برتری بیولوژیک زنان بر مردان مقابل ویروسها
شمار قربانیان ابتلا به کرونا در جهان رو به افزایش است. در این میان، پژوهشها نشان میدهند، کرونا بیشتر قربانیان را از میان مردان انتخاب میکند. یک پژوهشگر آلمانی از دلایل ابتلا و شدت بیشتر بیماری در مردان میگوید.
در بیشتر پژوهشهایی که تاکنون در مورد ویروس جدید کرونا انجام گرفته است، یک نقطهی مشترک وجود دارد؛ اگر چه زنان و مردان هر دو تقریبا به یک اندازه به این بیماری مبتلا میشوند، اما شمار مرگ و میر در میان مردان در مقایسه با زنان در اثر ابتلا به کوید ۱۹ به مراتب بیشتر است. در آلمان تاکنون دو سوم از قربانیان کرونا، مرد بودهاند، در اسپانیا۶۵ درصد و در چین ۶۴ درصد. در کنار عواملی چون سن و بیماریهای قبلی، جنسیت هم در میزان شدت یا خفیف بودن بیماری نقش دارد. پرفسور مارکوس آلتفلد، سرپرست انستیتوی ایمونولوژی بیمارستان دانشگاه هامبورگ، در مصاحبهای با سایت آلمانیزبان "اشپیگل"، به پرسشهایی در این زمینه پاسخ داده است.
نقش دو هرمون استروژن و تستسترون
پژوهشگران چینی معتقدند، این تفاوت عمدتا مربوط به این موضوع است که مردان بیشتر از زنان دخانیات مصرف میکنند.به گفتهی پرفسور آلتفلد، این ارزیابی اما در مورد جوامع اروپایی صدق نمیکند. به گفتهی او، در پاسخ به چرایی تفاوت دو جنس در ابتلا به این بیماری، باید به این نکات توجه کرد: «اول از همه اینکه رفتار زنان و مردان – که سیگار کشیدن را هم میتوان در این بخش جای داد- با هم متفاوت است. دوما دو فاکتور بیولوژیکی با اهمیت را هم باید در این ارتباط در نظر گرفت که یکی هرمون استروژن و تستسترون است و دیگری وجود کروموزوم ایکس در زنان است که مردان فاقد آن هستند.» به گفتهی این پژوهشگر، هرمون زنانه استروژن قادر به تحریک سیستم ایمنی بدن است، در حالی که احتمال میرود، هرمون مردانه تستسترون درست برعکس عمل کند. آلتفلد همچنین اشاره میکند، این پرسش که یک کروموزوم اضافی ایکس در زنان چه عملکردهایی دارد، مدتها پژوهشگران را به خود مشغول کرده است. پاسخ به این پرسش به گفتهی او، این است که این کروموزوم در سیستم ایمنی نقش دارد.
ویژگیای که از عصر سنگ با ماست
دلیل این امر را باید در تکامل جستجو کرد. به گفته پرفسور آلتفلد، «اجداد ما در "عصر سنگ" به صورت دستهجمعی در غار زندگی میکردند. حتی در آن زمان هم وظیفه سیستم ایمنی بدن زن، به وجود آوردن شرایط حفاظت ویژه از کودک در دوران بارداری بود. این سکه اما روی دیگری هم دارد: عملکرد قوی سیستم ایمنی زنان در مقایسه با مردان منجر به این میشود که بیماریهای خودایمنی بسیار بیشتر از مردان در بدن زنان بروز میکنند؛ بیماریهایی که در آنها سیستم ایمنی بدن، علیه خود بدن دست به کار میشود.»
تفاوت در شدت بیماری میان زنان و مردان به رفتار آنان و تفاوت سبک زندگی میان دو جنس هم برمیگردد؛ از
اما این یافتهها که زنان کمتر بیمار میشوند یا سیستم ایمنی مقاومتری دارند تنها مختص کوید ۱۹ نیست. در مورد دیگر بیماریهای ویروسی چون آنفولانزا یا ایدز یا هپاتیت هم این واقعیت به اثبات رسیده است که زنان در مقایسه با مردان کمتر در ابتلا به بیماریها دورههای شدید بیماری را تجربه میکنند.
زنان کمتر وارد مرحله دوم بیماری میشوند
اگرچه اغلب زنان و مردان به یک اندازه بیمار میشوند (از نظر کمیت و آماری)، در دوره بیماری اما معمولاً دو مرحله را میتوان تشخیص داد: در مرحله نخست، ویروس به سرعت تکثیر میشود. در اینجاست که سیستم ایمنی زنان که از نظر بیولوژیک قویتر است، میتواند با نقش "کندکننده" تکثیر وارد عمل شود. به همین دلیل است که زنها به ندرت وارد مرحله دوم بیماری میشوند. در مرحله دوم بیماری ویروس آنچنان خودش را گسترش داده است که به گفتهی پرفسور آلتفلد، "عفونت شدید ریه به وجود آمده است؛ عفونتی که میتواند نیاز به تنفس مصنوعی (تنفس کمکی) ایجاد کند یا به مرگ منجر شود." باید گفت که سیستم ایمنی بیشتر مردان هم به آن اندازه قوی هست که آنها هیچگاه به مرحله دوم بیماری وارد نشوند. بدن انسان، صرف نظر از جنسیت، در۸۵ درصد از مجموع موارد ابتلا به کرونا، میتواند در همان مرحله نخست بر بیماری چیره شود.