گور عین الدوله کنده می ‌شود

همسایه‌ها نگران عمارت عین الدوله هستند. هر روز در حریم آن اتفاقات عجیبی می‌افتد که همه خارج از ضوابط و قوانین است، چراکه این خانه در فهرست بناهای ارزشمند جای دارد و با اینکه شورای شهر بارها خواسته که از لیست فروش شهرداری خارج شود، اما باغ آن تخریب شده و حالا گودبرداری بزرگی در کنار آن اتفاق افتاده است.

خبرگزاری میراث فرهنگی – گروه میراث فرهنگی - همسایه‌ها نگران عمارت عین الدوله هستند. هر روز در حریم آن اتفاقات عجیبی می‌افتد که همه خارج از ضوابط و قوانین است، چراکه این خانه در فهرست بناهای ارزشمند جای دارد و با اینکه شورای شهر بارها خواسته که از لیست فروش شهرداری خارج شود، اما باغ آن تخریب شده و حالا گودبرداری بزرگی در کنار آن اتفاق افتاده است.

15 سال است قسمتی از خانه تاریخی عین الدوله توسط شهرداری خریداری شده و قسمت بزرگی از باغ آن تخریب و گودبرداری شده است. چندی پیش نیز مهدی تندگویان با ارائه گزارشی در شورای شهر درباره این خانه از شرایط ناگوار آن پرده برداشت و از شهرداری خواست مجوز ساخت و ساز در این مجموعه را باطل کند.

با این حال امروز همسایه‌ها دست به دامن رسانه‌ها شدند که بگویند کار از کار گذشته است، این خانه و باغ آن دارد از بین می‌رود و کنار خانه عین الدوله گودبرداری بزرگی در حال انجام است. اقدامی که این سوال را به وجود می‌آورد براستی مسئولان میراث فرهنگی در این مدت برای نجات این خانه چه کرده‌اند؟

این در حالی است که این خانه دارای تاریخچه‌ای بسیار مهم است. «شاهزاده عبدالمجید میرزا» معروف به «عین‌الدوله»، ‌صدراعظم دوره‌ی «مظفرالدین شاه» و از مخالفان سرسخت مشروطیت ایران بود. او پسر «سلطان احمد میرزا عضدالدوله» و نوه‌ی فتحعلی‌شاه بود. «ناصرالدین شاه» او را به تبریز نزد ولیعهدش «مظفرالدین میرزا» فرستاد. او در آن‌جا مورد توجه بود، تا این‌که ولیعهد دختر «انیس‌الدوله» را به عقد او درآورد و وی پیشکار ولیعهد شد. در سال 1310 هجری قمری به او لقب «عین‌الدوله» دادند.

پس از کشته شدن «ناصرالدین شاه» و پادشاهی «مظفرالدین شاه»، ‌عین‌الدوله حاکم تهران و سپس وزیر داخله شد. در سال 1282 خورشیدی او صدراعظم شد، اما با اعتراض علما و تجار که از روش استبدادی او به تنگ آمده بودند، در سال 1384 معزول شد و «میرزا نصرالله خان مشیرالدوله» به جای او صدراعظم شد. وی پس از مدتی در خراسان در املاک خود اقامت کرد.

او پس از فتح تهران خود را به مجاهدین تسلیم کرد. عین‌الدوله در دروه‌ی پادشاهی احمدشاه دوبار رئیس‌الوزرا شد و چند بار به حکومت آذربایجان گذاشته شد.

هر چند علی‌رغم عملکرد وی در زمان مشروطه و سنگ‌اندازی‌هایش،‌ او در زمان قحطی در ایران از کمک به مردم ستمدیده خودداری نکرد و بسیاری از املاک خود را برای کمک به مردم در گرو تاجران و بازاریان قرار داد.

«عین‌الدوله» تا زمان حیاط خود تا 10 آبان سال 1306 هیچ‌گاه به سفارت انگلیس یا روس پناهنده نشد. او در سال‌های پایانی عمرش، ‌با ورشکستکی مواجه شد و طلبکاران اموال او را به سرقت بردند. در این شرایط باغ و عمارت عین‌الدوله از مالکیت او بیرون آمد و مالک جدیدی با نام «بصیرالدوله» (هروی) پیدا کرد.

خانواده‌ی وی در این عمارت مستقر شدند. پس از مرگ مالک جدید، این عمارت و باغ آن به فرزندش «دکتر نصرت‌الله هروی» رسید و از او نیز به دخترش «شیرین هروی» رسید، تا این‌که در سال 1376 شمسی با توافق آخرین مالک باغ،‌شهرداری آن را در اختیار گرفت و قرار شد این باغ به فضایی عمومی مانند موزه تبدیل شود.

در این باغ «کنفرانس تهران» (در خلال جنگ جهانی دوم،‌ سران سه کشور روس و انگلیس و آمریکا که به منظور توافق درباره‌ی حواشی جنگ با متحدین و ترسیم جهان پس از پایان جنگ جهانی دوم به صورت سری برگزار کردند. آن‌ها به دلایل امنیتی از مرکز شهر دور شدند و کنفرانس مشهور تهران را در این عمارت برپا کردند.کنفرانس تهران که در روزهای 6 تا 9 اذرماه 1322 در تهران) برگزار شد،‌ این عمارت پس از یک توافق در سال 1375 به تملک شهرداری منطقه‌ی 4 تهران درآمد و تعمیرات آن از مهرماه 1381 آغاز شد و در چند مرحله تغییرات، به‌شکل فعلی درآمد. در بهار 1386 و به‌مناسبت صدمین سالگرد بلدیه تهران، این عمارت به‌دست شهردار تهران با حضور مسوولان سازمان زیباسازی شهرداری افتتاح شد و توسط سازمان زیباسازی به بهره‌برداری رسید. این بنا در سال 1387 به نگارخانه تبدیل شد.