در پی اظهارات ترامپ درباره اعمال تعرفه‌های سنگین گمرکی بر تمامی کالاهای وارداتی از چین، مکزیک و کانادا، این کشورها با هشدار درباره پیامدهای چنین اقداماتی واکنش نشان دادند و بر خطرات «جنگ تجاری» تأکید کردند. چین با بیان اینکه در هیچ جنگ تجاری پیروزی وجود ندارد، نسبت به این اظهارات ترامپ واکنش نشان داد.

سخنگوی سفارت چین در واشنگتن اعلام کرد: «چین معتقد است که همکاری اقتصادی و تجاری بین این کشور و ایالات متحده برای هر دو طرف سودمند است.»

در همین حال، کانادا با اشاره به اهمیت اقتصادی خود برای ایالات متحده، نقش اساسی این کشور در تأمین انرژی را به ترامپ یادآوری کرد. کریستیا فریلند، معاون نخست‌وزیر کانادا در بیانیه‌ای گفت: «روابط بین دو کشور متوازن و متقابل است، به‌ویژه برای کارگران آمریکایی.» او همچنین تأکید کرد که اتاوا همچنان به گفت‌وگو با دولت جدید آمریکا درباره این موضوع ادامه خواهد داد.

جزئیات تهدیدات تجاری ترامپ
دونالد ترامپ در بیانیه‌ای اعلام کرده است که بلافاصله پس از آغاز دوره ریاست‌جمهوری خود در بیستم ژانویه، تعرفه‌های جدیدی بر واردات کالا از سه کشور مذکور اعمال خواهد کرد. وی این اقدامات را تلاشی برای مقابله با قاچاق انسان و مواد مخدر عنوان کرده است. بر اساس بیانیه ترامپ، تعرفه 25 درصدی بر تمامی کالاهای وارداتی از مکزیک و کانادا و همچنین تعرفه 10 درصدی اضافی بر کالاهای تولیدی چین اعمال خواهد شد. وی تأکید کرد که این تعرفه‌ها به‌ویژه برای محدود کردن ورود مواد مخدر صنعتی مانند فنتانیل ضروری است.

نگرانی‌های بین‌المللی
در سال گذشته، فنتانیل جان حدود 75 هزار نفر را در ایالات متحده گرفت. بااین‌حال، کشورهایی که هدف این تعرفه‌ها قرار گرفته‌اند، نسبت به پیامدهای منفی چنین اقداماتی بر تجارت جهانی هشدار داده‌اند. در شرایطی که دولت بایدن نیز پیش‌تر از چین خواسته بود برای متوقف کردن تولید مواد اولیه مورد استفاده در ساخت فنتانیل تلاش بیشتری کند، به نظر می‌رسد سیاست‌های ترامپ تنش‌های تجاری جدیدی را به همراه خواهد داشت. کشورهای هدف این تعرفه‌ها تأکید کرده‌اند که اعمال چنین محدودیت‌هایی تنها به آسیب‌های اقتصادی و تجاری متقابل منجر خواهد شد و همکاری بین‌المللی راهکار بهتری برای حل مسائل مورد نظر است.

پیامدهای اقتصادی برای چین
چین به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایالات متحده، بیش از دیگر کشورها تحت تأثیر سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ قرار خواهد گرفت. با توجه به اینکه ایالات متحده یکی از بازارهای اصلی صادرات چین است، اعمال تعرفه‌های جدید می‌تواند کاهش قابل‌توجهی در صادرات این کشور ایجاد کند. صنایعی مانند الکترونیک، منسوجات و ماشین‌آلات که بخش عمده صادرات چین را تشکیل می‌دهند، بیشترین آسیب را خواهند دید. علاوه بر این، افزایش تعرفه‌ها می‌تواند زنجیره تأمین جهانی که بسیاری از شرکت‌های چینی به آن متکی هستند را مختل کند. از سوی دیگر، چنین سیاستی می‌تواند پکن را وادار به اتخاذ اقدامات تلافی‌جویانه کند، از جمله اعمال تعرفه بر محصولات کشاورزی و صنعتی آمریکایی که به اقتصاد ایالات متحده نیز آسیب خواهد رساند.

تأثیرات بر اروپا
اگرچه تهدیدهای ترامپ مستقیما اروپا را هدف قرار نداده؛ اما پیامدهای آن بر این قاره نیز غیرقابل انکار است. اروپا که به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی اقتصاد جهانی شناخته می‌شود، از پیامدهای یک جنگ تجاری گسترده بین آمریکا و چین به ‌شدت تأثیر می‌پذیرد. کاهش رشد اقتصادی چین و آمریکا می‌تواند به کاهش تقاضا برای محصولات اروپایی منجر شود. از سوی دیگر، نوسانات در بازارهای مالی جهانی و کاهش سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی نیز بر اقتصاد اروپا فشار وارد خواهد کرد.

هم‌پیمانان ایالات متحده: متحد یا متضرر؟
کانادا و مکزیک، دو هم‌پیمان اصلی ایالات متحده در پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی (USMCA)مستقیما هدف تعرفه‌های جدید ترامپ قرار گرفته‌اند. کانادا به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان انرژی آمریکا و مکزیک به‌عنوان شریک اصلی زنجیره تأمین صنایع خودروسازی، تأثیرات اقتصادی سنگینی را متحمل خواهند شد. اعمال تعرفه‌های 25 درصدی بر کالاهای وارداتی از این کشورها می‌تواند قیمت کالاهای مصرفی در بازار آمریکا را افزایش دهد که در نهایت به ضرر مصرف‌کنندگان آمریکایی خواهد بود. همچنین این سیاست می‌تواند اتحاد سنتی این کشورها با واشنگتن را تضعیف کرده و آنها را به سمت گسترش روابط تجاری با سایر کشورها سوق دهد.

تأثیرات سیاسی: ترامپ به‌ دنبال چه هدفی است؟
از منظر سیاسی، رویکرد ترامپ به جنگ تجاری، بخشی از سیاست کلی او برای کسب حمایت از قشر کارگری و صنایع سنتی در آمریکا است. او تلاش می‌کند با نمایش قدرت در برابر رقبای تجاری، تصویر یک رئیس‌جمهور قوی و مدافع منافع داخلی را به نمایش بگذارد. بااین‌حال، چنین سیاستی ممکن است در بلندمدت به ضرر سیاست خارجی ایالات متحده تمام شود. کاهش اعتماد کشورهای متحد و افزایش تنش‌های بین‌المللی می‌تواند به انزوای بیشتر واشنگتن در صحنه جهانی منجر شود. علاوه بر این، ادامه این جنگ تجاری ممکن است تنش‌های سیاسی داخلی را نیز افزایش دهد، زیرا بخش‌هایی از صنایع و کشاورزی آمریکا که به بازارهای خارجی متکی هستند، متضرر خواهند شد.