روزنامه خراسان: مقام معظم رهبري در «سال توليد ملي، حمايت از کار و سرمايه ايراني» در مورد واردات بي رويه و غيرضروري پوشاک فرمودند: اين تفاخر غلطي است که ما مارک هاي خارجي را در پوشاکمان، در وسايل منزلمان، در مبلمانمان، در امور روزمره و در خوراکي هايمان ترجيح بدهيم به مارک هاي داخلي، در حالي که توليد داخلي در خيلي از موارد بسيار بهتر است... من شنيدم پوشاک داخلي را که در بعضي از شهرستان ها توليد مي شود مي برند مارک خارجي مي زنند، برمي گردانند.
اگر همين جا بفروشند ممکن است خريدار ايراني رغبت نکند اما چون مارک فرانسوي دارد، خريدار ايراني همان لباس را، همان کت و شلوار را، همان دوخت را انتخاب مي کند، اين غلط است.
واردات پوشاک به روايت آمار
آمار و ارقام نشان مي دهد که در سال ۹۰ نسبت به سال ۸۹ حدود 11.64 درصد واردات پوشاک افزايش داشته و در سال گذشته ۲۲ ميليون دلار صرف خريد پوشاک وارداتي شده است.
«مهر» مي افزايد: آمار گمرک ايران نشان مي دهد که امارات متحده عربي، ايتاليا و چين ۳کشور عمده مبداء واردات پوشاک به ايران در سال ۱۳۹۰ بوده و بر همين اساس در سال گذشته معادل ۸ ميليون و ۹۴۹ هزار دلار پوشاک از امارات متحده، ۴ ميليون و ۶۶۹ هزار دلار از ايتاليا و ۴ ميليون و ۳۷ هزار دلار پوشاک از چين ميزان خريد ايران از اين کشورهاست.
وزن محموله هاي پوشاک صادر شده به ايران نيز از امارات معادل ۹۸۶ تن، از ايتاليا۱۶۷ تن و چين ۵۴۹ تن اعلام شده و چيني ها با ارسال پوشاک ارزان رتبه اول صادرات ارزان پوشاک به ايران را به خود اختصاص داده اند.
انتخاب در ترکيه، خريد در امارات، تحويل در ايران
يک سايت تجاري ترکيه که در تجارت الکترونيک و ترانزيت کالا فعاليت مي کند در بخش پوشاک و کفش، ضمن معرفي چند نوع لباس براي فصل پنجم (برخي از کشورهاي اروپايي و آمريکايي علاوه بر ۴ فصل سال، فصل پنجمي را بين زمستان و بهار در نظر گرفته اند) به معرفي و تبليغ پوشاک چيني مي پردازد و به طور مشخص براي بازار ايران هدف گذاري کرده است.
اين سايت در زيرنويس خود ضمن معرفي چند نوع کت و شلوار چيني، شلوار جين تايلندي، لباس فصل پنجم کودکان و کفش توليد هنگ کنگ مي نويسد:«انتخاب در ترکيه، خريد در امارات، تحويل در ايران» و به اين ترتيب روند سفارش، خريد و مصرف کالا را به طور مشخص معرفي کرده است.
در بخش ديگري از اين سايت که به معرفي کالاي توليد چين براي بازارهاي آسيا پرداخته، اين گونه مي نويسد: ليسانس استانداردهاي توليد محصولات چيني براي بازارهاي آسيايي و آفريقايي از حمايت بهترين نشان هاي تجاري آمريکا و اروپا برخوردار است و فروشگاه هاي بزرگ ژاپن، مالزي و ايراني دريافت کنندگان عمده محصولات چيني با ليسانس هاي درجه۲ آمريکا و اروپا محسوب مي شوند.
«مرکز تجارت جهاني دبي» موسوم به DWTC نيز براي بازارهاي ايراني اين گونه آگهي تجاري مي دهد:«با افتتاح حساب در بانک هاي امارات، کالا را در بازار مقصد تحويل بگيريد» و سپس به معرفي نماينده DWTC در تهران مي پردازد و تجار ايراني را براي خريد از بازارهاي دبي راهنمايي مي کند!
مسموم شدن بازار پوشاک
«بازار پوشاک داخل کشور توسط نشان هاي تجاري نامرغوب چيني، مسموم شده است» اين جمله را «محمد حميد امير» از توليدکنندگان پوشاک در گفت وگو با خراسان بيان مي کند و مي افزايد: توليدکنندگان ايراني بايد با عرضه نشان هاي تجاري مرغوب ملي، سهم خود را از چيني ها پس بگيرند.
مديرعامل گروه توليدي پوشاک با اشاره به واردات ۲۰ ميليوني پوشاک در سال ۹۰ افزود: بخش عمده اي از پوشاک چيني وارداتي به ايران به علت ارزان بودن قيمت در بازار داخلي با استقبال مواجه مي شود اما اين کالاها به دليل عمر کوتاه و کيفيت نازل هم به توليدکنندگان داخلي صدمه مي زند و هم مصرف کنندگان زيان مي بينند.
«امير» بخشي از اين مشکل را متوجه توليدکنندگان داخلي مي داند ومي افزايد: به دليل اين که توليدکنندگان داخلي صاحب نشان تجاري، بيش از آن که متوجه مصرف کنندگان کم بضاعت باشند، متوجه اقشار با درآمد بالا هستند، مي بينيم که بازار به راحتي در اختيار توليدکنندگان چيني و محصولات بي کيفيت آن ها قرار مي گيرد و سهم بازار توليدکنندگان داخلي در بازار پوشاک ارزان به سرعت کاهش مي يابد.
وي تاکيد مي کند: امروزه در فضاي توليد پوشاک ايراني، جاي نشان هاي تجاري براي قشرهاي آسيب پذير خالي است و در صورتي که توليدکنندگان ايراني به سوي توليد محصولات ارزان با نشان تجاري شناخته شده بروند مي توان اميد داشت که از واردات چيني در بازار پوشاک کاسته شود.
ما هم مي توانيم
مدير فروشگاه بزرگ عرضه کننده پوشاک خارجي در کوچه برلن تهران درباره چرايي عرضه پوشاک خارجي و استقبال خريداران از اين اجناس مي گويد: اجناس خارجي علاوه بر تنوع زياد، اندازه هاي گوناگون، قيمت مناسبي در بازار دارند و از اين رو مشتري در خريد پوشاک مورد نياز دچار مشکل نمي شود.
وي توضيح مي دهد: اجناس چيني از نوزادي تا بزرگسالي بسيار متنوع و در اندازه هاي گوناگون وارد بازار مي شود و قيمت ها هم به گونه اي است که مشتري را به خريد ترغيب مي کند به طوري که الان لباس نوزادي، لباس اندازه بزرگ، لباس مد روز (شلوار و حتي مانتو)، لباس مجلسي زنانه و کت و شلوار هم در انحصار چين است و قيمت ارزان اين اجناس هيچ راهي را باقي نمي گذارد مگر اين که مشتري از اجناس چيني خريد کند.
وي درباره اين که چرا توليدکنندگان ايراني نمي توانند اجناس را با تنوع و کيفيت مناسب و قيمت مشتري پسند توليد کنند؟ مي گويد: ما هم مي توانيم اما مشکل اصلي توليد پوشاک در ايران کارگاهي بودن آن است يعني توليدکننده ايراني در يک کارگاه کوچک فقط به توليد يک نوع پوشاک مي پردازد زيرا دستگاه هاي آن کارگاه اجازه تنوع در توليد را نمي دهد ضمن اين که توليد در سطح کارگاهي گران تمام مي شود بنابراين فکر مي کنم اگر کارگاه ها را به گونه اي ساماندهي کنيم که با هماهنگي يکديگر تنوع توليد را با توليد انبوه آغاز کنند هم قيمت تمام شده کمتر خواهد بود و هم مي توانند متناسب با مشتريان توليد خود را عرضه کنند.
اين توليدکننده درباره کيفيت کالاي ايراني نيز مي گويد: اجناس ايراني از کيفيت بالايي برخوردار است زيرا نظارت هاي صنفي بر توليد کيفيتي اعمال مي شود و البته بخشي از علت گران بودن کالاي ايراني نيز همين است که توليدکننده داخلي از مواد اوليه باکيفيت استفاده مي کند و قيمت تمام شده بالا مي رود و اين در حالي است که مواد اوليه محصولات خارجي به ويژه چيني و تايلندي کيفيت مناسبي ندارد و توليدکنندگان خارجي نيز محدوديتي از نظر استفاده از نشان هاي تجاري خارجي و تقلب در استفاده از نشان هاي تجاري اروپايي ندارند بنابراين توليد اين کشورها به آساني در بازار ايران که مشتري آن خواهان جنس خارجي ارزان قيمت است، به فروش مي رسد.
«زارع حقيقي» بنکدار پوشاک در ميدان ۱۷شهريور مشهد نيز ضمن تاييد گفته هاي همکار تهراني به منشاء ورود اجناس چيني به کشور اشاره مي کند و مي گويد: بخشي از اجناس چيني از فروشگاه هاي بزرگ چين در چابهار به سراسر کشور توزيع مي شود و بخشي از آن را نيز مسافران و تاجران غيررسمي از پاکستان به بازار تهران و مشهد وارد مي کنند.
زارع حقيقي مي افزايد: کيفيت پوشاک ايراني بسيار بالاتر از پوشاک چيني است اما قيمت ارزان «چيني ها» بازار ايراني ها را کساد کرده و مي توان با توليد انبوه، کالاي ايراني را به بازار وارد و چيني ها را از بازار خارج کرد.
وي ادامه مي دهد: زائران خارجي از کشورهاي عربي، پاکستان و حتي کشورهاي آسياي ميانه مشتريان خوبي براي پوشاک ايراني هستند اما زائران ايراني بيشتر اجناس چيني را مي پسندند و علت اصلي آن قيمت پايين و متناسب با جيب ايراني است.
زارع حقيقي به نکته مهم ديگري هم اشاره مي کند: بازار پوشاک بسيار تابع مد است و برخي از کالاها فقط چند ماه مد روز است و به سرعت مدهاي جديد جاي آن را مي گيرد يکي از ويژگي هاي اجناس خارجي به روز و تابع مد روز بودن است به طوري که وقتي يک لباس در اروپا مد روز مي شود به سرعت در چين توليد و به سراسر دنيا ارسال مي شود حتي در پاکستان و تايلند هم توليد و به سرعت به بازار ايران وارد مي شود و اين در حالي است که توليدکننده ايراني به دليل برخي محدوديت هاي فني از قافله مد روز عقب مي ماند و به توليد سنتي خود ادامه مي دهد و در عمل بازار را از دست مي دهد.
دولت بايد وارد ميدان شود
در همين باره عضو کميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به بازار شکننده توليد پوشاک داخلي مي گويد: توليدکنندگان داخلي پوشاک در حال حاضر رقيب اصلي خود را پوشاک وارداتي درجه ۲و۳ چيني مي دانند بنابراين انگيزه خود را براي توليدات باکيفيت از دست داده اند و فقط به کاهش قيمت با هر روشي مي انديشند.
دلخوش افزود: ارتزاق افراد زيادي به پارچه و توليد پوشاک در داخل بستگي دارد و واردات پوشاک خواسته يا ناخواسته به اين افراد ضربه مي زند و حتي موجب بيکاري آنان مي شود بنابراين با حمايت از توليدکنندگان داخلي پوشاک و ساير اجناس پارچه اي در جهت افزايش کيفيت و کاهش قيمت تمام شده و همچنين جلوگيري از واردات بي رويه انواع اجناس پارچه اي آماده از چين، مي توان بازار مصرف پارچه در داخل را از محاصره چيني ها درآورد اما اين مسئله به سياست ها و تصميم دولت بستگي دارد.
مدير فروش يکي از نشان هاي تجاري معروف داخلي نيز با اشاره به لزوم حمايت دولت از توليدکنندگان داخلي پوشاک مي گويد: مهم است که بدانيم حداقل ۲نشان تجاري پوشاک ايراني شهرت جهاني دارد و محصولات اين دو شرکت جزو گران ترين محصولات بازارهاي اروپا و آمريکاست بنابراين فکر مي کنم که توان توليد پوشاک باکيفيت بالا در داخل وجود دارد و اگر سياست هاي تنظيم بازار و تضمين کيفيت در داخل رعايت شود محصولات چيني، تايواني و هنگ کنگي به طور طبيعي از بازار کشور کاسته خواهد شد و به نظر من سال ۱۳۹۱ مي تواند سرآغاز اين حرکت مهم و درآمدزا باشد.
وي ادامه مي دهد:در سال ۸۹و۹۰ معادل 8.5ميليون دلار صادرات کت و شلوار به خارج از کشور داشتيم و شايد مهم تر از آن نسخه برداري نشان تجاري ايران در چين باشد که نشان دهنده کيفيت محصول ايراني است و در اين ميان تنها چيزي که مي ماند حمايت هاي دولتي و پشتکار توليدکنندگان داخلي است تا شاهد حذف محصولات بي کيفيت از بازار مصرف ايران باشيم.
با توجه به توان مهندسي، طراحي و توليد پوشاک و شناخته شدن نشان تجاري محصولات پوشاک ايراني در بازارهاي جهاني مي توان اميدوار بود که هم افزايي سرمايه و تجارت ۵۰ميليون دلاري پوشاک ايران به اقتصاد ملي بازگردد و شاهد توليد محصولات صادراتي و تسخير بازارهاي منطقه باشيم چرا که خريد پوشاک توليد داخلي با نشان هاي خارجي، تفاخر آزاردهنده براي ملت ايران خواهد بود.
چکيده گزارش
بازار پوشاک ايران پذيراي تجارت وارداتي ۲۰ ميليون دلاري محصولات چيني است. اين حجم واردات در حالي است که به اعتقاد کارشناسان با توجه به زيرساخت ها و زمينه هايي که در ايران حداقل از نظر توليد پوشاک وجود دارد نبايد هر سال شاهد حجم زيادي از واردات پوشاک بي کيفيت چيني باشيم. کارشناسان بر اين نظرند که مي توان توليد انبوه پوشاک در ايران را در سال توليد ملي، حمايت از کار و سرمايه ايراني آغاز و در اقدامي جهادگونه محصولات باکيفيت پوشاک ايران را جايگزين پوشاک چيني کرد و ارزش افزوده پوشاک ايران را به اقتصاد ملي بازگرداند و اجازه نداد که سرنوشت کفش براي پوشاک تکرار شود!