دوشنبه، 25 شهریور ماه 1392 = 16-09 2013
رژیم به مرمتگران بین المللی تخت جشمید ویزا نمی دهد
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی درحالی از صدور روادید به مرمتگران ایتالیایی خودداری می‌کند که دور پنجم مطالعات باستان‌شناسی، حفاظت و مرمت تخت‌جمشید آغاز شده است. آنطور که باستان‌شناسان ایرانی می‌گویند اجرای پروژه‌های تخت‌جمشید همچنان پس از گذشت دو سال از توقیف مواد و مصالح مرمتی در گمرک ایران و تاخیر در صدور ویزای مرمتگران بین‌المللی ناممکن است.
خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ دور پنجم مطالعات باستان شناسی، حفاظت و مرمت تخت‌جمشید که قرار بود از 25 شهریورماه آغاز شود با صادر نشدن روادید مرمتگران ایتالیایی به تاخیر افتاد. اتفاقی که سبب اعتراض و گلایه بسیاری از مسئولان و کارشناسان پایگاه تخت‌جمشید شد.
به‌گزارش CHN، با اینکه مجموعه تخت‌جمشید جزو اولین‌های میراث‌جهانی (یونسکو) در ایران به‌شمار می‌رود اما هنوز این سایت جهانی با معضلات بیشماری در داخل و بیرون از پایگاه دست و پنجه نرم می‌کند.
«علیرضا عسگری چاه‌وردی» باستان‌شناس و سرپرست ایرانی هیات مطالعات باستان‌شناسی، حفاظت و مرمت تخت‌جمشید و مدیر دانشگاه هنر شیراز در رابطه با اقدام اخیر وزارت امور خارجه و عدم صدور روادید برای مرمتگران ایتالیایی به خبرگزاری میراث‌فرهنگی می‌گوید: «پایگاه تخت‌جمشید به‌عنوان یک سایت میراث‌جهانی همچنان در گیرودار بوروکراسی اداری گرفتار است. مشکلات داخلی و به‌تعویق افتادن حقوق کارمندان این پایگاه از یک سو، موانع ارگان‌هایی چون وزارت امور خارجه نیز از سوی دیگر سبب ایجاد مشکلات فراوانی شده است.»
این باستان‌شناس می‌افزاید: «دو سال از توقیف مواد و مصالح مرمتی اهدا شده به تخت جمشید در گمرک تهران و آزادسازی مصالح در سال 91 می‌گذرد. حال که مرمتگران ایتالیائی تصمیم دارند به تخت جمشید بیایند، وزارت امورخارجه از صدور روادید به آنها جلوگیری می‌کند. هر چند که پیچ و خم‌های اداری گمرک کشور تا حدودی قابل توجیه است، اما مشخص نیست حضور تعدادی متخصص و ایرانشناس بین المللی در تخت جمشید کدام بخش از امنیت ملی کشور را به خطر انداخته که وزارت امور خارجه از صدور ویزا برای این گروه جلوگیری کرده است.»
این درحالی است که به‌گفته عسگری چاه‌وردی، مجوز دور پنجم مطالعات باستان شناسی، حفاظت و مرمت تخت جمشید توسط پژوهشکده باستان‌شناسی سازمان میراث فرهنگی صادر شده و قرار بود اقدامات اولیه از 25شهریور ماه آغاز شود که با تاخیر در صدور ویزا و عدم اطمینان از پاسخ وزارت خارجه ایران این برنامه در موعد زمانی مشخص شده محقق نخواهد شد.
او با اعتقاد براینکه اجرای پروژه‌های بین المللی در برنامه‌ریزی و بازه زمانی کوتاه مدت ممکن نیست ادامه داد: «جمع‌آوری متخصصان از دانشگاه‌های مختلف نیاز به کسب اعتبار و اعتماد بین المللی دارد؛ اینکه عده‌ای متخصص را در یک بازه‌زمانی مشخص در تخت‌جشمید گردهم آورد، به‌یکباره ممکن نیست.
آنطور که این باستان‌شناس می‌گوید: «برنامه مطالعات هیات ایتالیایی تخت‌جمشید به سال 1383 برمی‌گردد. زمانی که سید محمد بهشتی و دکتر مسعود آذرنوش مدیریت پژوهشگاه و پژوهشکده باستان شناسی را عهده دار بودند. درواقع با مشروعیت بین المللی آنها بود که پژوهشگاه موفق شد، اعتماد گروه‌های بین المللی متخصص در حوزه میراث فرهنگی را در دانشگاه‌های مختلف جهان جلب کند.»
برنامه‌های این هیات خارجی تا سال 1385 با مطالعاتی که در سد سیوند و پاسارگاد انجام دادند به‌خوبی پیش می‌رفت. اما از سال 86 تا سال 91 برنامه‌ها با مشکلات و گرفتاری‌های فراوانی مواجه شد. عسگری چاه‌وردی معتقد است، تاخیر و توقف در پروژه مطالعات بین المللی تخت‌جمشید تا سال اخیر تداوم داشته است. به‌گونه‌ای که در سال اخیر، با سازماندهی مجدد و احیاء گروه مطالعات باستان‌شناسی تخت جمشید و ارسال طرح در اردیبهشت ماه گذشته به پژوهشکده باستان‌شناسی و سرانجام صدور مجوز در مرداد ماه و تقاضای روادید از طرف سازمان میراث فرهنگی به وزارت امور خارجه، هنوز این متخصصان بین‌المللی نمی‌دانند به ایران خواهند آمد یا خیر.
این باستان‌شناس می‌افزاید: «مدیریت پروژه‌های بین‌المللی در گام نخست نیازمند اعتماد و اعتبار است، اساتید متخصص دانشگاه‌های خارجی دارای برنامه هستند و اتلاف وقت و سردرگمی گروهی محقق، شایسته وجاهت بین المللی کشور نیست. اگر داعیه ثبت محوطه‌های باستانی کشور را به عنوان میراث جهانی داریم، لازم است مسائل و قوانین بین المللی هم بپذیریم. حضور علمی گروهی باستان‌شناس و متخصص حفاظت میراث فرهنگی به مدت یک ماه نیازمند چندین سال برنامه‌ریزی است، نمی‌توان با نظر یک کارشناس در بخش صدور ویزا در وزارت خارجه مطالعات سایت‌های جهانی ایران را به تعویق و یا تعطیلی کشاند.»
گفته می‌شود، هر ساله میزان خدمات علمی که از طریق مطالعات بین‌المللی در تخت جمشید انجام می‌شود چند برابر میزان اعتبار سالیانه‌ای است که سازمان میراث فرهنگی در تخت جمشید هزینه می‌کند. مطالعاتی که طی سالهای گذشته به دور از هر گونه تبلیغات سیاسی در شهر پارسه انجام شد.
عسگری چاه‌وردی در پایان یادآور شد: «درخواست می شود وزارت امور خارجه در تصمیم‌گیری خود نسبت به عدم صدور ویزا تجدید نظر کند و پیش از انصراف قطعی گروه مشترک ایرانی و ایتالیائی از برنامه مطالعات تخت جمشید و جلوگیری از تحمیل بیشتر ضرر مالی و اعتباری به این گروه علمی نسبت به صدور روادید اقدام کند.»
