كفش‌ های وارداتی به پای ما نمی ‌رسد

توليدات داخلي ايران در صنعت كفش از گذشته‌ به عنوان يكي از برندهاي معتبر بين‌المللي شناخته شده است و همواره در ميان متقاضيان داخلي و خارجي خريداراني را به خود اختصاص داده است اما اين صنعت كه مي‌توان آن را به عنوان نمادي از توليدات كشورمان دانست مدتي است دستخوش تغييرات و چالش‌هايي شده است كه روند روبه رشد آن را كمي متفاوت كرده است . اين تغييرات را مي‌توان در كاهش حجم صادرات يا از دست دادن بازارهاي صادراتي محصولات كفش كشورمان دانست هرچند تمامي بررسي‌ها حكايت از آن دارد كه اين كاهش را نمي‌توان در كاهش توانمندي توليد ايران دانست بلكه اين سياست‌ها و قوانيني بوده كه متاسفانه منجر به اين روند شده است.
قانون براي رسيدن به پاسخي مناسب در اين زمينه سعي كرده با روساي اتحاديه اين صنف ارتباط گرفته و از اما و اگرهاي صنفي آنها بپرسد تا در نهايت دريابيم چرا صنعت كفش كشورمان در برخي از بازارهاي سنتي خود دچار ركود شده و به گفته بعضي مسئولان صنفي هم اكنون كارگاه‌هاي كشورمان بسيار كمتر از ظرفيت واقعي خود فعاليت مي‌كنند.
در اين زمينه رسول شجري رئيس اتحاديه كفاشان دست دوز تهران با اشاره به صادرات حدود 120 ميليون دلار كفش در سال گذشته به قانون مي‌گويد: علي رغم تمام مشكلات و اما و اگرها صنعت كفش كشورمان اكنون هم از معروفيت مناسبي به عنوان يك برند معتبر شناخته مي‌شود اما اين سياست‌ها و برخي مشكلات است كه باعث شده جايگاه واقعي صادراتي كفش را در بازارهاي هدف نداشته باشيم.
شجري درباره سرانه مصرف داخلي كفش مي‌افزايد: با توجه به اطلاعاتي كه در اختيار اين واحد صنفي به صورت ميداني قرار گرفته است با احتساب سرانه 5/3 جفت سالانه كفش نياز داخلي ايران چيزي حدود 230 تا 240 ميليون جفت است كه هم اكنون توليدكنندگان داخلي در بخش توليدات رسمي و روزمره هيچ مشكلي در تامين اين نياز ندارند ولي در بخش برخي از كفش‌هاي ورزشي و اسپرت هنوز نمي‌توان با اين صراحت تضمين تامين نيازهاي داخلي را داشته باشيم .
وي مواد مصرفي اكثر كفش‌هاي رسمي داخلي را چرم اصل عنوان و تصريح مي‌كند: در بخش توليد كفش‌هاي مردانه و رسمي تقريبا بيش از 80 درصد آنها با استفاده از انواع مواد طبيعي و اصل توليد و روانه بازار مي‌شوند و مابقي با استفاده از مواد مصنوعي خواهد بود. اما در بخش توليدات زنانه با توجه به تنوع و البته گسترده بودن بازار تقاضا از سوي اين بخش از جامعه تقريبا اين نسبت به 20 درصد مواد طبيعي و مابقي به مواد مصنوعي تبديل خواهد شد چون در بخش توليدات زنانه يكي از فاكتورهاي موردنياز تنوع رنگ و البته قيمت تمام شده محصولات است.
اين مقام صنفي در صنعت كفش دست‌دوز واردات كالا را مانعي براي توليد داخل نمي‌داند اما مي‌افزايد: يكي از مشكلاتي كه ما دربحث واردات به‌خصوص كشور چين از گذشته‌هاي دور داشتيم اين است كه متاسفانه تا چندي پيش به دليل نبود سياست‌هاي نظارتي مناسب شاهد ورود كفش‌هاي بي‌كيفيت با استفاده از مواد بازيافتي بوديم كه اين امر نه تنها باعث به‌روز مشكلات بسياري براي سلامت مفاصل خريداران مي‌شد بلكه به بهداشت پوست‌آنها نيز آسيب جدي وارد مي‌كرد اما با پيگيري‌هاي گسترده اتحاديه و استفاده از رايزني‌هاي دولتي اكنون اين روند كاهش يافته و شاهد ورود كفش‌هاي مناسب‌تري از بازارهاي مختلف هستيم.
رسول شجري ضمن ارزيابي كردن يك ميليون دلار صادرات كفش از سوي توليدكنندگان ايراني مي‌گويد: اگرچه اين توان هم اكنون در توان توليدكنندگان داخلي است اما با توجه به برخي مشكلات كه مهم‌ترين آن بحث ورود منابع ارزي صادر كنندگان و انواع و اقسام ماليات‌ها و قوانين دست و پاگيراست بيشتر توليدكنندگان از خير صادرات به كشورهايي چون عراق، افغانستان، گرجستان و ارمنستان گذشته بودند تاجايي كه توانستيم با همكاري وزارت صنعت، معدن و تجارت و مسئولان اقتصادي كشورمان طرحي براي كاهش اين موانع را ايجاد كنيم كه ان‌شاءا... به‌زودي شاهد اثرات مثبت آن در صادرات كفش خواهيم بود.
وي به ارزش افزوده مناسب صادرات كفش توليدي داخل كشورمان نيز تاكيد دارد و مي‌گويد: با توجه به اينكه تقريبا 85 درصد از مواد لازم توليد كفش داخل كشور توليد مي‌شود دركنار شهرت توليدات ايران به عنوان برندي بين المللي و البته قيمت صادراتي محصولات ياد شده درخواهيم يافت ارزش افزوده اين محصول براي صنعت كفش ايران بسيار مفيد است، به عنوان مثال مي‌توانيم به صادرات 200 ميليون جفت كفش‌هاي ايتاليايي با 47 دلار ارزش افزوده به ازاي هر جفت اشاره كنيم درحالي كه اين ارزش افزوده در چين با يازدهم ميليارد جفت كفش به صورت سالانه به رقمي معادل 5/3 دلار رسيده است. اين مقام مسئول درباره كيفيت محصولات ايراني به «قانون» مي‌گويد در نمايشگاه MTEX صنف توليد كننده كفش دست دوز به عنوان سوغات ايران براي برخي از شركت‌كنندگان ايتاليايي كفش سوغات برده است كه بسيار مورد استقبال قرار گرفت كه اين حكايت از كيفيت بسيار بالاي توليدات ايراني داشته و دارد.
بازار آزاد مي‌تواند عاملي براي توسعه باشد
از سوي ديگر ، ناصر حاج هاشمي رئيس اتحاديه توليدكنندگان كفش ماشيني درباره صنعت كفش كشورمان نيز به «قانون» مي‌گويد: اهميت صنعت كفش را نه فقط در بحث اقتصادي بلكه مي‌توان در بحث سلامتي جامعه درنظر داشت اين درحالي است كه مهم‌ترين موضوع در صنعت كفش مربوط به نبود آمار دقيق و منسجم اين صنعت است كه همين موضوع و البته اظهارنظر برخي از كارشناسان و مسئولان به صورت عمومي مي‌تواند عاملي در بيراهه رفتن سياست‌گذاران براي آينده صنعت توليد كفش كشورمان باشد بنابراين بد نيست ابتدا با استفاده از قوانين و البته سازمان‌هاي مربوطه بتوانيم زمينه حصول آمار دقيق در صنعت توليد كفش را فراهم كنيم.
حاج‌هاشمي در ادامه به بحث ورود محصولات كشورهاي ديگر نيز اشاره دارد و مي‌گويد: ممكن است برخي درباره ورود محصولات كشورهاي مختلف نظر منفي داشته باشند و براي حمايت از توليدات داخلي اين موارد را مطرح كنند درحالي كه به عقيده بنده اين امر يعني واردات اگر به صورت هدفمند و تحت سياست و قوانين خاصي صورت گيرد نه تنها مشكل ساز نيست بلكه در ميان‌ مدت و بلند مدت مي‌تواند عاملي براي ارتقاي جايگاه توليدكنندگان كشورمان نيز باشد، به اين ترتيب كه وقتي محصولات كشورهاي ديگر با استانداردهاي مناسب و كيفيت مورد قبول وارد كشورمان شود توليدكنندگان داخلي به خود نگاهي خواهند داشت و مجبور به ارتقاي سطح كيفي توليدات و افزايش خدمات پس از فروش خود مي‌شوند. به عنوان مثال مي‌توان در اين زمينه به صنعت خودروسازي ايران اشاره كرد كه با توجه به حمايت‌هاي غير اصولي و البته انحصاري كه همواره در اين صنعت بوده توليدكنندگان زياد خود را ملزم به پاسخگويي به خريداران نمي‌دانند و سعي در ارتقاي كيفيت محصولات خود ندارد درحالي كه اگر بتوانيم با استفاده از سياست‌ها و استانداردهاي به‌روز جهان زمينه حضور برندهاي معتبر را در بازار كفش ايران فراهم كنيم علاوه بر ارتقاي سطح كيفيت توليدات زمينه ورود تكنولوژي و تجهيزات به‌روز نيز فراهم خواهد شد.
اين مقام صنفي در صنعت توليد كفش‌هاي ماشيني مهم‌ترين نياز اين صنعت كشورمان به روز شدن تجهيزات و لوازم توليد مي‌داند و مي‌گويد: با توجه به شرايطي كه در كشورمان حاكم بود و برخي محدوديت‌هايي كه تحريم‌هاي يكجانبه غرب عليه ايران به وجود آورد متاسفانه در پاره‌اي از تجهيزات نيازمند به روز شدن آنها هستيم؛ بايد در اين زمينه گام برداريم تا بتوانيم در جايگاه اصلي صنعت كفش قرار گرفته و زمينه توسعه آن فراهم شود و همان‌طور كه قبلا هم اشاره كرديم نيازمند تجميع اطلاعاتي كامل و دقيق از صنف خواهيم بود.
رئيس اتحاديه توليدكنندگان كفش ماشيني در اين زمينه تصريح مي‌كند: ممكن است در بسياري موارد بحث منابع مالي و كمبود آن مد نظر كارشناسان باشد اما درحال حاضر مهم‌تر از منابع مالي از مسئولان و سياستگذاران اصلي خواهان تسهيل شرايط ورود تجهيزات مورد نياز براي به روزشدن كارگاه هستيم اين درحالي است كه اكنون برخي كاغذبازي‌ها و شرايط دست و پا گير واردات تجهيزات و لوازم توليد در اين صنف باعث شده اين روند يعني به‌روز سازي كارگاه‌ها و كارخانه‌ها بسيار كند صورت گيرد و عقب‌تر از برخي كشورها گام برداريم.
وي در زمينه حضور صنعت كفش ايران در نمايشگاه‌هاي خارجي يا داخلي نيز معتقد است: برهيچ فعال اقتصادي يا توليد كننده حضور در نمايشگاه‌هاي مرتبط پوشيده نيست و نمي‌توان انكاري در اين زمينه داشت بنابراين حضور مستمر و هدفمند توليدكنندگان كفش داخلي ايران در نمايشگاه‌ها عاملي براي معرفي دقيق توانمندي‌هاي صنعت كفش است كه بايد هرچه پررنگ‌تر پيگيري شود چون اين نمايشگاه‌ها مي‌تواند دروازه‌هاي بازار آزاد را براي توليدكنندگان بگشايد كه به اعتقاد من اين نوع بازارها مي‌تواند عاملي براي توسعه صنعت كفش ايران باشد.
اين مقام صنفي در پايان به «قانون» مي‌گويد: درزمينه توليدات صنعت كفش اگرچه نبايد از اهميت بسته‌ بندي هاي مناسب گذشت اما اين موضوع نيست كه با استفاده از جذابيتي كاذب در بسته‌ بندي محتوي نامناسب به خريداران تحويل دهيم بنابراين تلاش و فعاليت توليدكنندگان و البته سياست‌گذاران در اين زمينه بايد به‌گونه‌اي باشد كه ابتدا به توليد استاندارد توجه شود و پس از آن اين توليد كيفي را در بسته‌بندي مناسب به دست مصرف كننده رساند بنابراين ابتدا بهتر است به كيفيت توليد توجه داشته باشيم وبعد از آن به فكر بسته بندي لوكس باشيم.