سایت داخلی فرارو امروز در این باره نوشت: اظهارات اخیر سناتور تام کاتن درباره تمایل ترامپ برای استفاده از «مدل لیبی» در مذاکرات با ایران، موجی از واکنش‌ها را در محافل سیاسی و امنیتی به‌دنبال داشته است. اشاره به این مدل، بیش از آن‌که راهکاری دیپلماتیک تلقی شود، به‌مثابه زنگ خطری تلقی شده که در حافظه تاریخی رهبران جمهوری اسلامی به‌وضوح طنین‌انداز است.

«مدل لیبی» به توافق سال ۲۰۰۳ بازمی‌گردد، زمانی که معمر قذافی، رهبر وقت لیبی، در برابر وعده‌های غرب از برنامه تسلیحات هسته‌ای خود عقب نشست. اما این معامله، نه به ثبات انجامید و نه به تضمین امنیت. تنها چند سال بعد و در پی ناآرامی‌های داخلی و حملات هوایی ناتو، قذافی از قدرت سرنگون شد و سرنوشت او به شکلی تراژیک در حافظه سیاست‌مداران منطقه حک شد. اکنون، مطرح شدن دوباره این مدل در قبال ایران به‌وضوح پیام اشتباهی ارسال می‌کند. برای تهران، مدل لیبی نه نماد موفقیت دیپلماتیک، بلکه نماد «خلع سلاح در برابر سقوط» است؛ تجربه‌ای که جمهوری اسلامی بار‌ها تأکید کرده هرگز در آن گام نخواهد گذاشت.

در پی مطرح شدن اظهارات سناتور تام کاتن درباره استفاده از «مدل لیبی» به‌عنوان چارچوب پیشنهادی برای مذاکره با ایران، تحلیل‌گران برجسته هشدار داده‌اند که چنین مدلی نه تنها غیرواقع‌بینانه است، بلکه ممکن است عمداً برای شکست دیپلماسی طراحی شده باشد. «گریگوری برو»، تحلیل‌گر ارشد در گروه اوراسیا، به صراحت می‌گوید که ایران هرگز حاضر به پذیرش مدلی نخواهد شد که مستلزم برچیدن کامل برنامه هسته‌ای‌اش باشد؛ برنامه‌ای که نه تنها نماد استقلال فناورانه، بلکه ابزار چانه‌زنی استراتژیک تهران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی تلقی می‌شود. به باور برو، اگر سناتور کاتن این واقعیت را درک کرده باشد، پس طرح مدل لیبی نه برای رسیدن به توافق، بلکه به‌عنوان ابزاری برای اعمال فشار شدیدتر و یا حتی توجیه اقدام نظامی مطرح شده است.

از سوی دیگر، «مت داس»، مشاور سابق سیاست خارجی برنی سندرز، با لحنی قاطع تأکید می‌کند که ایران با درس‌هایی که از سرنوشت قذافی آموخته، هرگز زیر بار چنین مدل تحقیرآمیزی نخواهد رفت. به گفته او، «مدل لیبی» در واقع تله‌ای است برای نابودی دیپلماسی؛ چرا که هیچ کشور مستقلی، به‌ویژه در شرایط تهدید، داوطلبانه از اهرم‌های دفاعی‌اش صرف‌نظر نمی‌کند. داس همچنین با اشاره به سابقه جنگ‌طلبانه تام کاتن خاطرنشان می‌کند: این سناتور از ابتدا به‌دنبال برخورد نظامی با ایران بوده و اکنون با طرح مدلی ناممکن، عملاً به‌دنبال خنثی کردن هرگونه مسیر توافق است.

خودشان هم می‌دانند که سرنوشت قذافی در انتظارشان است

فیلم زیر؛ عبدالله گنجی، مدیر مسئول سابق روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران است که هم اینک به عنوان مدیرمسئول روزنامه حکومتی همشهری فعالیت می کند: مسیر غرب به روی ما مسیری نیست که چشم انداز روشنی داشته باشه، با مذاکره هر کدام از این هسته‌ای و موشکی و اینها را بدهیم، بازدارندگی خودمان را گرفتیم و به سرنوشت صدام و قذافی باید فکر کنیم...