيستون از سال 2006 در فهرست ميراث جهاني يونسکو ثبت شده است.

هرچند کتيبه داريوش و محوطه باستاني بيستون يکي از پربيننده‌ترين جاذبه‌هاي تاريخي استان کرمانشاه است، اما به تازگي داربست‌هايي فلزي با پوشش نايلون آن را محصور کرده‌اند. اين پوشش نامناسب نماي اين اثر تاريخي را برهم زده و به گفته کارشناسان ميراث فرهنگي هيچ کاربرد حفاظتي و يا پژوهشي ندارد. از سوي ديگر زوايه ديد گردشگران نيز به شدت مخدوش شده‌است.

بسياري از کارشناسان معتقدند استفاده از اين پايه هاي فلزي در فاصله اي تا اين حد نزديک به کتيبه به هيچ وجه کارشناسي و درست نيست. به ويژه اينکه پله‌ها و درابست فلزي از جنسي ساخته شده اند که در برابر باران و تغييرات جوي واکنش شيميايي و زنگ زدگي نشان مي‌دهد و باعث تسريع در تخريب کتيبه و سنگ‌هاي اطراف خودشان مي‌شوند.

به گواه برخي از بازديدکنندگان، سال‌ها پيش از اين سنگ نوشته و محوطه تاريخي بيستون محافظت و سختگيري‌هاي فراواني اتخاذ مي‌شد، با اين حال اما حالا مدتي است که اين داربست‌هاي فلزي و بدمنظره در طلايي‌ترين قسمت نما و نزديکترين محل به سنگ نوشته داريوش بزرگ بي‌هيچ کاربردي نسب شده‌است و هم موجب نگراني کارشناسان و دوست‌داران آثار تاريخي را فراهم کرده و هم بازديدکنندگان را به زحمت انداخته‌است.

در همين حال نگاهي به وبسايت پايگاه دائمي پژوهشي حفاظتي بيستون و ديگر وبسايت‌هاي وابسته به سازمان ميراث فرهنگي کشور و اداره ميراث استان کرمانشاه نشان مي‌دهند مسئولان تا کنون هيچ توضيحي براي بر پا کردن اين داربست‌ها اعلام نکرده‌اند.

همچنين تا کنون پيگيري‌ها براي دريافت پاسخي از مسئولان بي‌نتيجه مانده‌است و گويي مسئولان ديگر حاضر به پاسخ‌گويي نيستند.

در 30 کيلومتري شرق کرمانشاه و در ارتفاع صد متري روي صخره‌اي داريوش کتيبه مشهور خود را حک کرده است که تا سال 1835 کسي از راز آن آگاه نبود . چشمه بيستون محل اطراق کاروان‌ها در دوران‌هاي مختلف بوده براي همين کسان زيادي کتيبه داريوش را ديده‌اند و شرحي از آن را در سفرنامه‌ها يا خاطراتشان گفته‌اند.

سنگ‌نوشته بيستون بزرگترين سنگ‌نوشته جهان، نخستين متن شناخته شده ايراني و از آثار دودمان هخامنشيان مربوط به 520 پيش از ميلاد است. اين اثر تاريخي در شهرستان هرسين در سي کيلومتري شهر کرمانشاه بر دامنه کوه بيستون واقع است.

سنگ‌نوشته بيستون در ارتفاع چند ده متري از سطح زمين و بر دامنه رو به جنوبي کوه پراو ساخته شده‌است. آثار به جاي مانده از پلکاني در قسمت بالايي کوه بيستون اين احتمال را تقويت مي‌کند که سنگ تراشان از اين راه براي رسيدن به محل سنگ‌نوشته استفاده مي‌کرده‌اند و پس از پايان کار پکان را به منظور غيرقابل دسترس کردن اثر تراش داده‌اند.

سنگ‌نوشته بيستون بر سنگ‌هايي از جنس آهک ايجاد شده است. آثار رنگ لعاب قهوه‌اي مانندي که پس از همراه شدن با ذرات اکسيده شده آهک و همچنين بقاياي سربي که در چند سطر نخست اثر ديده شده نشان مي‌دهد در پايان کار براي افزايش طول عمر اثر تمام نماي آن را با اندودي ناشناخته پوشانده‌اند.

اين اثر به شماره 1222 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است و در نشست سي ام يونسکو در سال 2006 نيز به فهرست ميراث جهاني افزوده شد.