آرامگاه ابوریحان بیرونی در حدود دو کیلومتری شهر غزنی واقع شده و در گذشته محوطه‌ای وسیع به مساحت حدود ۳۵۰۰ متر مربع را دربر می‌گرفته است. با این حال، به دلیل بی‌توجهی دولت‌ها، و تخریب‌های طبیعی و رایزنی‌های بسیار کشورها برای ترمیم این آرامگاه، این مکان اکنون فاقد هرگونه ساختار معماری یا حفاظتی است. تنها نشانه‌ای که محل دفن این دانشمند بزرگ را مشخص می‌کند، آجرهایی دست‌چین‌شده است.

سال‌ها پیش، دولت وقت افغانستان تصمیم گرفت، مقبره ابوریحان را مرمت و بازسازی کند. دولت برای دست‌یابی به این مقصود، کار بازسازی مقبره و محوطه آن را به شرکتی خصوصی واگذار کرد؛ این شرکت در سال ۱۳۸۸ بازسازی حصار باغ و محوطه آرامگاه را به پایان رساند و دری بزرگ نیز برای دیوار محوطه نصب شد. هزینه ساخت دیوار باغ و آرامگاه ابوریحان بیرونی ۴۹,۰۰۰ دلار برآورد شد.

بازسازی بنای گنبد مقبره و چاه آب آن، در سال ۱۳۹۱ به شرکت خصوصی دیگری واگذار شد و نقشه آن را نیز ارائه دادند. اداره اطلاعات و فرهنگ سابق افغانستان، طرحی را برای ساخت گنبدی به سبک معماری دوره غزنویان روی مزار ابوریحان بیرونی آماده کرد و در کنار آن، نقشه بنای یک رستوران و کافه برای استفاده گردشگران در نظر گرفته شد.

طرح مقبره ابوریحان بیرونی با ترکیبی از معماری عصر غزنوی و شاخصه‌هایی از طرح‌های ایرانی به‌صورت یک ستاره هشت‌ضلعی کشیده شد. در این طرح از شاخصه‌های معماری منار سلطان مسعود غزنوی و بهرام شاه و آثار علمی ابوریحان بیرونی الهام گرفته شده بود. اما این اتفاق رخ نداد و بنای طرح مقبره از آن زمان تا به امروز عملی نشد.

در سال ۱۳۹۶ هیئتی فرهنگی از ازبکستان به افغانستان سفر کرد و با بازدید از آرامگاه ابوریحان بیرونی، درباره کمک‌های مادی و معنوی ازبکستان و همکاری با افغانستان در زمینه بازسازی مقبره رایزنی شد.

در سال‌ ١٣٩٩ نیز ایران اعلام آمادگی کرد تا در بازسازی اصولی این آرامگاه مشارکت کند و آن را به جایگاهی درخور شأن ابوریحان بیرونی تبدیل نماید.

رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در غزنی در آبان ماه ١۴٠٣ گفته بود که این نهاد تلاش دارد در همکاری با نهادهای فرهنگی بین‌المللی، آرامگاه و نیز یک مرکز تحقیقاتی بسازد.

با وجود تمام این رایزنی‌ها، هیچ اقدام عملی هنوز آغاز نشده و مزار این دانشمند برجسته تمدن پارسی همچنان در وضعیت بحرانی قرار دارد. رسانه‌های داخلی تحت کنترل طالبان، گزارش داده‌اند که اهالی غزنی از پول شخصی خود محوطه این آرامگاه را سنگ‌فرش کرده‌اند.

ابوریحان بیرونی، در خانواده‌ای ایرانی، در حومه (بیرون) شهر کاث، مرکز امارت خوارزم، متولد شد و بدین سبب، او را «بیرونی» لقب داده‌اند. برخی عربی‌نویسان نظیر یاقوت حموی از او با نام خوارزمی هم یاد کرده‌اند اما جهت جلوگیری از اشتباه گرفته‌شدن او با دیگر دانشمند ایرانی اهل خوارزم، محمد بن موسی خوارزمی، از این نام کمتر استفاده می‌شود.

ابوریحان محمد بن احمد بیرونی (۳ ذیحجه ۳۶۲ – بعد از سال ۴۴۲ ه‍.ق)، دانشمند و همه‌چیزدان، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، تقویم‌شناس، انسان‌شناس، هندسه‌شناس، تاریخ‌نگار، گاه‌نگار و طبیعی‌دان ایرانی در سدهٔ چهارم و پنجم هجری است. بیرونی را از بزرگ‌ترین دانشمندان و یکی از بزرگ‌ترین دانشمندانِ ایرانی در همهٔ اعصار می‌دانند. همچنین، او را پدرِ انسان‌شناسی و هندسه‌شناسی می‌دانند. او به زبان‌های خوارزمی، فارسی، عربی، و سانسکریت مسلط بود و با زبان‌های یونانی باستان، عبری توراتی و سُریانی آشنایی داشت. بیرونی یک «نویسندهٔ بی‌طرف» در نگارشِ باورهای مردمِ کشورهای گونه‌گون بود و به‌پاسِ پژوهش‌های قابلِ توجهش، با عنوانِ اُستاد شناخته شده است.

علاوه بر اصلاحات و بهبودهایی که او در ریاضیات محاسباتی و تجربی و همچنین روش‌های تجربی ارائه داد، مشارکت‌های چشمگیر بیرونی شامل محاسبات علمی خاص و فنی گسترده است. او با استفاده از روش‌های پذیرفته شده برای محاسبه ارتفاع یک کوه، راهی برای محاسبه شعاع زمین ارائه کرد. میزانی که او به دست آورد، تنها ۱۷٫۲ کیلومتر کمتر از تخمین فعلی ناسا از شعاع قطبی زمین است.