آدينه، 20 تیر ماه 1404 = 11-07 2025
غافلگیرشدن سران نظام در خواب از زبان قالیباف؛ راهی برای نجات مانده؟
هر جنگی، پیش از آن‌که غبار آن از آسمان فرونشیند، آثار سیاسی، اجتماعی و اقتصادیِ خود را بر زمین می‌گسترد. حاکمیت خامنه ای کوشید با بهره‌گیری از فضای «حالت فوق‌العاده» جنگ و تهدید دائم، بحران‌های انباشته را در پرده سرکوب و تبلیغات پنهان سازد، اما این روزها سلسله‌ای از بحران‌ها سر برآورده که نشان می‌دهد پوشش جنگ آن‌قدر نازک بوده که تابِ فشاری چنین سهمگین را نیاورده است. وجوه مشترک همه این بحران‌ها، فروریختگیِ سرمایه اجتماعیِ نظام و فوران بی‌اعتمادی در متن جامعه است.
سقوط سرمایه اجتماعی حاکمیت
روزنامه داخلی جهان صنعت در مطلبی زیر عنوان «راهی برای نجات» به‌نقل از مرتضی افقه، اقتصاددان نوشته است: سرمایه اجتماعی تحلیل رفت و امروز مردم دیگر آن همراهی سابق را ندارند.
به‌گفته جامعه‌شناسان، سرمایه‌ی اجتماعی، ستون نامرئیِ مشروعیت هر حکومت است. وقتی این ستون بشکند، هر سیاست تازه، در باد بی‌اعتمادی می‌لرزد و فرو می‌افتد.
این روزنامه در پایان یادداشت خود، با احتساب اصلاح‌ناپذیری نظام، تیر خلاص به آینده آن رها کرده و می نویسد: برای حل مشکلات اقتصادی فعلی، نسخه‌های صرفاً اقتصادی کارآمد نیستن. ضروری است نگاه ما به تعاملات جهانی تغییر کند. به‌ویژه حل اختلافات عمیق با اروپا و آمریکا که می‌تواند بستر رفع مشکلات اقتصادی باشد.
ترجمان سیاسیِ این توصیه روشن است: تغییر بنیادین در جهت‌گیری سیاست خارجی و ترک ایدئولوژیِ تقابل، یعنی شکستن تابوی چهل‌ساله‌ای که جمهوری اسلامی بر آن بنا شده است.
غافلگیرشدن سران نظام در خواب حدود ساعت ۳ صبح
قالیباف، رئیس مجلس خامنه ای در یک برنامه تلویزیونی گفت: ما در نحوه عملیات دشمن غافلگیر شدیم. در همان لحظه اول فرماندهان ما را زدند، یعنی حدود ساعت ۳ صبح کار خود را با زدن فرماندهان ما آغاز کردند.
او در حالیکه به شدت شوکه شده بود افزود: بر اثر این حملات اسراییل که آغازگر جنگ ۱۲روزه با جمهوری اسلامی شد، رئیس ستادکل نیروهای مسلح، فرمانده‌کل سپاه پاسداران، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه، فرمانده نیروی هوافضای سپاه و چندین مقام نظامی دیگر و هم‌چنین دانشمندان هسته‌ای ما کشته شدند.
قالیباف در ادامه گفت: در روزهای بعد نیز حملات اسراییل باعث کشته شدن رئیس سازمان اطلاعات سپاه و معاونان او شد. هم‌چنین علی شادمانی، فرمانده جدید قرارگاه خاتم‌الانبیا، که جانشین غلامعلی رشید شده بود، تنها ۴روز پس از انتصاب در حمله دیگر اسراییل کشته شد.
وی هم‌چنین گفت که اسراییل در آغاز حمله خود مغزهای ما که طراحی‌ها را انجام می‌دادند و باید طراحی‌های خود را فرماندهی می‌کردند، مورد هدف قرار دادند.
قالیباف اذعان کرد که اسراییل سپس رادارهای پدافند را نیز هدف قرار داد.
رئیس مجلس خامنه ای ادامه داد که اسراییل با هواپیماهای جنگنده اف۱۵، ۱ف۱۶ و اف۳۵ و هم‌چنین موشک‌های «هواپرتاب» و بر اساس اطلاعاتی که از شنودها، ماهواره‌ها و قطعاً از نفوذی‌هایی که داشتند این حملات را ترتیب دادند.
او افزود: این نوع عملیات ما را غافلگیر کرد و باید بپذیریم که یک شوک به همه وارد شد.
بیانیه میرحسین موسوی در مرحله پایانی نظام
میرحسین موسوی که از سال ۱۳۸۹ تاکنون به دستور خامنه‌ای همراه با همسرش در حصر خانگی به‌سر می‌برد، در بیانیه‌ای که روز جمعه ۲۰ تیر (۱۷روز پس از آتش‌بس در جنگ ۱۲روزه) منتشر شد، به طرح درخواست های خود از خامنه ای پرداخت و نوشت: مردم پس از آنچه گذشت انتظاراتی از حکومت دارند که بی‌پاسخ ماندن‌شان دشمن را شاد می‌کند. در کوتاه‌مدت، اقداماتی سریع و نمادین چون آزادی زندانیان سیاسی و تغییر واضح در رویکردهای رسانه ملی کمترین توقعات است.
وی افزود: برگزاری رفراندوم برای تأسیس مجلس مؤسسان قانون اساسی، راه را برای تحقق حق تعیین سرنوشت مردم هموار و دشمنان این مرز و بوم را از دخالت در امور کشور مأیوس می‌کند.
ناظران سیاسی بیانیه میرحسین موسوی را حاکی از سر باز کردن تضادها و شکاف بزرگ در جبهه اصلاحاتی‌های نظام در مرحله پایانی می‌دانند.
English SummaryThe article discusses the political, social, and economic impacts of ongoing crises in Iran, highlighting the erosion of social capital under Khamenei's rule. It cites an economist's view that the public's trust has diminished, undermining the government's legitimacy. The piece emphasizes the need for a fundamental shift in foreign policy to address economic issues, particularly with Europe and the U.S. Additionally, it reports on the surprise attacks by Israel that resulted in significant military casualties, as stated by the Speaker of Parliament, Qalibaf. Finally, it mentions a statement from Mir Hossein Mousavi, calling for political reforms and a referendum, indicating deepening divisions within the reformist camp.
