اجرای سد تنگ سرخ شيراز در هاله ای از ابهام
شيراز - اجراي سد تنگ سرخ در شيراز مدتهاست که در هاله اي از ابهام قرار دارد، برخي از مسئولان معتقدند با اجراي اين سد رودخانه خشک را ميتوان احيا کرد اما برخي ديگر از مسئولان تاکيد دارند اين سد در نهايت تالاب مهارلو را در پايين دست خشک خواهد کرد.
به گزارش مهر، از اوايل دهه 80 فکر ايجاد سدي در شمال غرب شيراز براي جاري ساختن هميشگي آب در رودخانه خشک اين شهر نظر برخي از مسئولان شهر را به خود معطوف کرد.اين سد که به اسم”تنگ سرخ” نام گرفت با هدف احياي رودخانه خشک شيراز که در ايام کم باران و تابستان، خشک است در همين دهه 80 وارد فاز مطالعاتي شد.با ايجاد اين سد مسئولان به دنبال اين بودند که رودخانه خشک را در تمام فصول سال آبدار کنند و با اين کار به صنعت گردشگري شيراز نيز روحي دوباره ببخشند. در اين راستا اما طي مدت اخير منشکلاتي بر سر اجراي اين پروژه ايجاد شده که مهمترين آن مخالفت محيط زيست است که اعتقاد دارد با ايجاد اين سد آبي که از طريق رودخانه خشک به درياچه مهارلو ميريزد قطع ميشود و بدين سبب مشکلات زيست محيطي ايجاد خواهد شد.رئيس گروه محيط زيست آب منطقه اي فارس در خصوص احداث سد تنگ سرخ در شيراز به مهر گفت: بر خلاف سدهاي ديگر سد تنگ سرخ، سد کوچکي است که کاربري خاصي ندارد و کاربرد آن مانند سدهاي ديگر نيست.احمدرضا عيسايي در خصوص اهداف راه اندازي اين سد در شيراز بيان کرد: يکي از موضوعاتي که براي احداث سد تنگ سرخ دنبال ميشد کنترل سيلاب است به عنوان نمونه سيل چند سال قبل در شيراز خسارات جبران ناپذيري برجاي گذاشت.وي با بيان اينکه آبدار شدن رودخانه خشک يکي ديگر از اهداف راه اندازي اين سد است، اظهار داشت: اگر آب به صورت دائم در اين رودخانه وجود داشته باشد چهره شهر زيبا تر ميشود و ميتواند در بعد گردشگر و توريست نيز مانند سي و سه پل اصفهان باشد.
رئيس گروه محيط زيست آب منطقه اي فارس با اشاره به تخليه فاضلاب در رودخانه خشک بيان کرد: متاسفانه تخليه فاضلاب و برخي از مشکلات ناشي از آن مانند آبياري سبزيحات در مناطق جنوبي شهر با اين فاضلابها يکي ديگر از موضوعاتي است که با راه اندازي اين سد و جاري شدن آب به صورت دائم در رودخانه ميتواند بر طرف شود.وي با بيان اينه راه اندازي اين سد ميتواند برخي از خطرات ناشي از جاري شدن فاضلاب را کنترل کند، بيان کرد: در راستاي اجراي اين سد مسئولان در حوزه محيط زيست به دليل اينکه براي درياچه مهارلو مسائل زيست محيطي رعايت نشده با اجراي اين پروژه مخالف هستند.عيسايي با تاکيد بر اينکه سد تنگ سرخ در حوزه کشاورزي، صنعت و آب شرب کاربردي ندارد، اظهار داشت: اگر نگران خشک شدن درياچه مهارلو هستند بايد اعلام کرد که اين درياچه نزديک به سه الي چهار سال است تحت تاثير خشکسالي است و حجم آب در آن بسيار کم است.
رئيس گروه محيط زيست آب منطقه اي فارس با تاکيد بر اينکه ممکن است آب سد با رها سازي به سمت درياچه در پايين دست براي کشاورزي استفاده شود، گفت: در اين خصوص نيز بايد تدابير خاصي اتخاذ شود.عيسايي با اشاره به اينکه براي احداث سد تنگ سرخ به مطالعات گسترده اي نياز است، اظهار داشت: در اين رابطه بايد علاوه بر مطالعات محيط زيست، مطالعات زمين شناسي انجام شود زيرا ممکن است در حوزه زمين شناسي احداث اين سد در مکان فعلي مشکل داشته باشد.وي با اشاره به اينکه براي زمينهاي اطراف نيز بايد چاره انديشي شود، گفت: البته نبايد اينگونه باشد که در آينده زمينهاي اطراف به مردم واگذار شود و اين زمينها به ويلا تبديل و مشکلات را دو چندان کند.
رئيس گروه محيط زيست آب منطقه اي فارس با اشاره به اينکه رودخانه خشک داراي دو شاخه آبريز است، گفت: يکي از اين شاخههاي رودخانه نهر اعظم و ديگري دراک است و بر اين اساس قرار است که سد در مسير دراک که فقط 20درصد از آب رودخانه را تامين ميکند، ايجاد شود.وي با بيان اينکه در مسير سرشاخه کوچکي از رودخانه خشک سد زده ميشود، افزود: سدها بر اساس مطالعه دوره برگشت 100،500 و 1000 ساله احداث ميشوند و اينگونه نيست که بدون مطالعه سدي ساخته شود.
يک کارشناس حوزه محيط زيست نيز در اين رابطه به خبرنگار مهر گفت: اگر سد تنگ سرخ احداث شود سيلاب و آبهايي که هم اکنون از طريق رودخانه خشک وارد درياچه مهارلو ميشوند در پشت سد ذخيره خواهند شد.علمدار علمداري ادامه داد: در حال حاضر درياچه مهارلو فقط به خاطر ورود همين آبها که بيشتر فاضلاب است به ميزان بسيار کمي آب دارد در صورتيکه با راه اندازي اين سد همين ميزان کم آب هم ديگر وارد درياچه نميشود.وي با انتقاد از اينکه در احداث سدها حقابه درياچهها ديده نميشود، گفت: يکي از مشکلات محيط زيستي اين سد مربوط به عدم رعايت حقابه درياچه است و در صورتيکه اين موارد رعايت نشود مهارلو نيز به سرنوشتي مانند بختگان دچار خواهد شد.
اين کارشناس حوزه محيط زيست با اشاره به اينکه بخشي از سيلابها از اين طريق وارد مهارلو ميشود، اظهار داشت: از اين رو با احداث سد تنگ سرخ آبهايي که هم اکنون وارد تالاب ميشود در پشت سد ذخيره خواهد شد.وي با تاکيد بر اينکه خشک شدن درياچه مهارلو بر آب و هواي شيراز تاثيرگذار است، گفت: يکي از دلايل معتدل بودن شيراز درياچه مهارلو و باغات قصردشت است از اين رو خشک شدن درياچه مهارلو ميتواند در تغيير اقليم شيراز تاثيرگذار باشد.علمداري با بيان اينکه بلند شدن خاکهاي سمي در پي خشک شدن درياچه ميتواند سلامت مردم را به مخاطره بيندازد، گفت: بستر درياچه پر از آلايندههايي است که چندين سال است در بستر درياچه جمع شده از اين رو خشک شدن درياچه ميتواند در بلند شدن اين مواد همراه با نمک مشکلاتي را به وجود آورد.اين کارشناس حوزه محيط زيست گفت: آلايندهها و مواد کف درياچه مهارلو بسيار خطرناک و نگران کننده است از اين بايد از خشک شدن اين تالاب جلوگيري شود.