از سوی دیگر امام جمعه تهران امروز در همین رابطه گفت: فضای مجازی آتش‌بیار معرکه بود، شما دیدید که وقتی فضای مجازی بسته و محدود شد، فتنه فروکش کرد، اینکه رهبری می‌فرمایند در فضای مجازی هزاران توپخانه در حال شلیک به سمت ملت ایران است، معنایش این است که توپخانه را از کار بیاندازید؛ فضای مجازی سالم در اختیار ملت ایران قرار گیرد، نگویند موقتا قطع کردیم و دوباره برمی‌گردد.

احمد خاتمی گفت: معتقدیم که فضای مجازی یک ظرفیت است و می‌تواند مایه آرامش و بحران باشد، اما دیدید که در کشور ما بحران شد؛ فضای مجازی داشته باشیم، اما سرورش در داخل باشد، چین و روسیه فضای مجازی آوردند و خودشان مدیریت می‌کنند، چرا اینترنت ملی را نمی‌آورند؟، البته خبر دارم که امکانات آن فراهم است، ملت ایران با فضای مجازی‌ای که کلید آن دست آمریکا باشد، موافق نیست، ننویسید که ما با فضای مجازی مخالفیم.

وی افزود: مسئولان محترم، شما را به خدا، به این هشدار مولا علی(ع) توجه کنید که می‌فرمایند "اگر اجازه دادید که دشمن به خانه‌تان بیاید، ذلیل می‌شوید"، رهبر انقلاب می‌فرمایند که فضای مجازی قتل‌گاه جوانان و دین شده است، تو را به خدا به فریاد برسید.

کاربران شبکه‌های اجتماعی ذلّه و متنّفر شده‌اند

رادیو بین المللی فرانسه: با گسترش پُرشتاب دامنۀ اعتراضات و تظاهرات از یکی دو شهر به سراسرِ ایران و نیز دیگرگون شدن خواست‌های مردم که دیگر از گرانی و بیکاری سخنی نمی‌گویند و از «رهبر و آخوندها» می‌خواهند که «حیا کنند» و مملکت را «رها کنند» و به «اصلاح طلب و اصولگرا» هشدار می‌دهند که «دیگه تمومه ماجرا» و سوگند می‌خورند که «می‌میریم، می‌میریم، ایران را پس می‌گیریم»، نخستین اقدام «سطوح عالی امنیتی کشور» محدود و مسدود کردنِ شبکه‌های اجتماعی و اینترنت برای «کنترل ناآرامی‌های جاری» بود.

آشکار است که این محدودیت‌ها گردش آزادانۀ افکار و اخبار را دشوار می‌کند، اما تردیدی نیز نیست که توان بازداشتن آنرا ندارد. نشان آن پیام‌ها و عکس‌ها و ویدیوهائی است که از شهرهای مختلف ایران در آینۀ شبکه‌های اجتماعی نمایان است.

گردش در«فضای مجازی» را با سخنی در بارۀ همین تصمیم «سطوح عالی امنیتی کشور» در محدود و مسدود کردنِ شبکه‌های اجتماعی و اینترنت آغاز کنیم که مورد توجه «مهدی پریانچی» قرار گرفته است. او با انتشار توئیتی می نویسد «۲۸ آذر یعنی ۱۳ روز پیش حسن روحانی قول داده بود دست وزیرش روی کلید فیلترینگ نخواهد رفت. نه تنها دست وزیر روی فیلترینگ رفت، که امروز [...] عملاً کل اینترنت را پائین کشیدند».

یکی دیگر از کاربران با چاپ عکسی از شعارهای نوشته شده بر دیوارها می‌نویسد «با توجه به فیلترینگ، دیوارهای شهر وسیلۀ انتقال پیام شده‌اند».

کاربر دیگری که هویت توئیتری خود را «گورباچف» گذاشته است با اشاره به محدودیت‌های گوناگون وضع شده در برابر آزادی‌های فردی و اجتماعی می‌نویسد «بفرما، حالا هی حزب تعطیل کن، هی نشریه سانسور کن، هی کتاب ممنوع کن، هی سخنرانی تعطیل کن. می‌بینی؟ نه سیاستمداری، نه روشنفکری، نه نویسنده‌ای، هیچ کس را باقی نگذاشته‌ای که [...] مردم حرفش را بخوانند، که به مطالبات جهت بدهد، که جلوی خشونت شان را بگیرد. خوب شد؟ بچش حالا».

دیگری در واکنش به همین سخن می‌نویسد «شاید هم همین را می‌خواهند تا توجیه گر فضای امنیتی و حکومت پلیسی شود». و کاربر دیگری بانام «سرگردان» در این باره تردیدی ندارد و می نویسد «اتفاقاً هدف سرکوبگر همینه که کسانی را که به خشونت ورزی معتقد نیستند از صحنه خارج کنه که کسانی که باقی میمونن خشونت ورز باشن که بتونه کلِ اعتراضات رو [به] بهونۀ خشونت ورزی سرکوب کنه».

چرا مردم عصبانی هستند؟

یکی از کاربران با نام «سردار سحرشون» از اینکه مقامات کشور وانمود می‌کنند که سبب ناخرسندی مردم را نمی‌فهمند، ابراز حیرت می‌کند: «نون و پول نداریم، دلار هی میره بالا، از جیب ما میذارید تو جیب نهادهای مذهبی، فساد اداری بیچارمون کرده، حجاب اجباری [و] محدودیت آزادی‌های اجتماعی همۀ نشاط جامعه را کُشته، بعضی به اصلاحات دل بسته بودیم که با فساد نابودش کردید [حالا با تعجب می‌پرسید] چرا [مردم] عصبانیَن؟»

مرتضی کاضمیان از بیانیۀ مجمع روحانیون مبارز که در آن «قتل انسان‌های بیگناه» را به «عناصر فرصت طلب و عوامل آشوبگر» نسبت داده که «اهداف پلید دشمنان را دنبال می‌کنند» ابراز تاسف کرده، می‌نویسد «این حد از فاصله با اعتراض‌های اخیر باورنکردنی و افسوس برانگیز است».

در همین زمینه «عبدالله رمضان زاده» نیز نوشته است «آخه این مُهملات چیه می‌بافید؟ دشمن کجا بود؟ جوان‌های مردمند، به ستوه اومدند از ندیده شدن، از بیکاری، از نا امیدی، از بی آینده‌گی، از فقر، از تبعیض».

تحریف رویدادها

«فرناز» با اشاره به پخش رپرتاژی در «رسانۀ ملی» می‌نویسد «صدا و سیما یک نفر را گرفته، صورتش را شطرنجی کرده که اعتراف کنه! اون پسره از اصفهان میگه من از اسرائیل خط میگرفتم... به خدا چقدر اینا دلقک‌اند...».

چنین به نظر می‌رسد که اینگونه اتهامات و صحنه سازی‌ها تنها خود سازندگان را فریب می‌دهد. «جلال سعیدی» در این زمینه سناریوی یک «مصاحبۀ تلویزیونی آینده» را با توجه به سنت‌های شناخته شدۀ جمهوری اسلامی این چنین تدوین کرده است: «سئوال: انگیزه‌ات از این خرابکاری‌ها چی بوده؟ جواب: والله من از بس مرفه بودم، خوشی زد زیر دلم و بعد از انجام هماهنگی‌های لازمه با قدرت‌های خارجی، ترامپ، نتانیاهو، خانم رجوی، شاهزاده رضا پهلوی و سایر نیروهای ضد انقلاب برای اغتشاش به خیابان آمدم».

«این کاره» هشدار داده است که «اگرباهاشون کنار نیای، یه برچسبِ آماده برات می‌زنند: اعنتشاش‌گر، عامل بیگانه، بی بصیرت، غیرخودی، اخلال‌گر، منافق، سلطنتی، غرب زده و ...»

بهمن عموئی نسبت دادن «اعتراض‌ها به عربستان و خارجی‌ها را «بدترین استدلال» می‌داند، زیرا دراین صورت باید توضیح داد «آن همه اقتدار و توانائی که گفته می‌شد» به کجا رفت؟

قربانیان اعتراضات

در همین باره «سولماز اسکندری» با چاپ عکس «بهزاد شهسواری»، جوانی که در روز ۱۱ دی در کرمانشاه بگزارش رسانه‌ها «هدف تیر مستقیم بسیجیان قرار گرفت و کشته شد»، در توئیت خود می نویسد او «نه از آمریکا سلاح خریده بود، نه با اسرائیل رابطه داشت، [اما] شامگاه گذشته در کرمانشاه به دست ماموران امنیتی با شلیک مستقیم گلوله کشته شد».

«احسان ریاحی» نیز عکس «آرمین صادقی»، نوجوان ۱۳ ساله‌ای را که همان روز در خمینی شهر کشته شد به چاپ رسانده و به کنایه نوشته است «او تنها ۱۳ سال داشت. جاسوس عربستان بود. ویرانگر کشور [بود]. اختلاس‌ها را سازماندهی کرده بود تا فقر در جامعه افزایش یابد و مردم به فرمان موساد به خیابان بیایند. سپاه [...] دیشب او را از پا درآورد تا کشور آرام شود».

جعفر پناهی با اشاره به سرکوب‌های گسترده ابراز حیرت می‌کند که «این لشکرکشی برای چیست؟ بیشتر احساس اِشغال به دست نیروهای بیگانه می‌کردم تا امنیت! اگر یک نظام سیاسی پایگاه مردمی داشته باشد، لشکرکشی و کشتار نمی‌کند. مسالمت آمیزترین راه رفراندوم است».

تنفر مردم از آخوند و سرداران سپاه

اما باید اطمینان داشت که مقامات جمهوری اسلامی ایران هرگز تن به رفراندوم نخواهند داد زیرا آنان نیز بدون تردید از آنچه «محمد نوری زاد» می گوید بخوبی آگاهند. او با انتشار ویدیوئی، اتفاقات جاری در ایران را «خروجی عصبیت مردمی» می‌خواند که «از آخوند متنفرند، از سرداران سپاه متنفرند و این خشم فرو نخواهد نشست تا اینکه مردم تکلیف خود را با آخوند و با سرداران سپاه روشن کنند». بگفتۀ وی «... تا زمانی که اینها بر سر کارند، این خشم همچنان هست. این مردم با تمام رگ و پی خود این نفرت را پرورانده‌اند. چهل سال نفرتِ مردم، خروجی‌اش شده این که بریزند توی خیابان و عصبیت خود را به این شکل نشان بدهند». او می‌گوید «امروز ممکن است مردم بروند خانه‌اشان، ولی با آن نفرتی که پرورده‌اند، به خانه باز می‌گردند و اطمینان داشته باشید یک روز دیگر، به یک شکل دیگر این نفرت‌ها [سر بر خواهد آورد] و به پر و پای شما خواهد پیچید».

همین نگرش در سخن «امیرحسین کاظمی» نیز هست که می‌نویسد «فرصت ها [را] یکی پس از دیگری از دست دادند، حالا [می‌خواهند] با زور چماق و تفنگ اوضاع را کنترل کنند. [حتی اگر چنین شود] دوباره سه سال دیگه...[اعتراضات سر بر خواهد آورد]».

در همین حال «مکتوب» یادآوری می‌کند که «جمهوری اسلامی حکومتیه که هویت و حیات خودش رو با بحران سازی حفظ کرده» است.

نگرانی «بیمورد» برای اموال عمومی

یکی از کاربران با اشاره به ناله و زاری مقامات جمهوری اسلامی برای به آتش کشیده شدن «سطل‌های زباله» و زیان رسیدن به «اموال عمومی» می‌نویسد «بهترین و گرانترین سطل آشغال نهایتاً ۵۰ هزار تومنه! گیریم ۲۰۰۰۰ سطل آشغال رو آتش زده باشن، می‌شه ۱ میلیارد تومان! [یعنی مبلغی معادل] یک سی‌اُم بودجۀ مصباح، یک سیصدم بودجۀ مکارم، یک چند هزارم بودجۀ بسیج، یک ۲۰۰۰۰۰ اُم بودجۀ نهادهای غیر دولتی».

کاربر دیگری که نام «هانری پوئن کَره»، ریاضی‌دان، فیزیک‌دان، فیلسوف و مهندس فرانسوی را در فضای مجازی از آن خود کرده است در همین زمینه می‌نویسد «وقتی پیاده رَوی میلیونی اربعیینتون به راه بود که یاد بیت‌المال نبودین. حالا آتش زدن سطل آشغال برای محافظت از گاز اشک آور شده تخریب اموال عمومی؟»

با توجه به افزایش قیمت تخم‌مرغ در روزهای گذشته و اعتراضات به گرانی هزینه زندگی و صدور مجوز واردات ۱۹ هزار تُن تخم مرغ توسط دولت برای حل مشکلات اقتصادی مردم، ستاد تنظیم بازار در ایران در چهارمین روز تظاهرات سراسری از کاهش قیمت تخم مرغ خبر داد و بهای هر دانه تخم مرغ را ۴۲۰ تومان اعلام کرد. «مهران» عکسی از دهها مرغ را در مزرعه‌ای بچاپ رسانده و بالای آن نوشته است: «سران فتنۀ ۹۶ شناسائی شدند»!

دلسردی از اصلاحات و اصلاح طلبان

این شعار رایج در برخی از تظاهرات «اصلاح طلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا» در نوشته‌های برخی از کاربران نیز به گونه‌های مختلف دیده می‌شود. «تندر بِرد» با تاکید بر اینکه آنچه می گوید تنها نظر او نیست و «خیلی از دانشجوهای ایران امروز» همین نظر را دارند «خطاب به اصلاح طلبان که ما را معاند میدونن» می‌نویسد «مگر نه اینست که شما با سرکوب جامعۀ مدنی امکان اصلاحات تدریجی رو از بین بردید؟» او در توئیت دیگری باز هم خطاب به همانها می‌نویسد «مشکل اینه که شما از یک رژیم توتالیتر بیش از حد انتظار اصلاح دارید».

«تابان» اعلام می‌کند که «مردم از این احزاب دروغین و روشنفکرنماها که برای رای آوردن کسی مثل روحانی امضاء جمع میکردن، عبور کردن». و «یلدا راد» نیز در همین زمینه می‌نویسد که «نظام های غیردموکراتیک همه چیشون آفت و بلاست».

«سپید» آگاه می‌کند که «خواهرم کارمند مرکز بهداشته، بهشون گفتن چهارشنبه سیزدهم دی ماه برای حفظ همبستگی در راهپیمائی شکوه وحدت حضور داشته باشید و گر نه لغو قرارداد میشید». اینهم شاید درس دیگری است که مسئولان از ناخرسندی مردم گرفته‌اند.

«مارکی۲» آرزو می‌کند که «واسه یک بار هم شده، بعد [از] زمستون، بهار بشه».