یکشنبه، 4 اسفند ماه 1392 = 23-02 2014
تخریب بناهای قدیمی، معضلات اجتماعی را حل نمی‌کند
چهار باب منقل‌خانه درحالی در محلی قدیمی دروازه سعدی شیراز با حکم قوه قضاییه و همکاری نیروی انتظامی و شهرداری تخریب شد که کارشناسان و مسئولان میراث‌فرهنگی استان فارس معتقدند، تخریب خانه‌ها در بافت قدیمی و تاریخی شیراز سبب از بین رفتن معضلات اجتماعی نشده و اقدامات اخیر نهادهای مختلف تنها بافت همگن شهر را بر هم می‌زند.
خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ 4 باب منقل‌خانه در شیراز به‌دستور مقام‌های قضایی و مسئولان شهری طی یک طرح ضربتی تخریب شد تا از معضلات اجتماعی که گریبان محله و بافت‌های قدیمی و تاریخی شهر را گرفته، کاسته شود. اما این خانه‌ها که در کنار بناها و دانه‌های ارزشمند تاریخی قرار داشتند درحالی با خاک یکسان شدند که متولیان میراث‌فرهنگی این اقدام نهادهای مختلف شهری را راه‌حلی مناسب برای برطرف کردن معضلات اجتماعی نمی‌دانند.
به‌گزارش CHN، درحال‌حاضر نیز نیروی انتظامی استان فارس 45 منقل‌خانه در شیراز شناسایی کرده که گفته می‌شود این خانه‌ها تا پایان سال جاری تخریب می‌شود. این درحالی‌است که قرار است پس از پاکسازی شهر شیراز از منقل‌خانه‌ها، پاتوق‌های معتادان از بین برده شود. پاتوق‌هایی که عموما در بافت‌های تاریخی و بناهای ارزشمند شهرها قرار گرفته‌اند.
«سیامک بصیری» معاون فنی میراث‌فرهنگی استان فارس اما در این رابطه می‌گوید: گروهی از اعضا و مسئولان شهری و قضایی تصمیم گرفتند که به تخریب خانه‌ها در بافت قدیمی شهر بپردازند و متولیان میراث‌فرهنگی نمی‌توانند در رابطه با تصمیماتی که گرفته شده وارد حوزه نقد شوند. اما متولیان میراث‌فرهنگی و کارشناسان اعتقاد دارند که احیا و زنده‌سازی بافت‌های تاریخی می‌تواند از معضلات اجتماعی بکاهد نه تخریب خانه‌های قدیمی.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که بسیاری از بناهای تاریخی تبدیل به مکانی برای پاتوق معتادان شده و از بین بردن این خانه‌ها سبب تغییرات ناهمگون در بافت قدیمی شیراز می‌شود گفت: بناهایی که توسط اعضای شورای شهر، فرمانده نیروی انتظامی و شهرداری تخریب شد فاقد ارزش تاریخی بودند اما در کنار این خانه بنایی با ارزش‌های معماری قرار داشت.
بصیری ادامه می‌دهد: تخریب خانه‌ها سبب از بین رفتن معضلات اجتماعی نمی‌شود و تنها پاک کردن صورت مساله است. چراکه این افراد به مکان دیگر و به خانه‌ای دیگری نقل مکان می‌کنند. بنابراین به‌جای نگاه تخریب باید نگرش احیاء و زنده‌سازی را در بافت‌های تاریخی پیاده کرد.
او می‌گوید: هر سقف خانه‌ای که توسط میراث‌فرهنگی تعمیر و مرمت شد مکان ناامنی برای معتادان بوجود آورد و هر سقفی که تعمیر نشد تبدیل به پناهگاه معتادان شد. بنابراین به‌جای تخریب خانه‌ها و ازبین بردن بافت همگن باید به احیاء و زنده‌سازی مناطق تاریخی و قدیمی شهرها پرداخت.
به‌گفته بصیری، درحال‌حاضر اگر خانه و دانه اختصاصی از بافت تخریب شود حتی در صورت تاریخی نبودن باید جایگزین خانه بنایی ساخته شود که با معماری همگن بر بافت مطابقت کند. هم‌اکنون نیز میراث‌فرهنگی با استعلام‌هایی که از شهرداری می‌گیرد به کنترل نقشه‌ها می‌پردازد و اجازه تخریب هم زمانی صادر می‌شود که ساخت بنایی جدید با رعایت ضوابط میراث‌فرهنگی در ارتفاع، نما و پلان صورت بگیرد.
آنطور که کارشناسان میراث‌فرهنگی شهرستان شیراز می‌گویند، شهر شیراز 17 هزار پلاک دارد که از این تعداد 6 هزار خانه باارزش وجود دارد. اما هم‌اکنون تنها 380 خانه تاریخی در فهرست آثار میراث‌فرهنگی ثبت شده‌اند.
