دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، اعلام کرد که اگر ایلان ماسک، میلیاردر و مدیرعامل تسلا و ایکس، تمایل داشته باشد اپلیکیشن شبکه اجتماعی تیکتاک را بخرد، او با این موضوع موافق خواهد بود.
ترامپ در پاسخ به این پرسش که آیا با خرید پلتفرم تیکتاک (که اکنون مالکیت چینی دارد) از سوی ماسک موافق است، به خبرنگاران گفت: «اگر او بخواهد آن را بخرد، من موافق خواهم بود.»
ترامپ افزود: «من با مالکان اصلی تیکتاک ملاقات کردهام. چیزی که به آن فکر میکنم این است که به کسی بگویم آن را بخر و نیمی از آن را به ایالات متحده بده.»
تیکتاک حدود یک روز پس از اجرای قانون ممنوعیت فعالیتش، اعلام کرد که ارائه خدمات خود را در آمریکا دوباره از سر گرفته و با ترامپ بر سر راهحلی بلندمدت کار میکند.
این اپلیکیشن انتشار ویدیوهای کوتاه که از سوی ۱۷۰ میلیون آمریکایی، برابر با حدود نیمی از جمعیت این کشور استفاده میشود، شامگاه شنبه ۲۹ دی از دسترس کاربران در ایالات متحده خارج و از فروشگاههای اپلیکیشن گوگل و اندروید حذف شد.
به گزارش ایران اینترنشنال، قانونی که برای ممنوعیت استفاده از این شبکه اجتماعی در آمریکا وضع شده، تصریح میکند که شرکت بایتدنس، مالک چینی تیکتاک، باید این اپلیکیشن را به دلایل امنیت ملی بفروشد یا فعالیت آن ممنوع شود.
یک کارشناس فناوری قیمت احتمالی تیکتاک را پیشبینی کرد
در شرایطی که تیکتاک به دلیل نگرانیهای امنیتی با چشم انداز ممنوعیت سراسری در آمریکا مواجه است، مگر اینکه شرکت مادر چینی آن، با فروش داراییهایش در آمریکا موافقت کند، یک کارشناس فناوری میگوید که ایلان ماسک، محتملترین خریدار است.
این اپلیکیشن محبوب اشتراکگذاری ویدیو، شنبه هفته جاری، برای مدت کوتاهی به روی کاربران در آمریکا بسته شد اما یکشنبه، پس از آن که دونالد ترامپ اعلام کرد پس از تحلیف، قانون ممنوعیت آن را اجرا نخواهد کرد، دوباره قابل دسترس شد.
دن ایوز، رئیس تحقیقات فناوری جهانی شرکت «وِدبوش سکیوریتیز»، در مصاحبهای با بی ان ان بلومبرگ، گفت: تیکتاک به عنوان یک تراشه ارزشمند در بازی پوکر میان آمریکا و چین استفاده میشود. در آخرین روز دولت جو بایدن تعطیل شد، ترامپ آن را دوباره برگرداند و اکنون تمرکز روی فرمان اجرایی ۹۰ روزه است تا اساسا خریدار ی پیدا شود. احتمالا ۱۰ تا ۱۵ پیشنهاد وجود دارد؛ بر این باوریم که خریدار نهایی، احتمالا ایلان ماسک و ایکس هستند، و تصور میکنم در نهایت، ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار احتمالا قیمت آن خواهد بود.
قانون ممنوعیت تیکتاک، سال گذشته، با اکثریت آرای اعضای دو حزب در کنگره تصویب شد و در ماه آوریل توسط بایدن امضا شد. قانونگذاران آمریکایی از مدتها قبل، نسبت به ریسکهای مرتبط با دسترسی بایت دنس (شرکت مادر تیکتاک)، به دادههای کاربران آمریکایی ابراز نگرانی کرده بودند.
این ممنوعیت، هفته گذشته، زمانی که دیوان عالی آمریکا، این قانون را تایید کرد، قریب الوقوع به نظر میرسید، اما روز یکشنبه، ترامپ قول داد بلافاصله پس از تحلیف خود دستور اجرایی را امضا کند تا به تیکتاک، ۹۰ روز دیگر فرصت دهد تا خریدار پیدا کند.
بلومبرگ نیوز، روز یکشنبه، گزارش کرد ترامپ در یک پست شبکه اجتماعی پیشنهاد کرد که یک خریدار، ۵۰ درصد از پلتفرم را خریداری کند و یک «جوینت ونچر» ایجاد کند که اعضای تیم ترامپ معتقدند میتواند الزامات قانونی آمریکا را برآورده کند و هم بایت دنس و هم مقامات چینی را راضی کند.
ایوز گفت: نزدیکی ماسک به ترامپ و روابط تجاری مداوم او با چین، او را به یک رقیب آشکار برای انجام معامله تبدیل کرده است. ماسک قطعا مورد علاقه است.بدیهی است که ماسک به طور رسمی یا غیررسمی، در دولت ترامپ حضور دارد و او تنها کسی است که از سوی پکن برای انجام این موضوع انتخاب میشود.
وی در ادامه افزود: دیگر بازیگران اصلی مانند اوراکل یا کنسرسیومی از شرکتهای فناوری میتوانند پیشنهادهای خود را ارائه دهند، اما فهرست شرکتهایی که میتوانند به طور واقعی برای مالکیت جزئی از این پلتفرم رقابت کنند، کوتاه است.
طبق استدلال ایوز، تیکتاک فقط بخشی از مذاکرات طولانی و پیچیده با چین است که ترامپ، به اعمال تعرفههای گسترده تهدیدش کرده است. همه اینها بخشی از مذاکرات گستردهتر میان آمریکا و چین است.
بر اساس گزارش بلومبرگ، ایوز گفت: ترامپ میداند که تیکتاک، با نوعی مالکیت آمریکایی، اساسا باید زنده بماند. آخرین چیزی که میخواهید در مذاکرات گسترده با چین در خصوص تعرفهها ببینید، این است که با تعطیل کردن تیکتا، در مسیر اشتباه قرار بگیرید.
فروش تیکتاک به ایلان ماسک چقدر محتمل است؟
تیکتاک میگوید سناریوهای مختلفی را پیش از ممنوعیت در آمریکا ارزیابی میکند؛ آیا یکی از این سناریوها فروش این پلتفرم به ایلان ماسک است؟ وبسایت ورج یادداشتی را دریافت کرده که در آن شرکت تیکتاک به کارمندان خود میگوید همچنان در حال تلاش و برنامهریزی برای ادامهی فعالیتهای خود هستند.
در داخل شرکت تیکتاک، اوضاع نگرانکننده و تاریک بهنظر میرسد. یکی از منابع آگاه وضعیت را «کاملاً استرسزا» توصیف میکند، درحالیکه دیگری میگوید حتی کارمندانی که پس از اولین تلاش ممنوعیت پلتفرم در آمریکا روحیهی خود را حفظ کرده بودند، حالا عصبی و متزلزل شدهاند.
طبق گزارشها، دولت چین که حرف آخر را در مورد فروش تیکتاک (به هر شیوهای) میزند، درحالحاضر میخواهد اجازهی خرید برنامه توسط ایلان ماسک را بررسی کند. برخی مقامات چینی ایلان ماسک را بهترین کاندید خریداری تیکتاک میدانند.
مدتی پیش چندین رسانهی خبری گزارش داده بودند که مقامات چینی با قطع امید از رأی دادگاه عالی آمریکا، گزینهای را روی میز گذاشتهاند که قبلاً گفته بودند هرگز آن را انجام نمیدهند: شاید آنها به بایتدنس اجازه دهند این اپلیکیشن را بفروشد.
نکتهی جالب؟ طبق گزارشها، چین در حال بررسی این گزینه است که ایلان ماسک، میلیاردر فناوری موردعلاقهی دونالد ترامپ رئیسجمهور منتخب، بهعنوان واسطه یا خریدار در این معامله عمل کند.
گزارشهای فایننشال تایمز، والاستریت ژورنال و بلومبرگ (همگی به نقل از منابع ناشناس) نشان میدهند که مقامات چینی حداقل در حال بررسی گزینهی فروش تیکتاک هستند. گرچه مایکل هیوز، سخنگوی تیکتاک این گزارشها را «کاملاً ساختگی» میخواند. سفارت چین در آمریکا و شرکت شبکهی اجتماعی فعلی ماسک یعنی ایکس، از هرگونه اظهارنظر در این زمینه خودداری کردهاند.
تا به امروز سرمایهگذاران و مشتریان زیادی علاقهی خود را به خرید تیکتاک نشان دادهاند: از مدیر سابق صندوق خزانهداری آمریکا گرفته تا مستر بیست یوتیوبر معروف؛ بنابراین مشکل تیکتاک و مقامات چینی کمبود خریداران ثروتمند نیست. هرچند احتمالاً شرکتهای علاقهمندی نظیر گوگل و متا بهخاطر قوانین ضدانحصار از این معامله منع خواهند شد.
چیزی که احتمالاً نظر چین را تغییر داده، روابط استراتژیک ایلان ماسک با مقامات چین و ترامپ است:
ماسک ارتباط مستقیمی با ترامپ دارد، ضمن اینکه از زمان خرید توییتر گفته است که میخواهد آن را بیشتر شبیه تیکتاک کند. او همچنین تجربهی زیادی در معامله با مقامات چینی دارد (سهم قابلتوجهی از کسبوکار تسلا با فروش محصولات به چین پیش میرود).
نهایتاً ماسک تنها گزینهای به شمار میرود که میتواند تیکتاک را با X و شرکت هوش مصنوعی xAI، رقیب OpenAI، ادغام کند تا تأثیرگذاری این پلتفرم را به نحو چشمگیری افزایش دهد. بهعلاوه او بهعنوان ثروتمندترین مرد جهان، پول لازم برای انجام این معامله را در اختیار دارد.
لانگ لی، استاد کسبوکار بینالملل دانشگاه سانتا کلارا در این زمینه میگوید: «احتمال دارد چین به یک توافق سرمایهگذاری مشترک، مشابه آنچه شرکتهای خارجی فعال در چین اغلب انجام میدهند، تمایل نشان دهد. توجه کنید که طبق متن قانون آمریکا، شرط اینکه یک اپلیکیشن، تحت کنترل کشورهای متخاصم (مثل چین) خطاب شود این است که شخصی از آن کشور حداقل ۲۰ درصد سهام اپلیکیشن را در اختیار خود داشته باشد.»
لی همچنین میگوید: اگر قرار باشد ماجرای تیکتاک بهنوعی سرمایهگذاری مشترک ختم شود، ایلان ماسک گزینهی ایدهآلی برای تکمیل معامله خواهد بود، زیرا ازیکطرف رابطهی خوب و نزدیکی با ترامپ دارد و از طرف دیگر دولت چین هم با او احساس راحتی میکند.
بااینحال اگر چین به هر نحوی اطمینان حاصل کند که دولت آمریکا به تیکتاک اجازه میدهد تحت مالکیت بایتدنس فعالیت کند، از معامله کنار میکشد. چرا؟ نکتهی اول اینکه تیکتاک نفوذ بسیار زیادی در سراسر جهان دارد. بهعلاوه بایتدنس بهعنوان یکی از قهرمانان فناوری بومی و غرور ملی چین شناخته میشود و چین نمیخواهد چنین فرصتی را از دست بدهد.
از زاویهای دیگر ممکن است چین ترجیح بدهد که آمریکا بهخاطر فیلترینگ تیکتاک در سطوح جهانی مورد انتقاد قرار بگیرد، حتی اگر این امر به معنای ازدستدادن بازار بزرگی مثل ایالات متحده باشد. دقیقاً به همین دلیل وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین؛ سال گذشته گفته بود که فروش اجباری یا ممنوعیت تیکتاک «قطعاً به ضرر خود آمریکا خواهد بود.»
این نکته را هم در نظر بگیرید که با تغییر دولت آمریکا، چین با شرایط متفاوتی مواجه خواهد شد: ترامپ تعرفههای سنگینی بر واردات کالاهای چینی وضع کرده که مسلماً به اقتصاد این کشور آسیب میرساند.
پس اگر چین به دنبال اهرم فشاری مؤثر بر ترامپ و آمریکا بگردد، میتواند روی تیکتاک حساب کند. برخی از فعالین چینی نیز معتقدند که دولت این کشور تیکتاک را یکی از فرصتهای همکاری با آمریکا تلقی میکند، درحالیکه در سایر حوزهها انتظار روابط پرتنشتری را دارد.
درهرصورت مشخص نیست اگر تیکتاک در آمریکا فیلتر شود، چقدر طول میکشد تا کاربران تأثیر آن را حس کنند. اپل و گوگل باید این اپلیکیشن را از فروشگاههای نرمافزارهای خود حذف و بهروزرسانی آن را متوقف کنند.
اگر کاربران قبلاً اپلیکیشن را دانلود کرده باشند، همچنان برنامه را دردسترس خواهند داشت. اما اوراکل که زیرساختهای ابری را برای تیکتاک در آمریکا فراهم میکند، احتمالاً ملزم میشود میزبانی از دادههای اپلیکیشن را متوقف کند.
کاربران آمریکایی میتوانند برای استفاده از تیکتاک به VPN متوسل شوند، ولی این راهکار دسترسی به اپلیکیشن را تاحدودی دشوارتر میکند. احتمال کمی هم وجود دارد که بایدن یا کنگره، مهلت مقرر فروش تیکتاک را تمدید کنند.
ترامپ گفته بود که میخواهد با مذاکره و نوعی توافق، تیکتاک را از فیلتر شدن نجات دهد. بااینحال، ممنوعیت این اپلیکیشن قرار است یک روز قبل از مراسم تحلیف او اجرایی شود؛ وضعیتی که احتمال فیلترینگ نهایی تیکتاک را بالا میبرد.
به گزارش زومیت، سرنوشت تیکتاک به زودی مشخص خواهد شد، اما چگونه؟ آیا ماسک یا سرمایهگذاران آمریکایی با خرید تیکتاک پروندهای چند ساله را به پایان میبرند، یا باید منتظر اقدامات بعدی مالکان این اپلیکیشن پرطرفدار بمانیم؟