به گزارش مهر، استان کرمان با وجود خشکسالي پياپي و قرار گرفتن بر روي کمربند خشک و بارش ساليانه محدود اما يکي از مهمترين استان‌هاي تامين کننده محصولات کشاورزي کشور محسوب مي‌شود و در اين ميان پسته و خرما و گردو از شاخص‌هاي محصولات کشاورزي استان کرمان هستند اما در خصوص هر يک از اين محصولات به سادگي مي‌توان خسارت قابل توجه و خشک شدن سالانه هکتارها مزرعه و باغ کشاورزي را مشاهده کرد. در اين ميان محصول پسته که سالانه 7/1 ميليارد دلار ارز وارد کشور مي‌کند بيشترين صدمه را ديده است. سالانه بخش قابل توجهي از باغهاي پسته از رده توليد خارج مي‌شوند و درنهايت به کوره‌هاي توليد زغال تبديل مي‌شوند و در زغال فروشي‌هاي به فروش مي‌روند.

چاه دريا در دشت رفسنجان خشک شد

بزرگترين پهنه باغ‌هاي پسته جهان در دشتهاي رفسنجان قرار دارند و جالب اينکه بيشترين سطح کاهش آب در همين دشت روي داده است و دشت‌هاي رفسنجان هر سال بيشتر به درون زمين فرو مي‌روند نکته جالب اينکه چاه دريا در رفسنجان که بزرگترين منبع آبي شهرستان محسوب مي‌شود نيز کاملا خشک شده است.

چاه دريا چنه اي بزرگ از آبهاي زيرزميني در دشت رفسنجان است که به دليل عدم بارندگي هم اکنون کاملا خشک شده است.

نکته قابل توجه اينکه اکثر محصولات کشاورزي تاثيرگذار در زمينه کشاورزي در استان کرمان صادرات محور است و در کشور کمتر مورد استفاده قرار مي‌گيرد و حالا با ادامه اين خشکسالي‌ها کشاورزي متهم رديف اول هدر رفت آب قرار گرفته است و آمار نيز همين نکته را نشان مي‌دهد در واقع 90 درصد آب کرمان در بخش کشاورزي استفاده مي‌شود اما 75 درصد از اين آب به آبياري سنتي هدر مي‌رود.

اين درحالي است که کشاورزي در استان کرمان براساس اسناد سند چشم‌انداز توسعه محور توسعه استان کرمان محسوب مي‌شود و برنامه‌ريزي‌هاي اقتصادي بلند مدت اين استان نيز در همين بخش انجام شده است.

خشکسالي امان کشاورزان کرمان را بريده است و در کنار کاهش سطح زير کشت محصولات کشاورزي کيفيت محصولات را نيز کاهش داده است و هزينه‌هاي کشاورزي نيز به دليل کمبود آب افزايش چشمگير يافته است.اما خشکسالي امان کشاورزان کرمان را بريده است و در کنار کاهش سطح زير کشت محصولات کشاورزي کيفيت محصولات را نيز کاهش داده است و هزينه‌هاي کشاورزي نيز به دليل کمبود آب افزايش چشمگير يافته است.

طبق آمار استان کرمان دومين استان از نظر برداشت غيرمجاز آب از چاه‌هاي کشاوري است و با وجود تمام کم آبي‌ها هزاران حلقه چاه به صورت غير مجاز شيره جان دشت‌هاي کرمان را مي‌مکند.

محمد زنگي آبادي کشاورز پسته کار در استان کرمان در گفت‌وگو با مهر اظهارداشت: چنين روزگاري را اگر پيش‌بيني مي‌کرديم از اول از هدر رفت آب جلوگيري مي‌شد زيرا اگر از اول به ما هشدار داده شده بود و جلوي برداشت‌هاي آب غير محاز گرفته مي‌شد اين مشکلات پيش نمي‌آمد.

وي افزود: حالا براي آبياري مزارع مجبوريم از مکان‌هاي ديگر با تانکر آب بياوريم و اکثر چاه‌هاي کشاورزي خشک شده است.

عمق چاه 13 متري به 137 متر رسيده است

وي با يادآوري دوران پر آبي در دستهاش کرمان گفت: روزگاري در محل چاه کنوني تنها با کندن 13 متر به آب مي‌رسيديم اما حالا عمق چاه به 137 متر رسيده و در اکثر مواقع سال نيز آب ندارد.

وي ادامه داد: برخي از چاه‌ها عمق شان به بالاي 200 متر رسيده است و کار مردم به جاي کشاورزي به جابجا کردن چاه‌ها و کف شکني تبديل شده
است. علي حسيني نسب نيز افزود: مجبوريم براي اينکه کشاورزي صرفه داشته باشد برخي باغ‌هاي ميوه را خشک کنيم مثلا ديگر کسي به کشت انار و ميوه‌هاي درخت سياه روي نمي‌آورد و ترجيح مي‌دهند اين باغها خشک شود اما باغ‌هاي پسته بماند.

وي ادامه داد: کشت سيفي جات و گندم نيز در برخي از باغ‌هاي متوقف شده و مردم حتي باغ‌هاي پسته کم بهره را نيز خشک مي‌کنند و به جاي آن باغهاي پسته پر ثمر را آبياري مي‌کنند.

آب به قدري شور شده که نمي‌توان به آن لب زد و براي تامين آب از آب فاضلاب کرمان و کيلومترها آن سو تر استفاده مي‌کنيم و آب را به باغ‌ها مي‌آوريم که هزينه هنگفتي دارد.

اين کشاورز افزود: آب به قدري شور شده که نمي‌توان به آن لب زد و براي تامين آب از آب فاضلاب کرمان و کيلومترها آن سو تر استفاده مي‌کنيم و آب را به باغ‌ها مي‌آوريم که هزينه هنگفتي دارد.

وي ادامه داد: برداشت آب از چاههاي منطقه بسيار بالا است به طوري که تقريبا هر 500 متر يک تلنبه آب در بروي باغ‌هاي پسته حفر شده و اگر آبي هم باشد به سرعت تمام مي‌شود.

وي از کاهش چشمگير سطح برداشت محصول پسته خبر داد و افزود: قبلا از هر هکتار هفت تن برداشت مي‌شد اما حالا يه 1.5 تا دو تن رسيده است و عملا وضعيت هر سال بدتر مي‌شود و اگر اين گونه پيش رود به زودي باغي براي کشاورزي باقي نمي‌ماند.

اين کشاورز افزود: ميزان شوري آب در برخي مناطق به حدي است که استفاده از روش‌هاي مکانيزه غير ممکن شده است و عليرغم تسهيلات آبياري مکانيزه يا اينکه آبي براي آبياري نيست و يا اينقدر شور است که نمي‌توان در اين سيستمها از آب استفاده کرد.

ميزان بارندگي در اکثر شهرهاي استان در مقايسه با سال گذشته منفي است

عباس سعيدي که مديريت جهاد کشاورزي استان کرمان را به عهده دارد نيز از کاهش قابل توجه بارندگي در سال جاري در کرمان خبر داد و افزود: طبق آمار در بسياري از شهر استان کرمان ميزان بارش در مقايسه با سال قبل در همين زمان منفي است. وي به خبرنگار مهر مي‌گويد: نمي‌توان نسبت به وضعيت آبي سال آينده خوش بين بود اما بايد تمام سعي خود را در زمينه آبياري مکانيزه و مصرف بهينه آب انجام دهيم با اين وجود هنوز اميدواريم طي روزهاي آينده در کرمان باران ببارد تا شايد بتوان وضعيت را کمي بهتر تخمين زد و خوش بين تر بود. وي تصريح کرد: ما تسهيلات خوبي به کشاورزان براي آبياري مکانيزه مي‌دهيم و کار ارائه اين تسهيلات را نيز آسان کرده ايم در واقع حدود 85 درصد تسهيلات کاملا بلاعوض است و 15 درصد نيز در قالب وام در اختياز کشاورزي قرار مي‌گيرد و که در نهايت به کاهش مصرف آب و افزايش توليد محصول در مزارعي که از اين روشها استفاده کرده اند منجر شده است.

افزايش سطح کشت توصيه نمي‌شود

سعيدي ادامه داد: در چنين شرايطي ما توسعه سطح زير کشت را در اکثر شهرستان‌هاي کرمان توصيه نمي‌کنيم و تنها در فهرج، ريگان و بخشي از بم که آب همچنان در دسترس است افزايش سطح زير کشت را داريم و به آنها هم توصيه مي‌کنيم از آبياري مکانيزه استفاده کنند.

سعيدي افزود: در دشتهاي رفسنجان، کرمان، زرند، سيرجان، انار و حتي شهرستان ارزوئيه که گمان مي‌رفت مشکل آب نخواهد داشت با کمبود شديد آب مواجه هستيم و تنها راهکاري که به کشاوران توصيه مي‌کنيم استفاده بهينه از آب است هر چند مشکلاتي از جمله خرده مالکي نيز در اين زمينه وجود دارد طبق آمار سطح متوسط مالکيت سطح زير کشت در کرمان دو تا 2.5 هکتار است اما توصيه مي‌کنيم کشاورزان آبياري مکانيزه در اين زمينها را نيز به صورت جمعي انجام دهند.

وي گفت: وضعيت طوري شده که حتي آبياري باراني را نيز به دليل تبخير و هدر رفت آب سفارش نمي‌کنيم و از کشاورزان مي‌خواهيم از روشهايي استفاده کنند که آب کمتري استفاده مي‌شود.