![]() ![]() ![]() آدينه، 12 خرداد ماه 1402 = 02-06 2023برجام؛ مقام سابق حکومتی: خامنهای بر سر یک دو راهی قرار داردرئیس سابق کمیسیون امنیت مجلس شورای اسلامی در باره سفر اخیر سلطان عمان به تهران گفته: اگرچه اخیرا شاهد رفت و آمدهای دیپلماتیک هستیم، اما برای مشاهده نتایج عملی این روابط باید منتظر بمانیم. به نظر میرسد موضوع اختلافات غرب با جمهوری اسلامی به مرحله نهایی رسیده است. اکنون این موضوع، به یک دو راهی رسیده است که مسیر دیپلماسی را احیا کنند یا یک مسیر پر چالش را در پیش بگیرند. فلاحت پیشه گفت: ۲ فرجه زمانی مهم نزدیک و دور هم داریم که عملا در این روابط تاثیرگذار خواهد بود. یکی از این فرجهها جلسه هفتگی شورای حکام آژانس است. در این جلسه اگر آقای گروسی گزارش قانع کنندهای ارائه ندهد و اعلام کند نمیتواند برنامه هستهای ایران را راستی آزمایی کند و اینگونه استنباط شود که عکس العملهای هستهای ایران در مسیر خطرناکی افتاده، ممکن است علیه ایران در شورای حکام قطعنامه تندی صادر شود. چنین موضوعی میتواند نقش مکانیسم ماشه را ایفا کند. این تهدیدی است که از سوی طرفین غربی نیز مطرح میشود. وی افزود: فرجه زمانی دورتر، اوایل پاییز سال جاری رخ خواهد داد که از آن به عنوان فرجه اکتبر یاد میشود. در آن تاریخ عملا کل تحریمهای تسلیحاتی ایران برداشته میشود. یعنی ایران عملا میتواند به خرید، فروش و تولید تسلیحات بپردازد و هیچ نوع تحریمی را نیز تحمل نکند. برخی از جریانهای افراطی اروپا که مخالف ایران هستند، سعی میکنند این بخش از اختلاف را به جنگ اوکراین ربط بدهند و حتی تهدید فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران را مطرح میکنند. این طیف، به دنبال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت هستند. وی درباره علل عدم احیای برجام سال ۲۰۱۵ گفت: برجام سال ۲۰۱۵ قابل احیاء نیست یا برای احیاء شرایط بسیار سختی پیش رو دارد. آن چه که باعث شکست برجام شده، نقض تعهدات توسط طرف آمریکایی است؛ بنابراین برجام کامل، تنها در شرایطی احیاء میشود که کنگره آمریکا به گونهای برجام را تصویب کند که حتی اگر ترامپ رئیس جمهور بعدی ایالات متحده شد، قابلیت خروج از برجام را نداشته باشد. ایران بدون در نظر گرفتن چنین بندی، نمیتواند برجام را امضا کند. اما بعید میدانم کنگره، در سال انتخابات، تن به چنین امتیازی بدهد. این تحلیلگر سیاسی در خصوص روشهای دیپلماتیک فعلی گفت: دو ساز و کار جدید شکل گرفته است. اول، کاهش تنش میان ایران و آمریکا بدون بحث از برجام. مصداق این موضوع را در بحث آزادی زندانیان و آزاد شدن بخشی از منابع مسدود شده ایرانیان مشاهده کردیم. این نوع ساز و کار به عنوان «روش تنش زدا» شناخته میشود. ساز و کار دیگر، راهکار توافق موقت است و در شرایط فعلی، تنها راه عملی کاهش تنش بین ایران و آمریکا یک توافق موقت است. فلاحت پیشه درباره توافق موقت و چگونگی اثربخشی آن گفت: البته درباره توافق موقت هم باید دقت کنیم که کم و کیف چنین توافقی چگونه خواهد بود. مهمترین ابزار جمهوری اسلامی همین فناوری هستهای است و در نتیجه نمیتواند زیر بار توافقی برود که ساختار کلی تحریم را حفظ کند. اما از سوی دیگر آمریکا فقط به دنبال این است که در عین حال که به ما امتیاز نمیدهد، تهدید هستهای جمهوری اسلامی را رفع کند. وی افزود: ما دو مرحله اساسی پیش رو داریم. یکی به جلسه هفته آینده شورای حکام و آژانس مرتبط است. اگر گزارش گروسی به گونهای باشد که پرونده به شرایط اضطرار نیفتد به معنای فراهم شدن مقدمات توافق موقت خواهد بود. اما اگر گزارش به گونهای سیاسی تنظیم شود، معتقدم کل دیپلماسی تحت الشعاع خواهد بود. متاسفانه بخشی از گزارش گروسی مرتبط با اعلام رضایت یا عدم رضایت آمریکاییها از دیپلماسی با جمهوری اسلامی است. یعنی اگر آمریکاییهایی که دیپلماسی پنهان و واسطهای با ما دارند، از نتایج این دیپلماسی به گونهای اعلام رضایت نکنند، گزارش گروسی به شدت تحت تاثیر خواهد بود و با سنگلاخ در توافقات برجام رو به رو خواهیم شد.
|