دوشنبه، 17 آذر ماه 1404 = 08-12 2025
بوی بدن؛ شگفتیهایی که از نتایج مطالعات اخیر بهدست آمده است
سیر و الکل و گوشت میتوانند بوی بدن ما را تغییر دهند و بر جذابیت بوی ما برای دیگران تاثیر بگذارند. هر یک از ما بوی منحصربهفردی داریم؛ مانند اثر انگشت. همهچیز، از نوع شخصیتمان، مانند برونگرایی، سلطهطلبی و سرشت مضطرب گرفته تا حال و سلامتمان بر بویی که میدهیم تاثیر میگذارد.
کریگ رابرتز، استاد روانشناسی اجتماعی در دانشگاه استرلینگ اسکاتلند میگوید: «در چند دهه گذشته روشن شده که بو تحت تاثیر ژنها، هورمونها، سلامت و بهداشت ما شکل میگیرد. فرقی نمیکند مرد یا زن باشیم، پیر یا جوان، دگرجنسگرا یا همجنسگرا، سلطهطلب یا تابع، در حال تخمکگذاری یا باردار، بیمار یا سالم، شاد یا غمگین.»
لینا بگداچ، استادیار مطالعات سلامت و تندرستی در دانشگاه ایالتی نیویورک در بینگهمتن هم میگوید، در سطح زیستی، غذا از دو مسیر اصلی بر بوی بدن ما تاثیر میگذارد. این دو مسیر دستگاه گوارش و پوست ما هستند. نخست، روده. زمانی که غذای خود را هضم میکنید، باکتریها درون روده مشغول متابولیزهکردن آن هستند. برخی از این واکنشها میان ترکیبات شیمیایی غذا و باکتریها، گازهایی تولید میکنند؛ مولکولهای فراری که همانگونه که غذا وارد بدن شده، از آن خارج میشوند. این فرآیند میتواند به بوی بد دهان، یا هالیتوز، منجر شود، بهویژه بسته به نوع غذایی که میخورید.
ترکیبات شیمیایی موجود در غذا، پس از متابولیزهشدن، از طریق جریان خون و بسیاری از بافتهای بدن حرکت میکنند. برخی از آنها از طریق پوست دفع میشوند، جایی که با باکتریهای سطح پوست واکنش داده و در آنجا نیز بو ایجاد میکنند. (عرق به خودی خود بیبو است. این باکتریهای سطح پوست هستند که در عرق رشد میکنند و بوی ناخوشایند ایجاد میکنند.)
غذاهای گوناگون دارای ترکیبات شیمیایی متنوعی هستند که در مراحل مختلف وارد عمل میشوند و به درجات مختلفی از بوی ناخوشایند منجر میشوند. اما غذاهایی که بدترین بو را ایجاد میکنند، تقریباً همیشه یک عامل مشترک دارند: گوگرد. با این حال، بهطور شگفتانگیزی، برخی مطالعات نشان میدهند که این ترکیبات بدبو میتوانند تاثیری غیرمنتظره و مثبت در جذابیت ما داشته باشند.
بو تنها یکی از عوامل بیشماری است که بر میزان جذابیتی که دیگران در ما مییابند، تاثیر میگذارد. رابرتز میگوید تفکیک اثرات بو از دیگر نشانههای اجتماعی مانند ظاهر، رفتار و نحوه صحبتکردن افراد، «بسیار دشوار، اگر نگوییم غیرممکن» است. حتی علم دقیقی که این تغییرات لطیف و ناپایدار را اندازهگیری میکند نیز نتایج متضادی بههمراه داشته است.
این نتایج نیاز به تکرار دارند تا تصویر روشنتری ترسیم شود. و البته، گرچه ممکن است عرقتان بهتر بو دهد، اما مطالعهای در سال ۲۰۱۸ در سوئیس نشان داد که روزه گرفتن باعث بدتر شدن بوی دهان میشود.
در نهایت شگفتیهای مکرری که از نتایج این مطالعات بهدست آمده، باعث شده که پژوهشگرانی مانند رابرتز به این نتیجه برسند که فرمول روشنی برای اینکه غذا چگونه بر بوی بدن و برداشت دیگران از آن تاثیر میگذارد، وجود ندارد. میزان زیادی تفاوت فردی در این میان دخیل است.
او میگوید: ترکیبات معطر فراوانی وجود دارند و درباره اکثر آنها نمیدانیم که چطور بر بوی بدن ما تاثیر میگذارند. اما احتمال بالایی وجود دارد که چنین تاثیری داشته باشند.
English SummaryCertain foods, like garlic and alcohol, can significantly alter our body odor, affecting how attractive we appear to others. Each individual's scent is unique, shaped by factors such as personality, health, and genetics.
Craig Roberts, a social psychology professor, notes that body odor is influenced by genes, hormones, and overall health. Lina Begdach, a health studies assistant professor, explains that food affects odor through two main pathways: digestion and skin.
When food is digested, bacteria in the gut metabolize it, producing gaseous byproducts that can lead to bad breath. Additionally, chemical compounds from food can enter the bloodstream, eventually being excreted through the skin, where they interact with surface bacteria to create odors.
Foods rich in sulfur often produce the strongest odors. Interestingly, some studies suggest that these unpleasant compounds might unexpectedly enhance attractiveness. However, isolating the effects of smell from other social cues like appearance or behavior is challenging.
Research findings in this area are inconsistent, indicating a significant amount of individual variability. Ultimately, while certain foods may enhance body odor positively, no clear formula exists for predicting how food impacts our scent and others' perceptions of it. The influence of fragrant compounds on body odor remains largely unexplored.
