محرومیت باعث شده تا خانواده های این کارگران محروم نیز مجبور به اشتغال دسته جمعی باشند و سن کودکان کار در این شغل سخت و زیان آور به شدت کاهش یافته است.
به گزارش خبرنگار مهر، با وجود اهمیت بسیار زیاد موضوع اشتغال و بیکاری در کشور و حساسیت دولت ها به این مسئله؛ اما کارگرانی هستند که با وجود تحمل مشقت ها و سختی های فراوان در مراحل انجام کار، اساسا دیده نمی شوند و صدایی از آنها به گوش نمی رسد.

هزاران کارگر محروم امروز در نقاط مختلف کشور، روز خود را در کنار کوره های داغ آجرپزی می گذرانند و در اغلب موارد مجبور می شوند روزانه بین 10 تا 18 ساعت کار کنند. با وجود نقص ها و مسائل فراوان در اشتغال به این نوع کار در ایران، حضور چشمگیر کودکان در کنار کوره های آجرپزی خودنمایی می کند.

18 ساعت کار روزانه در کنار کوره داغ

کارشناسان بازار کار می گویند سن کودکان شاغل در آجرپزی به 6 سال نیز رسیده و اغلب کودکان خانواده هایی که در این نوع کار اشتغال دارند، مجبور می شوند برای کمک به خانواده در امرار معاش، در جریان آجرپزی نقش داشته باشند. به عبارتی گروهی از کودکان مجبور می شوند در سنین بسیار پایین کار سخت و زیان آور آجرپزی را تجربه کنند.

یک کارگر آجرپز می گوید برای تحویل روزانه 3 هزار خشت یک خانوار 4 نفره مشغول می شوند که بتوانند 30 هزارتومان درآمد داشته باشند که آن هم اگر نتوانند به قرارداد روزانه خود عمل کنند، از مبلغ درآمدشان کسر خواهد شد! البته مدتی پیش اعلام شد دریافتی کارگران شاغل در این بخش برای هر 1000 خشت به 27 هزارتومان افزایش یافته است.

یکی از مسائل و دغدغه های کارگران آجرپزی، فصلی بودن این شغل است. آنها تنها در ماه های گرم سال می توانند در این حوزه فعالیت داشته باشند و در نیمه سرد سال امکان اشتغال به کار آجرپزی وجود ندارد و یا دست کم کار در این بخش به صورت نیمه تعطیل در می آید. این مسئله باعث می شود تا افراد نتوانند از بیمه کامل نیز برخوردار باشند و بیشتر آنها نیمی از سال را بیمه و نیمی را بدون بیمه سپری می کنند.

غلامرضا عباسي در اینباره معتقد است: داشتن كارت شناسايي مي تواند سوابق كارگران كوره پزخانه ها را حفظ كند و پس از هر وقفه اي كه كارگران دوباره در شغل خود فعال شوند، سوابق بيمه اي آنها ادامه يابد.

6 ماه بیمه؛ 6 ماه بیکار

وي با اشاره به اينكه، اغلب كارگران كوره پزخانه ها تنها نيمي از سال را كار مي كنند بيان داشت: دولت مي تواند با پرداخت نيمي از حق بيمه سالیانه كارگران اين صنف، گام ارزشمندي جهت افزايش سوابق بيمه اي كارگران بردارد تا كارگران زحمتكش اين صنف با داشتن 20 سال سابقه كار به دليل سخت و زيان و آور بودن شغلشان بازنشسته شوند.

رئیس انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه ها تاكيد كرد: با توجه به اينكه در قانون كار مشاغل سخت و زيان آور ديده شده است چرا كارگران كوره پزخانه كه عمر و جواني خود را در اين كار سخت از دست مي دهند نبايد از اين قانون بهره مند نشوند؟

وی با اشاره به اينكه، كارگران كوره پزخانه ها بيش از 8 ساعت در روز كار مي كنند گفت: با توجه به اينكه دستمزد آنها بر اساس توليد روزانه است، بنابراين كارگران سعي مي كنند توليد بيشتري (ساخت خشت خام) در روز داشته باشند تا بتوانند از دستمزد بالاتري بهره مند شوند.

دستمزد بر اساس تولید روزانه

عباسي ادامه داد: به دليل افزايش توليد و درآمد بيشتر، خانوارهاي كارگران همگي با هم كار مي كنند كه بهره وري بيشتري داشته باشند و به همين دليل كودكان خانوارهاي اين كارگران از سنين خردسالي به همراه پدران و مادران خود به كار در كوره پزخانه ها مشغول مي شوند.

رئیس انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه ها تصریح کرد: در قانون، كار كودكان زير 15 سال منع شده است، اما در كوره پزخانه ها از اجراي قانون كار خبري نيست. به گفته اين مقام مسئول کارگری، زنان در اين كوره پزخانه ها كارهايي را بر عهده دارند كه از توان جسمي آنها خارج است، بسياري از آنان كودكان خود را بر سر كوره هاي آجرپزي به دنيا مي آورند.

وي ادامه داد: مرخصي زايمان در كوره پزخانه ها براي كارگران زن ناآشنا است به طوري كه آنها پس از زايمان فرزندان خود را به گهواره مي سپارند و به سر كار باز مي گردند. عباسي گفت: فرزندان اين كودكان بعد از چند سال در كنار والدين خود بي اعتنا به منع كار كودک به كار سخت مشغول مي شوند.

این مقام مسئول کارگری از وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي درخواست كرد ديداري از وضعيت كار در كوره پزخانه ها داشته باشد و از نزديک با مشكلات كارگران آنجا كه در شرايط نامتعارفي به سر مي برند آشنا شوند تا بتوانند در خصوص آنها تصميم گيري كنند.

محل تولد؛ کوره پزخانه!

عباسی اظهار داشت: وزير كار مي تواند مسائلي نظير مستمري كارگران از كار افتاده، درمان، بيمه، بازنشستگي، وضعيت مسكن كارگران اين صنف، تحقق قانون كار براي اين كارگران و بسياري از مسائل آنها را پيگيري كند.

وی تاکید کرد: هم اكنون حدود 30 هزار كوره پزخانه در كشور فعال است و كارگران اين واحدها كه به طور عام به شكل خانوادگي در اين كارگاه ها كار مي كنند از ابتدايي ترين حقوق اوليه كار نیز برخوردار نيستند.

رئیس انجمن صنفی کارگران کوره پزخانه ها بیان داشت: با توجه به لیست بیمه ناقصی كه برای كارگران كوره پزخانه ها گزارش می شود بخش وسیعی از آنان باید 70 الی 80 سال كار كنند تا بازنشسته شوند.

80 سال کار برای بازنشستگی

همچنین علی حسینیان؛ دبیر انجمن صنفی كارگران كوره پزخانه های استان تهران نیز از رویه فعلی ارائه لیست بیمه کارگران کوره‌ پزخانه به تامین اجتماعی انتقاد کرد و خواستار تغییر این شیوه شد. وی گفت: برخی كارفرمایان كوره پزخانه‌ ها برای بیمه كارگران دائم و فصلی خود هر ماه تنها برای 10 روز كاری حق بیمه پرداخت می کنند.