اِستِیبل کوین یا سکه پایدار (به انگلیسی: stablecoin نوعی ارز دیجیتال است که برپایه یک دارایی ارزش گذاری میشود. این دارایی میتواند پول فیات، طلا، کالاهایی مانند فلزات گرانبها یا ارزهای دیجیتال دیگری باشد. استیبل کوینها معمولاً بدون بهره هستند و سودی برای دارنده ندارند. تتر پر استفاده ترین استیبل کوین دنیا است.
تتر (Tether) با واحد اختصاری USDT محبوبترین استیبل کوین بازار ارز دیجیتال است. این استیبل کوین امروز به یکی از پرکاربردترین ابزارهای دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. این ارز که همواره جایگاه خود را در میان ۵ ارز دیجیتال برتر دنیا حفظ کرده است به کاربران امکان میدهد تا دارایی خود را به راحتی و با سرعت بالا در سراسر دنیا جابجا کنند.
در جریان درگیریهای اخیر با اسرائیل دستکم ۷۰۰ میلیون تتر متعلق به کاربران ایرانی فریز شده است. انجمن بلاکچین ایران در گزارشی با عنوان «ضرورت استفاده از ساختار غیرمتمرکز در تبادل و نگهداری رمزداراییها و بررسی شیوههای حفظ ارزش و ثبات آنها» اشاره کرده که طبق تحقیقات این نهاد، ۲۷۰۰ کیفپول ایرانی همزمان با درگیریهای اخیر توسط تتر فریز شدهاند.
علت فریز شدن داراییهای ایرانیان چیست؟
در مقاله منتشرشده توسط انجمن بلاکچین ایران، عاملی را برای فریز شدن داراییهای کاربران ایرانی بیان شده است که حتی کیفپولهایی با مبالغ اندک را نیز شامل میشود.
جراید کریپتویی مانند کوین تلگراف بهانه چنین واقعهای را قرارگیری آدرس در لیست کشورهای تحریمی میدانند و شرکت تتر نیز از ترس جریمه، ناگزیر به اجرای این مقررات است.
همچنین، شرکت تتر (Tether) ممکن است بر اساس لیست اعلامی توسط دفتر کنترل داراییهای خارجی آمریکا (OFAC)، آدرسهایی را مسدود کند؛ دفتری که نانِ وزارت خزانهداری آمریکا را میخورد.
برخی آدرسها بهواسطه تگ یا پرچمی که توسط شرکتهای تحلیل بلاکچین مانند TRM Labs، Elliptic، SlowMist، MistTrack یا Chainalysis بر آنها قرار داده شده، هدف فریز قرار میگیرند. در برخی موارد، حتی ارتباط غیرمستقیم یک آدرس با معیارهای فوق نیز کافی بوده تا آن آدرس مسدود شود.
تترهای ایرانیان کجا رفت؟
بررسیهای گزارشات در پایگاههای خبری معتبر و دادههای آنچین که توسط انجمن بلاکچین ایران منتشر شده، نشان میدهد که آدرسهایی با الگوی تراکنشی خاص و مرتبط با کاربران ایرانی در این بازه زمانی توسط شرکت تتردر لیست سیاه قرار گرفتهاند.
اما شاید برای شما سؤال باشد که این داراییها اکنون کجا نگهداری میشوند؟ آیا از دست رفتهاند یا قابل بازیابیاند؟
از منظر فنی، توکنهای فریز شده همچنان در همان آدرسها باقی ماندهاند، اما به دلیل فریز، هیچ کاربری امکان انتقال یا استفاده از آنها را ندارد. این اقدام با استفاده از تابعی به نام blacklistAddress در قرارداد هوشمند تتر انجام میشود.
سکوت شرکت تتر؛ چرا اعلام رسمی نمیشود؟
با وجود وسعت این اقدام، شرکت تتر تا لحظه انتشار این گزارش هیچ موضعگیری رسمی یا شفافسازی عمومی نسبت به این مسدودسازی عظیم وجوه ایرانیان منتشر نکرده است. این در حالی است که در موارد مشابه، مانند مسدودسازی داراییهای مرتبط با جرائم سایبری یا تحریمهای بینالمللی، اطلاعیههایی عمومی صادر میشود.
آیا رفع بلاک تترهای ایرانی در چارچوب مذاکرات امکان دارد؟
از نظر حقوق بینالملل و قواعد جاری رمزارزی، رفع فریز داراییها تنها در صورتی ممکن است که شرکت تتر مجوز رسمی از وزارت خزانهداری آمریکا (OFAC) دریافت کند.
این روند نیازمند احراز هویت دقیق مالکان داراییها، بررسی ارتباط یا عدم ارتباط آنها با نهادهای تحریمشده و ارائه درخواست رسمی برای معافیت از تحریم به OFAC است.
قدم اول برای احیای حقوق کاربران ایرانی چیست؟
بهعنوان یک اقدام مقدماتی، میتوان با انتشار یک فراخوان لیستی از آدرسهای بلوکه شده جمع آوری کرد و در قالب درخواست حقوقی مورد پیگیری قرار داد.
انجمن بلاکچین ایران ادعای مسدودسازی ۷۰۰ میلیون تتر از ایرانیها را مطرح کرده که هشداری جدی درباره خطرات نگهداری سرمایه در استیبلکوینهای متمرکز است.
تا زمانی که شفافسازی رسمی از سوی شرکت تتر منتشر نشود، این ادعا در حد یک هشدار پرمخاطره باقی خواهد ماند اما اگر تأیید شود، باید آن را بزرگترین فریز دارایی در تاریخ رمزارز ایران نامید.
Recent conflicts with Israel have led to the freezing of at least 700 million Tether belonging to Iranian users. The Iranian Blockchain Association reported that 2,700 Iranian wallets were frozen during this period. The freeze is attributed to the wallets being linked to sanctioned countries, prompting Tether to comply with regulations to avoid penalties. Despite the significant impact, Tether has not issued any official statement regarding this mass freezing. Recovery of these assets may only occur if Tether receives authorization from the U.S. Treasury. The situation highlights the risks of holding assets in centralized stablecoins.