تهران در صدر فهرست شهرهای آلوده جهان

نشریه شهروند: کشور زیر سایه گرد و خاک می‌رود. تهران، سمنان، قم، مرکزی، شرق اصفهان، البرز، کرمانشاه، ایلام و... . سایه گرد و خاک بر سر بسیاری از استان‌های کشور افتاده است. پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی حکایت از آن دارد که از استان‌های غربی گرفته که از هفته گذشته، میزبان گرد و خاک بیابان‌های عراق هستند تا نوار شرقی کشور، همه استان‌ها در روزهای آینده گرفتار گرد و خاک خواهند بود.

براساس تحلیل آخرین نقشه‌های هواشناسی پیش‌بینی می‌شود به سبب وزش باد شدید در حاشیه‌های بیابانی استان‌های سمنان، قم، مرکزی، شرق اصفهان، البرز و تهران پدیده باد، گرد و خاک و کاهش دید افقی از امروز در این استان‌ها آغاز شده و تا دو روز آینده هم ادامه داشته باشد. گرد و خاک امروز و فردا به مناطق غربی کشور می‌رسد. به سبب وزش باد نسبتا شدید روی کشور عراق از امشب، طی امروز و فردا پدیده گردوغبار و کاهش دید افقی در مناطق غربی استان‌های کرمانشاه، ایلام، خوزستان و بوشهر دور از انتظار نخواهد بود. همچنین از امروز (دوشنبه) تا چهارشنبه به سبب وزش باد شدید، نوار شرقی کشور با گرد و خاک همراه خواهد بود و در روزهای آینده خلیج فارس و شرق دریای عمان مواج و طوفانی خواهد بود.
احمد وظیفه مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی، در این خصوص با اشاره به افزایش سرعت باد و تولید گرد و خاک در کشور عراق، می‌گوید: «براساس تصاویر دریافتی از ماهواره‌های هواشناسی، امروز و فردا کاهش دید افقی و کیفیت هوا در استان‌های واقع در غرب و جنوب غرب کشور پیش‌بینی می‌شود. به سبب وزش باد نسبتا شدیدی که از دیشب آغاز شده، امروز در شمال سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی شرایط برای باد، گرد و خاک و کاهش دید افقی مهیاست. نقشه‌های پیش‌یابی هواشناسی حکایت از این دارند که طی دو روز آینده در برخی مناطق شرقی کشور به‌ویژه زابل در بعضی ساعات، وزش باد شدید، طوفان و گرد و خاک تداوم داشته و سبب کاهش کیفیت هوا و دید افقی در این نواحی شود.»
او با اشاره به این‌که امروز دمای ۱۰ استان کشور بالای ۴۰ درجه سانتیگراد است، به مهر می‌گوید: «خوزستان مانند دیروز با دمایی برابر ۵۰ درجه سانتیگراد بالای صفر گرمترین استان کشور خواهد بود. آسمان تهران هم صاف تا کمی ابری در بخش‌های جنوبی همراه با وزش باد است. بیشینه و کمینه دما هم به ترتیب ۳۹ و ۲۹ درجه سانتیگراد بالای صفر است.»
پیش‌بینی‌ها تنها از گرد و خاک و وزش باد در کشور حکایت نمی‌کنند. براساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی، برای سواحل دریای خزر و خراسان شمالی بارش‌های پراکنده پیش‌بینی می‌شود. همچنین از فردا (سه‌شنبه) بعدازظهر رعد و برق و بارش پراکنده باران میهمان آسمان آذربایجان‌غربی خواهد بود.
تعطیلی معادن، در دستور کار محیط‌زیست استان تهران
گرد و خاک بار دیگر راه تهران را در پیش گرفته. پیش‌بینی‌ها می‌گویند گرد و خاکی که سه روز میهمان پایتخت خواهد بود، به سبب وزش باد شدید در حاشیه‌های بیابانی استان است. اما گرد و خاکی که چند هفته پیش راه تهران را در پیش گرفت، دلیل دیگری را به جمع دلایل، خاکی که هرازگاهی بر سر شهر می‌بارد اضافه کرد؛ معادن اطراف تهران. معادنی که سال‌های سال، در اطراف تهران مورد بهره‌برداری قرار داشته‌اند و اکنون یکی از متهمان هوای غبارگرفته پایتخت هستند و تعطیلی آنها در دستور کار قرار گرفته است. در همین خصوص، معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان این‌که بدون‌شک بهره‌برداری از معادن اطراف تهران تأثیر قابل توجهی در افزایش ریزگردهای این کلانشهر دارد، می‌گوید: «ساماندهی و ابطال مجوز بهره‌برداری از برخی معادن در دستور کار محیط‌زیست استان تهران است.»
او در پاسخ به این‌که آیا دراین‌باره اقدامی به منظور ابطال مجوزهای بهره‌برداری صورت می‌گیرد، به فارس پاسخ می‌دهد: «در ادامه مسیر ابطال مجوز بهره‌برداری از برخی معادن دور از انتظار نیست. البته هم‌اکنون این امر در دستور کار اداره کل محیط‌زیست استان تهران قرار گرفته است.»
امکان ابطال مجوز بهره‌برداری از برخی معادن اطراف پایتخت که ابتکار از آن خبر می‌دهد در حالی است که در جلسه کمیته مواقع اضطرار آلودگی هوای تهران، محمدهادی حیدرزاده با اشاره به تأثیر بهره‌برداری از معادن اطراف تهران بر افزایش ریزگردهای این کلانشهر، اعلام کرد: «یکی از مصوبات کمیته اضطرار آلودگی هوا ساماندهی معادن شن و ماسه بوده است که بر این اساس بررسی‌ها و جمع‌بندی‌ها به مراجع مربوطه ارجاع می‌شود. البته در مواقع مورد نیاز این بررسی‌ها به شورای تأمین استان نیز ارایه خواهد شد.»
تهران در صدر فهرست شهرهای آلوده جهان
آلودگی ناشی از سوخت‌های فسیلی، گرد و غبار، ریزگردهایی که هر چند وقت یک‌بار پایتخت را به زیر خود می‌کشانند، تهران را در صدر فهرست شهرهای آلوده جهان قرار داده است. رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر، شرایط کنونی پایتخت از نظر آلودگی آب و هوا را نتیجه عملکرد سال‌های گذشته و نوع نگاه به بحث منابع طبیعی می‌داند و می‌گوید: «تخریب رویشگاه‌های طبیعی و رویش صنایع آلاینده به جای آنها، نتیجه‌ای جز قرار گرفتن در صدر فهرست شهرهای آلوده جهان برای تهران در بر نداشته است.»
محمد حقانی نسبت به پدیده وارونگی دما (اینورژن) که معمولا از آذرماه شاهد وقوع آن در تهران خواهیم بود، هشدار داده و به فارس یادآور می‌شود که «افزون بر آلاینده‌های شیمیایی حاصل از منابع متحرک مانند خودرو‌ها و موتورسیکلت‌ها، منابع غیرمتحرک مانند صنایع دودزا و وسایل گرمازا نیز از عوامل تشدید‌کننده آلودگی هوای تهران محسوب می‌شوند. به دلیل ناهنجاری‌های زیست‌محیطی، مردم تهران از هوای پاک که ابتدایی‌ترین حقوق شهروندی است، محروم مانده‌اند که با برنامه‌ریزی اصولی و مدیریت صحیح از طریق توسعه حمل‌ونقل عمومی و انتقال صنایع مزاحم از شهر باید محیط‌زیست سالم را برای شهروندان فراهم کنیم.»
او با تأکید بر این‌که تهران در صدر فهرست شهرهای آلوده جهان قرار دارد، ادامه می‌دهد: «مسأله کمبود آب در تهران بسیار جدی است. کاهش نزولات جوی، افزایش گرمای هوا و مهم‌تر از همه، استفاده نادرست از آب آشامیدنی، دلایلی است که دست به دست هم داده تا چنین شرایطی را شاهد باشیم. کشور ما جزو مناطق نیمه‌خشک دنیاست و از آن‌جا که با ادامه روند موجود مصرف، مشخص نیست در آینده چه بحران‌هایی پیش رو داشته باشیم، باید هرچه سریع‌تر برای جلوگیری از جیره‌بندی آب با رعایت الگوی صحیح مصرف، در استفاده از این نعمت صرفه‌جویی کنیم.»