آدرس پست الکترونيک [email protected]









چهارشنبه، 6 آذر ماه 1392 = 27-11 2013

تار و پود از هم گسيخته هويت در طراحی لباس

روزنامه خراسان: رئيس انجمن طراحان لباس: براي ساماندهي پوشش جامعه هنوز در ابتداي راه هستيم
چند سال پيش از نمايشگاه بين المللي که با موضوع صنايع دستي برگزار شده بود، بازديد مي کردم که وارد غرفه اي بسيار جذاب شدم. غرفه لباس هاي بسيار زيبايي که با هنر دست توليد شده بود. بانوي ميان سالي وارد غرفه شد و با انتخاب ۲ پيراهن خوشرنگي که زيباترين لباس هاي آن غرفه بود تقاضا کرد که آن ها را برايش آماده کنند. اين دو لباس کاملاً پوشيده از رنگ هاي شاد بود و تزئينات سنتي بسيار گيرايي داشت. سر صحبت بانوي خريدار و صاحب غرفه باز شد و شنيدم که آن بانو مي گفت در خارج از کشور زندگي مي کند و در مهماني هايي که در آن جا شرکت مي کند لباس هاي سنتي ايراني مي پوشد و با هويت ملي خودش در مجالس شرکت مي کند. نگاه و رفتار آن بانو توجهم را جلب کرد. پوششي هم که آن روز به تن داشت، ساده و کاملاً پوشيده و برازنده بود. اين فرد به خوبي دريافته بود که نوع پوشش هر شخصي نمايان گر شخصيت و هويت اوست. نوع پوشش يک جامعه نشان دهنده فرهنگ و نگرش مردم آن جامعه است از اين رو مي بينيم که حتي گاه در نشست هاي بين المللي با موضوعات سياسي و اقتصادي بالاترين مقام هاي کشوري با پوشش ويژه ملت خود شرکت مي کنند و اين امر يکي از افتخارات آن هاست و يکي از آثار اين رفتار شايسته، معرفي فرهنگ ملت خود به ديگر ملل دنياست.

اهداف بلند و کارگروه ساماندهي
در کشور ما نيز با توجه به اين امر مهم ۷ سال پيش قانون ساماندهي مد و لباس تصويب و کارگروه ساماندهي مد و لباس در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تشکيل شد که هدف آن حفظ و تقويت فرهنگ و هويت ايراني - اسلامي، تبيين، تثبيت و ترويج الگوهاي بومي و ملي، هدايت بازار توليد و عرضه البسه و پوشاک بر اساس طرح ها و الگوهاي داخلي به منظور ترغيب مردم به پرهيز از انتخاب و مصرف الگوهاي بيگانه و غيرمأنوس با فرهنگ و هويت ايراني است. اين قانون هم مانند بسياري از قوانين ديگر به نکات بسيار خوب و ارزشمندي پرداخته است اما اين که تا چه اندازه نتايج عملي اين قانون بين مردم به صورت ملموس قابل مشاهده است، مهم ترين بخش ماجراست. به خاطر دارم پيرزني که ساکن روستا بود با عصبانيت شديد از پوشش بانوان در مجالس عروسي گلايه و از دوران گذشته با حسرت ياد مي کرد که چقدر مردم براي حضور نزد ديگران حرمت قائل بودند و با هر لباسي حتي نزد افراد محرم حاضر نمي شدند و رعايت اين موضوع را احترام گذاشتن به ديگران مي دانستند.

لباس دلخواهم را پيدا نمي کنم
فاطمه هم بانويي ۴۳ ساله است و به گفته خودش نسبت به نوع و طرح لباسي که مي پوشد بسيار حساس است که در عين زيبايي از پوشش مناسبي برخوردار باشد و البته از اين که معمولاً لباس دلخواه خودش را در بازار پيدا نمي کند بسيار گلايه مي کند و مي گويد: تنها لباسي که شايد کمي به شرايط دلخواه من نزديک باشد کت و دامن است که آن ها هم به ندرت سليقه من را تأمين مي کند چون باز هم پوشش مورد انتظارم تحقق پيدا نمي کند و از طرفي استفاده هميشگي از کت و دامن هم خسته کننده است. فاطمه براي رسيدن به لباس دلخواهش دست به دامان خياط مي شود و مجبور است به هزينه هاي سنگين خياطي تن بدهد. صحبت از خياطي که پيش مي آيد، ياد مجلات لباس مي افتم که بيشتر آن ها از خارج وارد مي شود و خياط ها با استفاده از آن ها براي مشتريان خود لباس انتخابي را مي دوزند.

طراحان لباس چه مي کنند؟
در اين بين يکي از ظرفيت هايي که نقش بسيار تعيين کننده اي در ساماندهي پوشش جامعه دارد، وجود طراحان لباس و پارچه در کشور است که اگر از تمام ظرفيت هاي اين امر در کشور استفاده شود و حمايت هاي لازم از آن ها انجام پذيرد؛ تحقق خواسته هاي عمومي تسهيل و تسريع خواهد شد. صديقه پاک بين؛ استاد دانشگاه و رئيس انجمن طراحان لباس و پارچه ايران در گفت وگو با خراسان با اشاره به اين که براي ساماندهي پوشش جامعه هنوز در ابتداي راه هستيم، مي گويد: رقابت سالمي بين طراحان ايراني برقرار است تا طرح هاي خوب و مناسبي را براي رسيدن به مرحله توليد ارائه دهند.

وي با بيان اين مطلب که برخي از طراحان به سليقه مراجعان خود توجه و تلاش مي کنند همان خواسته را به مرحله اجرا برسانند، ادامه مي دهد: برخي طراحان نيز سليقه هاي شخصي و ايده هاي خودشان را به مشتريان ارائه مي دهند.پاک بين تصريح مي کند: اين طراحان لباس هستند که مي توانند راه صحيح لباس پوشيدن، انتخاب رنگ مناسب و توجه به کيفيت لباس و پارچه را به جامعه بقبولانند و ذائقه آن ها را جهت دهند.اين استاد دانشگاه يکي از وظايف طراحان لباس را آشنايي با سلايق مردم و مطالعه در زمينه شناخت جامعه و مردم مي داند تا با طراحي هاي جديد فضايي ايراني - اسلامي ايجاد کنند و الگوي مورد استفاده مردم از غرب تأمين نشود. وي ادامه مي دهد: اين فضا تا حدودي شکل گرفته است ولي هنوز در سطح عالي قرار ندارد.

کيفيت در همه چيز از طراحي تا دوخت
براي همه ما روشن است که براي يک پوشش مناسب تنها مدل و طرح لباس ملاک نيست، رئيس انجمن طراحان لباس نيز به اين موضوع اشاره مي کند: در کنار طراحي بايد تمام ملاک ها رعايت شود مثل کيفيت دوخت، تأثيرگذاري رنگ، جنس و کيفيت پارچه. پاک بين از نقش حمايتي دبيرخانه ساماندهي مد و لباس به عنوان عامل مهمي در تسهيل فرآيند ساماندهي ياد مي کند و مي افزايد: اين دبيرخانه زمينه ثبت مالکيت هنري اثر را براي طراحان ايجاد و برخي از طرح ها را نيز از طراحان خريداري کرده است ولي به حمايت بيشتري نياز است به گونه اي که امتيازي به طراحان بدهند تا خود بتوانند توليد کنند، زيرا گاهي توليد کنندگان از اين طرح ها استفاده نمي کنند بنابراين طرح ها به توليد نمي رسند.اين استاد دانشگاه استقبال مردمي را از طرح هايي که تاکنون ارائه شده، نسبتاً راضي کننده ارزيابي و ابراز اميدواري مي کند: توليد کنندگان توجه بيشتري به طرح ها نشان دهند. پاک بين در ادامه ضرورت تعامل و هماهنگي بيشتر بين اتحاديه توليد کنندگان کشوري، صادر کنندگان پوشاک، اتحاديه صنف خياطان و ديگر اصناف مربوطه را يادآور مي شود و مي گويد: خوشبختانه در کشور ما توجه به ساماندهي امر لباس و پوشش در مسيرهاي قانوني نيز قرار گرفته است و قانون «ساماندهي مد و لباس» در سال ۸۵ در مجلس به تصويب رسيده است و آيين نامه اجرايي آن در سال ۸۷ از سوي دولت تأييد و تصويب شده است.

کارگروه ملي ساماندهي مد و لباس تنها نيست
«حميد قبادي»، دبيرکارگروه ملي ساماندهي مد و لباس به خراسان مي گويد: بر اساس آيين نامه اجرايي اين قانون دستگاه هاي مختلفي به همکاري موظف شده اند مثل وزارت صنايع و بازرگاني، آموزش و پرورش، معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري و ديگر دستگاه ها و از ابتداي مسير، تبيين کار را در قالب پژوهش و ترسيم موضوع دنبال کرده اند و تاکنون چندين جشنواره و فعاليت تبليغي را هم اجرا کرده اند.وي با اشاره به اين که تا پيش از اين هيچ سابقه و پيشينه اي به عنوان بانک اطلاعاتي که مخاطبان اين حوزه را مشخص کند، وجود نداشته است ادامه مي دهد: طي ۳ يا ۴ سال اخير به تدريج اين اتفاقات رخ داد. تا آن جا که مقرر شد در جشنواره فجر در کنار ديگر جشنواره ها، جشنواره مد و لباس هم قرار بگيرد و تاکنون دو جشنواره در سال هاي ۹۰ و ۹۱ برگزار و ۷ جشنواره هم به صورت موردي برگزار شده است.

جشنواره ها عرصه اي براي معرفي و توليد طرح ها
قبادي يکي از مهم ترين کارکردهاي اين جشنواره ها را ارائه طرح هاي جديد به جامعه توليدي کشور مي داند و مي افزايد: برگزيده هاي اين جشنواره ها در ابتدا به صورت نمونه اي ارائه شده و سپس به توليد انبوه رسيده است و اين امر توانسته بر طراحي هاي ديگر تأثير مطلوبي بگذارد.طرح ها و برنامه هايي که از سوي دبير کارگروه ملي ساماندهي مد و لباس مطرح مي شود اين نويد را مي دهد که با فعال تر شدن اين کارگروه پس از گذشت سال ها از تصويب قانون مربوطه، از اين پس شاهد رونق طراحي هاي موثر و کارآمدي باشيم که بتواند سليقه عمومي جامعه را به شيوه اي موثر پاسخ دهد و سلايق اقشار مختلف در زمينه مد را تأمين کند. يکي از شاخص هاي مهم در اين عرصه استفاده از رنگ هاي متنوع است.

رنگ ها بر تن لباس ها مي نشينند
قبادي در اين باره مي گويد: با همکاري دستگاه هاي مختلف اجرايي به ويژه نيروي انتظامي به نقطه اي رسيده ايم که استفاده از رنگ هاي متنوع را مي توانيم در دستور کار داشته باشيم و موفق شديم تنوع رنگ را با رعايت ديگر ضوابط به ويژه پوشيدگي هاي لازم اجرايي کنيم و با اطمينان مي توانيم بگوييم در حال حاضر در کشور هيچ محدوديتي براي استفاده از رنگ در طراحي لباس نداريم و نه تنها محدوديت نداريم بلکه رنگ به عنوان يک عنصر برجسته در انتخاب طراحي ها مورد نظر است و ترکيب و استفاده از رنگ ها متناسب با فصل هاي سال و شئونات زندگي مورد توجه قرار گرفته است.دبير کارگروه ساماندهي مد و لباس از اقدامات جريان ساز و زير ساختي در اين زمينه هم ياد مي کند و مي گويد: از ابتداي امسال و پس از شروع به کار دولت جديد بحث هاي هويت سازي در حوزه مد و لباس در کنار ثبت معنوي آثار به عنوان موضوع بسيار مهم در دستور کار کارگروه ملي ساماندهي مد و لباس قرار گرفته است.سخنان قبادي حکايت از به کار گرفتن ظرفيت هاي بسياري دارد که در عرصه هاي علمي کشور وجود دارد و تاکنون مغفول مانده است و به اذعان اين مقام مسئول با تشکيل ۴ شوراي راهبردي، از دانشگاهيان و استادان خبره براي به سامان رساندن وضعيت پوشش جامعه دعوت مي شود. اولين شورا، شوراي راهبردي مد و لباس است که با کمک دانشگاهيان و نگاه هاي علمي آن ها در مسير ارتقاي کيفيت مد و لباس با پرداختن به منابع و سرفصل هاي علمي نتايج کار خود را در قالب يک سند نهايي ارائه خواهد کرد. دومين شورا با موضوع توليد و فروش باز هم با حضور چهره هاي علمي و دانشگاهي و نمايندگان اتحاديه هاي صنفي حوزه هاي مرتبط با پوشاک تشکيل شده است که انحصار کار را از موضوع طراحي خارج مي سازد و تمامي فعالان مرتبط را که گروه مهمي از آن ها را توليد کنندگان تشکيل مي دهند، براي ساماندهي مد و لباس دعوت به حضور مي کند. به گفته قبادي دو شوراي راهبردي «صنعت و مد و لباس» و «فرهنگ و مد و لباس» هم به زودي در اين کارگروه تشکيل خواهد شد.



Translate by Google: English | Français | Deutsch | Español
به اشتراک بگذارید: