سه شنبه، 18 تیر ماه 1392 = 09-07 2013جعفر پناهی: فرصتی برای معرفی سینمای ایرانجعفر پناهی در گفتوگو با «شرق» تاکید کرد شنبه گذشته مایکل مور متن نامه جعفر پناهی را در پی موافقت برای عضویت در آکادمی اسکار از طریق Hollywood Reporter منتشر کرد. متن نامه از این قرار است: «مایلم صمیمانه از این دعوت برای عضویت در آکادمی اسکار تشکر کنم. بهخصوص از مایکل مور و بخش مستندسازان که مرا کاندیدا کردند. این افتخاری است برای من تا نمایندهای از خانواده بزرگ سینمای ایران باشم که همواره در تلاش برای معرفی فرهنگ و هنر سرزمین- بهرغم همه محدودیتها- به جهان بودهاند. عضویت در آکادمی نهتنها این شانس را به من میدهد تا بهترین فیلمهای هر سال را ببینم و درباره ارزشهایشان رای دهم بلکه با توجه به شرایطم، تماشای فیلمهای همکاران بینالمللی یک فرصت بسیار ارزشمند است تا همچنان از لذت فیلمسازی- هرچند بهطور غیرمستقیم- محروم نباشم». در پی انتشار نامه جعفر پناهی با او گفتوگویی انجام شده است که میخوانید: همزمان با درج خبر در رسانهها از دعوت آکادمی اسکار مطلع شدید یا اینکه پیش از آن اطلاع داشتید؟ دو هفته پیش مطلع شدم که قرار است برای عضویت در چند بخش آکادمی اسکار از من دعوت به عمل آید که نتیجتا همانی رخ داد که در اخبار منعکس شد. نحوه عضویت در آکادمی چگونه است؟ همه ساله آکادمی اسکار اعضای جدیدی را برای عضویت انتخاب و دعوت میکند. آن هم از سراسر جهان، مکانیسم آن هم اینگونه است که عضو رسمی آکادمی میتواند با موافقت دو نفر دیگر از اعضای همان بخش که در آن عضو هستند -مثلا بخش مستند- برای دعوت از عضو جدید اقدام کند. البته در صورت تایید دیگر اعضای آن بخش، دعوت صورت میگیرد. امسال هم مثل سالهای گذشته این اتفاق رخ داد و من به همراه گروه دیگری برای عضویت در آکادمی دعوت شدم که البته من هم این دعوت را پذیرفتم. برای عضویت در کدام بخش؟ دعوت برای دو بخش بود. بخش کارگردانی و بخش مستند. من ترجیح دادم بخش مستند را بپذیرم و به عضویت آن درآیم. چرا مستند؟ من را در عرصه بینالمللی به عنوان کارگردان فیلمهای داستانی میشناسند که بیشتر دغدغههای اجتماعی دارد. اما من شخصا ترجیح دادم برای توجه بیشتر به سینمای مستند به عضویت بخش مستند آکادمی درآیم. سینمای داستانی ما بهقدر کافی در جهان شناخته شده است. این سینمای مستند ماست که باید در جهان بیشتر شناخته شود. از همینرو است که من عضویت در آن بخش را فرصتی برای معرفی سینمای کشورمان میدانم. گفتی دعوت برای عضویت در دو بخش بود؟ بله. اما فقط میتوان در یک بخش به عضویت درآمد. و من بخش مستند را انتخاب کردم. و به عضویت آن درآمدم. در همان یک رشته سینمای مستند داوری میکنید یا اینکه میتوانید دیگر بخشها را هم داوری کنید؟ فرقی نمیکند که عضو کدام بخش باشی. هر عضو حق رایدادن به کلیه بخشها- یعنی هر 20 بخش- را دارد. یعنی تمام اعضا دارای حق یکسان هستند. مثلا عضو بخش تدوینگران حق رایدادن به بهترین بازیگر، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم و دیگر بهترینها را دارد. چطور فیلمها را داوری میکنید؟ قرار است شهریور امسال در جشنی همه اعضای اکادمی از جمله همین اعضای جدید گردهم آیند. در این جشن قرار است چگونگی نحوه بازبینی فیلمها و داوری توضیح داده شود. طبیعتا من نمیتوانم در آن جشن حضور داشته باشم اما از هنگامی که داوریها آغاز شود برای من نیز فیلمها فرستاده خواهند شد تا من کارم را آغاز کنم. صحبت از مایکل مور شد. با هم صمیمی هستید؟ من با بسیاری از فیلمسازان آشنا هستم. با برخی از آنها هم در تماس هستم و گاه با هم حرف میزنیم از آن جمله است مایکل مور. در یکی از همین گفتوگوها به مایکل مور گفتم: تو در ایران بسیار شناختهشده هستی. فیلمهایت را در سیمای جمهوریاسلامیایران نمایش میدهند. مسوولان سینمایی کشور به کارهایت و به خودت علاقه دارند. بین فیلمسازان و منتقدان هم فرد معروفی هستی. او گفت از این موضوع باخبر است. پرسیدم از کجا باخبر شدهای؟ گفت در دیداری که با سفیر ایران در سازمان ملل داشتم از این موضوع باخبر شدم. در آن دیدار چه گذشت؟ نمیدانم از جانب مایکل مور اجازه دارم که آن را نقل کنم؟ به هر تقدیر امیدوارم که این اجازه را داشته باشم. او گفت: «همان موقع که من با مارتین اسکورسیسی و دیگر دوستان در تلاش برای حل مشکل تو بودیم دیداری با سفیر ایران در سازمان ملل پیش آمد. سفیر رفتار و برخورد بسیار خوبی با من داشت و از فیلمهای من بیش از حد تعریف کرد. به او گفتم جناب سفیر، اگر من ایرانی بودم همینقدر از من تعریف میکردید؟ چرا این احترامی را که الان به من میگذارید به فیلمسازان خودتان نمیگذارید؟ شما اول باید به آنها احترام بگذارید. اول باید با فیلمسازان ایرانی برخورد مناسبی داشته باشید اینقدر به من نگویید که چقدر کارتان را دوست دارم. شما باید کار فیلمسازان ایرانی امثال آقای پناهی را دوست داشته باشید.» به گمانم همین دوگانگی رفتار با فیلمسازان ایرانی و غیرایرانی بود که مایکل مور ترجیح داد دعوت مسوولان سینمایی ایران را بیپاسخ بگذارد و به ایران سفر نکند. لابد مطلع هستید که چندبار رسما خبر دعوت از مایکل مور از سوی مسوولان سینمایی کشورمان منتشر شد اما او همه دعوتها را بیپاسخ گذاشت. فکر میکنی امسال سینمای ایران نمایندهای در بخش فیلمهای خارجیزبان اسکار خواهد داشت؟ چراکه نه؟ سینمای ایران یکی از بهترین سینماهای دنیاست و شایستگی آن را دارد که بر قله سینمای جهان بایستد. و من مطمئن هستم که فیلمهای بسیار خوبی در ایران هست که شایستگی این حضور را دارد. اسکار برای خود قوانینی دارد. طبق این قوانین باید فیلمها حداقل یک هفته در کشور سازنده به نمایش درآمده باشند متاسفانه به دلیل تنگنظریهایی که وجود داشته بسیاری فیلمها در ایران به نمایش عمومی درنیامدهاند و طبعا این شانس از سینمای ایران گرفته شده است. من امیدوارم که عقلانیت بیشتری به کار گرفته شود و فیلمسازان ایرانی شانس بیشتری برای رقابتهای جهانی داشته باشند. |