ارز دانشجويی فعلا پرداخت نمی ‌شود

جام جم آنلاين: ارز كه بالا مي‌رود خيلي‌ها نگران مي‌شوند، يكي نگران خودروي وارداتي مي‌شود كه حالا با پولش نمي‌خواند، يكي مي‌ترسد قيمت بنزين بالا برود، يكي مي‌داند كه قيمت ارز، تورم را بالا مي‌برد و عدد و رقم اجاره‌خانه و هزينه‌هاي جاري جلوي چشمش رژه مي‌رود؛ اما در ميان همه اين نگراني‌هاي لوكس و غيرلوكس، نگراني‌هايي از جنس ديگر وجود دارد كه از آن خانواده‌هايي است كه دلشوره فرزندان دانشجوي مقيم خارج از كشورشان را دارند.

دانشجوياني كه يكي دو سال پيش با ارزي دست‌كم نصف قيمت كنوني به خارج از كشور رفته‌اند و حالا با دو برابر شدن هزينه‌ها بين ماندن و برگشتن سرگردانند.

البته دولت پيشتر براي چنين مساله‌اي فكر كرده بود و از سال‌ها قبل ارز دولتي به همه دانشجويان مشغول به تحصيل در خارج از كشور داده مي‌شد تا روند تحصيلي آنها با مشكلات مالي و دست‌كم نوسانات قيمت ارز دچار چالش نشود، اما اين روزها با وجود اين‌كه قانون و دستورالعمل پرداخت ارز دانشجويي تغييري نكرده است، بانك‌ها از پرداخت ارز دانشجويي (كه در حال حاضر با قيمت ۱۲۲۶ تومان عرضه مي‌شود) سر بازمي‌زنند. ميزان ارز دانشجويي سالانه تا سقف 15هزار دلار تعيين شده است.

اولين زمزمه‌هاي حذف ارز دانشجويي همزمان شد با خبر حذف ارز مسافرتي. وقتي مرداد ارز مسافرتي حذف شد و همزمان بانك‌ها به دلايلي نامعلوم ارز دانشجويي پرداخت نكردند، براي همه مسجل شد كه بايد با ارز دانشجويي هم خداحافظي كرد؛ خصوصا كه برخي از نمايندگان مجلس نيز مواضع خاصي درخصوص اين نوع ارز گرفته بودند، از جمله رييس كميسيون اقتصادي مجلس كه به مهر گفته بود: ارز دانشجويي جزو ارزهاي غيرضروري به‌شمار مي‌آيد و بايد حذف شود چرا كه با حذف ارز دانشجويي، جلوي فرار مغزها از كشور گرفته مي‌شود.

ارسلان فتحي‌پور تاكيد كرده بود كه براساس مطالعات و بررسي‌هاي صورت گرفته، به اين نتيجه رسيديم كه ارز دانشجويي جزو ارزهاي غيرضروري به‌شمار مي‌آيد.

او با اشاره به اين‌كه هم‌اكنون دانشگاه‌هاي بسيار خوبي در داخل كشور وجود دارد، گفته بود: لزومي ندارد كه افراد براي ادامه تحصيل به خارج از كشور بروند و از ارز دولتي استفاده كنند و هركسي كه تمكن مالي دارد، مي‌تواند با استفاده از ارز با نرخ آزاد براي ادامه تحصيل به خارج از كشور برود.

البته اين نگاه مختص به همه نمايندگان مجلس نبود و برخي هم معتقد بودند كه نمي‌توانيم به بهانه نگهداري نخبگان در كشور، دانشجويان را به اجبار در ايران نگه داريم و در دانشگاه‌هاي داخلي پذيرش كنيم.

ايرج نديمي، عضو كميسيون اقتصادي مجلس از جمله اين نمايندگان است كه اعتقاد دارد به‌دليل اهميت علم و دانش بايد همچنان ارز دولتي به دانشجويان بابت درس خواندن تعلق گيرد، زيرا اين دانشجويان سفيران ايران در جهان به‌شمارمي‌روند.

هزاران نفر در انتظار ارز دانشجويي

بيش از دو ماه از سرگرداني‌هاي خانواده‌ها در بانك‌هاي كشور مي‌گذرد كه همچنان به در بسته ارز دانشجويي مي‌خورند، با اين حال مديركل بورس و امور دانشجويان ايراني خارج از كشور مي‌گويد طي دو هفته اخير به بيش از 3000 نفر نامه دريافت ارز دانشجويي داده‌ايم.

روند كار دريافت ارز دانشجويي به اين ترتيب است كه خانواده‌ها با مراجعه به اداره كل بورس و امور دانشجويان ايراني خارج از كشور، معرفي​نامه‌اي خطاب به بانك‌هاي عامل دريافت و به آنها ارائه مي‌كنند.

حسن مسلمي‌نائيني مديركل بورس و امور دانشجويان ايراني خارج از كشور با اين‌كه از سرگرداني خانواده‌ها در بانك‌ها اطلاع دارد، اما معتقد است كه بايد همچنان براساس قانون به كساني كه مراجعه مي‌كنند نامه دريافت ارز دانشجويي داده شود.

او در گفت‌وگو با جام‌جم ادامه مي‌دهد: از آبان سال گذشته تاكنون حدود 47 هزار نفر براي دريافت ارز دانشجويي تقاضا كرده‌اند كه فقط بخشي از آنها موفق به دريافت ارز شده‌اند.

با وجود اين معاون مالي و پشتيباني سازمان امور دانشجويان ديروز خبر داد كه حتي ارز تحصيلي شش‌ماهه دوم دانشجويان بورسيه وزارت علوم هم احتمال دارد با تاخير پرداخت شود.

محمدحسن مجلس‌آرا در گفت‌وگو با مهر ادامه داد: به‌علت پاره‌اي از مشكلات شايد پرداخت ارز به اين دانشجويان تاخير داشته باشد، اما در حال پرداخت است و اين ارز قرار نيست قطع شود.به گفته اين مقام مسئول در وزارت علوم، نامه ارزي شش ماهه دوم دانشجويان در وزارت علوم همچنان در حال امضاست كه به بانك‌ها براي پرداخت ارائه مي‌شود.

با اين تفاسير وقتي ارز دانشجويان بورسيه وزارت علوم به تاخير و امروز و فردا شدن رسيده است، پس نمي‌توان چندان اميدي به ارز دانشجويي داشت.

بانك‌ها چه مي‌گويند

اين روزها خانواده‌هايي كه به بانك‌ها مراجعه مي‌كنند با پاسخ‌هايي غيرشفاف و اغلب منفي روبه‌رو مي‌شوند. پاسخ تماس‌هاي تلفني ما به سه بانك نيز گنگ و غيرشفاف بود.

پاسخ‌ها به سه گروه تقسيم مي‌شد؛ اول اين‌كه بخشنامه‌اي از بانك مركزي به آنها دستور داده تا فعلا ارز دانشجويي پرداخت نكنند.

دوم اين‌كه بخشنامه‌اي داخلي در همان بانك عامل، پرداخت ارز را متوقف كرده است و پاسخ سوم هم چه بخشنامه‌اي باشد چه نباشد، فعلا بانك‌ها از پرداخت ارز معذور هستند.

بانك مركزي نيز به‌عنوان متولي اصلي اين مساله فعلا در سكوت به‌سر مي‌برد و ظاهرا بايد به اين مساله بسنده كنيم كه اگر ارز دانشجويي رسما حذف نشده باشد فعلا خبري از پرداخت آن هم نيست.

در واقع منابع غيررسمي خبر مي‌دهند كه رديف بودجه ارز دانشجويي در بانك‌ها باز است، اما ارز مربوط در جاهاي ديگر و به قول دولتي‌ها براي مصارف ضروري خرج مي‌شود.