سه شنبه، 4 مهر ماه 1391 برابر با 2012 Tuesday 25 September
گرانی كاغذ ما را مچاله می‌كند
روزنامه جوان: ماجراي كاغذ و گراني آن با وجود همه تأكيدات و تصميمات و در اين اواخر كارگروه‌هاي تشكيل شده براي آن، كماكان در بلاتكليفي و نابساماني شديدي به‌سر مي‌برد. هفته گذشته منوچهر حسن‌زاده، مدير نشر مرواريد يكي از قديمي‌ترين ناشران ايراني كه بيش از ۵۰ سال است در حوزه انتشار كتاب فعاليت مي‌كند اعلام كرده كه فرآيند انتشار كتاب را در مؤسسه متبوع خود به طور تقريبي قطع و معلق كرده است.
اقدامي كه گفته مي‌شود گريبان بسياري از ناشران كشور به ويژه ناشران كوچك را گرفته و به اصطلاح شانه‌هايشان با كاغذ تحرير بندي ۹۴ الي ۱۰۰ هزار توماني به خاك ماليده شده است.
اين در حالي است كه بحران كاغذ به ناشران دانشگاهي نيز سرايت كرده است و مدير مركز نشر دانشگاهي نيز در نشست خبري روزهاي اخير خود در اظهار نظري گفته است كه قيمت كاغذ، وي و مؤسسه او را كه بيشترين توليدات را در زمينه كتاب‌هاي دانشگاهي دارد، ناچار به افزايش ۲۵ درصدي قيمت كتاب براي برخي از عناوين منتشر شده كرده است.
در همين حال برخي از فعالان عرصه نشر و منتقدان صحبت از وجود شائبه‌هايي مبني بر احتكار كاغذ توسط نهادها و واردكنندگان عمده آن مي‌كنند و معتقدند زماني كه از سوي مسئولان فرهنگي اعلام مي‌شود كاغذ به اندازه كافي در كشور وجود دارد، اما بازار به اين موضوع واكنش نشان نمي‌دهد و در اين ميان به تنها نتيجه‌اي كه مي‌توان رسيد، موضوع احتكار كاغذ است.
در همين زمينه مجيد رهباني، سردبير ماهنامه جهان‌كتاب در تازه‌ترين اظهار‌نظر خود در اين زمينه گفته است: افزايش قيمت كاغذ كه امروز كسي مسئوليت آن را به طور مشخص نمي‌پذيرد، مشكلات زيادي را به وجود آورده است. امروز انبارها مملو از كاغذي است كه با نرخ ۱۲۰۰ تومان وارد شده است، اما واردكنندگان كاغذ كه عده زيادي هم نيستند، سعي دارند كالا را محدود عرضه كنند و به همين دليل شائبه احتكار كالا (كاغذ) به وجود آمده است. اين كمبود كاغذ ناشي از سودجويي واردكنندگان كاغذ است و اگر كاغذ با ارز آزاد وارد شود، اين قيمت بالا را نخواهد داشت.
هفته گذشته، پس از پافشاري رسانه‌ها و فعالان حوزه نشر به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان نهادي كه صنف دولتي بيشترين ارتباط را با آن دارد، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي از مصوبه هيئت وزيران مبني بر حذف تعرفه واردات كاغذ در نشست اين هيئت خبر داد.
اين تصميم پس از آن اتخاذ شده است كه سيد محمد حسيني در نامه‌اي به رئيس‌جمهوري خواستار تخصيص ارز مرجع براي واردات كاغذي شده بود كه تا پيش از اين عنوان مي‌شد به اندازه كافي در كشور وجود دارد. با اين وجود معاون مدير كل دفتر مقررات واردات سازمان توسعه تجارت در اظهار نظري تازه به خبرگزاري ايسنا گفته است: براساس كتاب مقررات واردات، تعرفه واردات كاغذ امسال حدود ۱۰ درصد تعيين شده، اما از سوي وزارت ارشاد پيشنهادي براي كاهش تعرفه واردات كاغذ به ما رسيده است كه در حال حاضر اين موضوع در دست بررسي بوده، اما هنوز نتيجه نهايي دريافت نشده است.
وي همچنين تصريح كرده است كه صفر شدن تعرفه به معني درنظر گرفتن يك تعرفه چهار درصدي به عنوان حقوق گمركي است. با وجود همه اين اظهارات متناقض از سوي مسئولان، اظهارات تازه مسئول كارگروه كاغذ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز امروز تير خلاصي بود به آخرين اميدهاي باقيمانده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در راستاي كاهش تعرفه كاغذ.
داريوش رضواني در تازه‌ترين اظهارات خود با اشاره به آخرين جلسه اين كارگروه عنوان داشته است كه در اين نشست تصميم گرفته شده است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به هيچ وجه در تأمين و ورود و توزيع كاغذ دخالتي نكند و صرفاً فعالان بازار در حوزه تجارت كاغذ و تشكل‌ها و اتحاديه‌ها اين كار را انجام دهند تا تضميني براي واردكنندگان كاغذ باشد؛ واردكنندگاني كه بنا به گفته رضواني از سوي وزارت صنعت و معدن و تجارت عنوان شده است و اين روزها مشغول واردات كاغذ هستند و بيم آن دارند كه واردات دولتي به كار آنها صدمه بزند.
اما واكنش بازار كاغذ به اين اظهارات كماكان بالفعل است. روز گذشته كاغذ تحرير با قيمت بندي ۹۴ هزار تومان به بالا در بازار مبادله شده است و از قضا تنها مبادله‌كنندگان آن نيز به اعتراف فروشندگان خيابان ظهيرالاسلام، واردكنندگان بخش خصوصي فعال در اين حوزه هستند.
تنها روزنه اميدي كه در اين ميان باقيمانده است، تلاش مسئول اين كارگروه براي برگزاري نشستي با مسئولان كارخانجات توليد كاغذ در كشور است كه به نظر مي‌رسد تنها گروهي هستند كه مي‌توانند بخش قابل‌توجهي از مشكلات موجود بر سر راه حل اين معضل را در كنارحمايتي قابل توجه حل كنند.
بر اساس آمارهاي موجود، كارخانه كاغذ در صورت حمايت منطقي قادر به توليد سالانه تا ۱۳۰هزار تن كاغذ است كه در صورت تحقق اين مهم بخش قابل‌اعتنايي از التهاب فعلي بازار فروكش مي‌كند. از اينجا به بعد ديگر بايد در انتظار واكنش وزارت صنعت و معدن و تجارت و نيز نقش تسهيل‌كننده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در اين زمينه بود تا مشخص شود در سال توليد ملي، عزم‌ها براي حل مسئله كاغذ از دريچه واردات به ثمر مي‌نشيند يا با حمايت از توليد داخلي.
