می خواهیم شما را با دیدی متفاوت پای سفره ی باستانی نوروز بنشانیم. با اتفاقات خوش مزه نوروز و از نگاه تنقلات عید، برای شما از زبان هفت شین ها واقعیت هایی را میگوییم! این شما اینهم هفت شین نوروزی ما.
به گزارش قدس آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، همیشه با آمدن نوروز به دنبال تهیه هفت سین میرویم. سفره ای می چینیم و از نگاه باستان و شعرا و ادبا به آن مینگریم و نام هفت سین را بر آن می نهیم. این بار می خواهیم شما را با دیدی متفاوت با این سفره ی باستانی آشنا کنیم. با اتفاقات خوش مزه نوروز و از نگاه تنقلات عید، برای شما از زبان هفت شین ها واقعیت هایی را میگوییم!
اولین شین: شکلات!
اولین قربانی برای بچه ها و بزرگ ها! آخ که چقدر بد است ما شکلاتها همیشه قربانی اول دید و بازدیدهای نوروزی و شین اول هفتشین هستیم و معمولا در همان دور اول پذیرایی مصرف میشویم. ما شکلاتها که به غذای خدایان هم معروف هستیم در بین تمام سنین محبوب و دوستداشتنی هستیم. خانواده ما انواع و اشکال بسیار متنوعی دارد و با تغییر در میزان مواد تشکیلدهنده ما، انواع متفاوتی ایجاد میشود که بالاخره هر سلیقهای نوعی از آن را میپسندد. شکر و چربی که در تهیه خاندان ما استفاده میشود موجب چاقی میشود. از چاقی گذشته هم مصرف مواد شیرین بخصوص ما شکلاتها به سلامت دندانها نیز لطمه میزند و باعث پوسیدگی مینای دندان و فساد دندانها میشود. مشکل دیگر خوردن ما شکلاتها این است که جلوی اشتهای کودکان را میگیریم و موجب میشویم مواد غذایی اصلی و پروتئین به بدن کودکان نرسد. البته اینطور نیست که ما شکلاتها هیچ فایدهای نداشته باشیم. حاوی آنتیاکسیدانهای موجود هستیم که برای قلب مفید است. همچنین مصرف ما باعث شادی میشود. البته هیچگاه نباید در مصرف ما زیادهروی شود.
دومین شین : شیرینی
ما شیرینیها مهمترین مواد غذایی زینتبخش میهمانیهای نوروز هستیم و خاندان ما در دید و بازدیدهای عید مصرف زیادی دارد. اما ما شیرینیها هم مشکلات خودمان را داریم. ما شیرینیها به لحاظ دارا بودن انرژی زیاد بویژه پسرعموهای خامهایمان که حاوی انرژی متراکمی هستند در چاقی و افزایش وزن افراد تاثیر زیادی داریم.
انسانها هیچ توجه نمیکنند که افراط در مصرف قند و شکر و ما شیرینیها که از این مواد تهیه شدهایم و آرد و نشاسته زیادی هم که داریم، میتواند علاوه بر چاقی موجب افزایش تریگلیسیرید خون نیز شود. آخر در تعطیلات عید کسی به این فکر نیست که تریگلیسیرید یکی از انواع چربیهای نامطلوب خون است و افزایش درازمدت آن در خون موجب بالا رفتن سایر چربیهای نامطلوب و بروز اختلالات قلبی عروقی میشود.
مصرف بیرویه ما شیرینیها در اطفال با توجه به کاهش اشتها و سیری کاذبی که به همراه داریم موجب کمبود سایر مواد مغذی مورد نیاز جهت رشد این گروه میشود؛ همچنین استفاده از برخی ترکیباتی نظیر رنگها، کاکائو و سایر موارد که در تهیه و تزئین خانواده ما کاربرد دارد بر عوارض مصرف زیاد ما میافزاید. هیچ میدانستید کافی است تنها 5 عدد از ما شیرینیهای خشک را بخورید تا 500 کالری انرژی به بدنتان وارد کنید؟
سومین شین :شبیخون به آجیل
شینسوم هم شبیخون است. خانواده آجیل خانواده پر جمعیتی است. پسته، تخمه، بادام و فندق بزرگ خاندان آجیل هستند که در نوروز به آنها شبیخون زده میشوند. این خاندان ماجرایی متفاوت از بقیه دارند.
حاوی ارزش تغذیهای بالایی هستند و مصرف متعادل آنها برای سلامت مفید است. مغزها به علت داشتن چربی زیاد، بسیار پرکالری هستند و برای افراد لاغر و کسانی که نیاز به افزایش وزن دارند، مفید است.
چربی موجود در مغزها از نوع چربیهای گیاهی غیراشباع است. این نوع چربی به علت دارا بودن اسیدهای چرب با چند باند مضاعف، موجب افزایش کلسترول و سایر چربیهای نامطلوب خون نمیشود و در نتیجه زیانی برای قلب و عروق ندارد، حتی در کاهش چربیهای نامطلوب خون نیز مؤثر است. ما مغزها یعنی مغز گردو، بادام، پسته و فندق حاوی مقادیر مناسبی پروتئین هستیم. ویتامینهای گروهB زیادی داریم و نیز حاوی مقادیر مناسبی آهن نیز هستیم.
مواد معدنی دیگر بخصوص روی هم که در سلامت افراد و بخصوص در کودکان و بلوغ نوجوانان تأثیر مهمی دارد در ما زیاد است.
تازه ما مغزهای گردو، فندق، بادام، پسته و بادامزمینی دستگاه دفاعی بدن را نیز در مقابله با عوامل خارجی تقویت میکنیم.
آجیل با داشتن ارزش تغذیهای بالا، از مواد مفیدی است که مصرف آن توصیه میشود؛ اما توجه داشته باشید بدترین مشکل خانوادگی ما آجیلها اعضایی هستند که رنگ و بو عوض کردهاند. البته خودشان که نه بلکه انسانها رنگ و بوی آنها را عوض کردهاند. این مغازهداران بیانصاف برای اینکه ما را بهتر بفروشند معمولاً ما را به صورت بو داده و پر نمک در میآورند که در این شرایط مصرف زیاد ما موجب افزایش فشار خون و تجمع آب در بدن میشود. در مجموع ما خانواده آجیلها از رفت و آمد با فامیلهای پرنمک و شور که مفید نیست و به سلامت انسان آسیب میزند،خودداری میکنیم.
مغزها چون حاوی مقدار زیادی چربی هستند، موجب افزایش وزن و چاقی میشوند. بعضی از انسانها تصور میکنند که چون چربی ما آجیلها چربی گیاهی است موجب افزایش وزن نمیشوند و بدون توقف ما را میخورند. حال آن که این تصور صحیح نیست و چربیهای گیاهی و مایع نیز مثل چربیهای حیوانی و جامد باعث چاقی میشوند. بنابراین باید به طور متعادل و مناسب از ما استفاده کرد.
برای چاقها بگویم که مصرف یک لیوان آجیل حدودا 750 کالری انرژی تولید میکند که برای سوزاندن این مقدار انرژی به 7 ساعت پیادهروی نیاز است.
چهارمین شین: شیر آب
شینچهارم شیر آب است. شیر آب هم در نوروز حکایت خود را دارد. زیرا کمتر کسی برای نوشیدن سراغ آن میرود. شیر آب معتقد است در ایام تعطیلات سال نو به علت دید و بازدید و گذراندن زمان طولانی در خارج از خانه معمولا فراموش میشود و به دنبال آن مصرف آب در افراد کاهش مییابد. این امر میتواند مشکلاتی برای سلامتی انسان ایجاد کند که بارزترین آنها، بروز یبوست است. آب به حق معتقدست یکی از مهمترین و مفیدترین موادی است که از بروز یبوست پیشگیری میکند و با کاهش مصرف آن، این عارضه به خصوص در کسانی که مستعد ابتلا به آن هستند ناراحتی ایجاد میکند. توصیه شیر آب این است که برای نوشیدن آب خود برنامهریزی منظم داشته باشیم و این ماده حیاتبخش را در ایام نوروز فراموش نکنیم. هر چند مشکلات شهرسازی در کشور ما و نبود دستشوییهای عمومی مشکلات دیگری را برای شما ایجاد میکند.
پنجمین شین: شکوه میوه
شینپنجم نوروز هم شکوه خاندان میوه است. هر چند در تعطیلات عید خاندان میوه بسیار گران میشوند، اما شکوه و فایده ما برای سلامت بیشتر نمایان میشود. در حالیکه بیشتر تنقلات عید مشکلساز میشوند؛ اما ما میوهها مفیدترین خوراکی محسوب میشویم. شاید در میهمانیهای نوروزی به علت سخت بودن پوست کندن مصرف ما کمتر از بقیه تنقلات باشد و این موضوع در کودکان بسیار بیشتر است، اما ما میوهها با دارا بودن میزان بالای ویتامین، املاح و آب، میتوانیم به حفظ سلامت انسانها کمک زیادی کنیم. انرژی ما میوهها هم نسبتا کم است. مصرف یک عدد پسرعموی بزرگ ما یعنی موز حدود 100 کالری دارد در حالی که برادر کوچکترش خیار تنها 7 کالری دارد. دخترعمه سیب 55 کالری و عمو پرتقال هم 35 کالری دارد.
اگر ما میوهها با پوست مصرف شویم، مقدار زیادی فیبر غذایی داریم و میتوانیم از بروز یبوست پیشگیری کنیم همچنین موجب کاهش کلسترول و سایر چربیهای نامطلوب خون شویم و فشار خون را نیز تنظیم کنیم. راستی ما میوهها به حفظ سلامت قلب و عروق هم کمک میکنیم. فیبر موجود در ما از ابتلا به سرطان پیشگیری میکند. مصرف ما میوهها در بیماران دیابتی، مصرف فیبر غذایی موجب کنترل قندخون میشود. افراد دیابتی بهتر است از برخی اعضای خانواده ما که قند خون را کندتر بالا میبرند مثل موز، سیب، گیلاس، خرما، انجیر، هلو و آلو بیشتر استفاده کنند.
حتی مومیایی خانواده ما هم از بسیاری از تنقلات بهتر است. برخی از خانوادهها در میهمانیهای نوروزی عادت دارند که ما را خشک و بعد میل کنند. خانواده خشک و مومیایی شده ما مثل آلبالو خشکه، برگه، قیسی، سیب خشک،موز خشک، توت خشک و امثال آن از مواد قابل استفاده در پذیرایی محسوب میشوند. خانواده خشک شده ما تنقلات مفیدی محسوب میشوند اما مقدار قابل توجهی انرژی در بدن تولید میکنند. ما میوههای خشک حاوی ویتامینهای گروهB ، ویتامینA و آهن نیز هستیم و بخوبی میتوانیم جانشین شیرینی و آجیل شور بشویم، در این حالت، هم مواد مغذی مفیدی را برای بدن افراد به خصوص کودکان فراهم میکنیم و هم باعث میشویم از بروز یبوست جلوگیری شود.
ششمین شین: شکایت نامه سبزی
هر چه در نوروز میوه شکوه دارد به جای آن سبزی شکواییه دارد. شین ششم شکواییه سبزی است. در ایام نوروز به علت تغییر در برنامه روزانه، مصرف سبزی و سالاد کاهش مییابد. علت عمده این امر این است که افراد، بیشتر وقت خود را در خارج از خانه سپری میکنند یا در خانه به پذیرایی از میهمانان مشغول هستند و فرصت زیادی جهت تمیز کردن و شستشوی سبزی ندارند. عدم مصرف سبزی و سالاد موجب بروز یبوست میشود. بعلاوه چون انواع سبزی ها، حاوی ویتامینها و مواد معدنی ضروری برای سلامتی انسان هستند، عدم مصرف یا کمبود مصرف آنها در برنامه غذایی روزانه باعث میشود ویتامینهای لازم به بدن انسان نرسد و شخص دچار کمبودهای ویتامینی و املاح شود. از سوی دیگر چون سبزیها حاوی مقدار قابل توجهی آب هستند، آب مورد نیاز بدن را تا حدود زیادی تأمین میکنند و از بروز کم آبی در بدن پیشگیری مینمایند.
هفتمین شین: شکم درد
شین هفتم عید هم شین شکموها و شکم دردهاست. بینواترین موجود در تعطیلات نوروز شکم است. شکم بدشانس مجبور است انواع ناملایمات را تحمل کند. اگر شکم زبان داشت حتما به ما میگفت که در ایام نوروز بهم خوردن برنامه غذایی روزانه چه مشکلاتی برای او درست میکند. صبحها افراد به علت دیر برخاستن از خواب و رفتن به میهمانی صبحانه نمیخورند. نخوردن صبحانه 2 ضرر دارد اول اینکه موجب تمایل بیشتر به مصرف آجیل و شیرینی میشود و دوم اینکه مواد پروتئینی مورد نیاز به بدن آنها نمیرسد از طرفی شکم مدت زیادی خالی میماند.
بعد هم که اشتهای افراد در این ایام بخصوص اگر در مسافرت باشند زیاد میشود و ممکن است چند وعده غذای اضافی به بار همیشگی شکم اضافه شود و شکم بیچاره به جای 3 وعده، 5 وعده غذا با حجم بیشتر مصرف شود، بعلاوه استفاده از نوشابههای گازدار و قندی و عدم کنترل رژیم غذایی روزمره ومصرف چربیها و غذاهای آماده، در طول تعطیلات و ایام سفر بیشتر میشود این موضوع نیز موجب شکم درد زیاد میشود البته غیر از آن میتواند افزایش فشارخون، چربیخون، بالا رفتن کلسترول مضر (LDL) و در نهایت چاقی نیز به ارمغان بیاورد.
البته مشکلات شکم به اینجا ختم نمیشود. حضور در مهمانیهای مختلف و تعارفات بیجا خیلی وقتها سبب پرخوری میشود.
حاصل جمع هفتشین
معمولا جمع شدن تمام هفتشین نوروزی در کنار هم یک نتیجه دارد و آنهم چاقی است. میل به مصرف تنقلات و شیرینی موجب میشود بدن مفلوک آخر تعطیلات با چاقی و عوارض اضافه وزن روبهرو شود. برای جلوگیری از چاقی و اضافه وزن و بیماریهای ناشی از آن، مسافران مصرف آجیل و تخمه و شیرینی و شکلات را به حداقل برسانند هر چند که تنقلات حاوی ارزش تغذیهای بالایی هستند، ولی نمیتوانند جانشین غذای اصلی انسان شوند. سعی کنید در این ایام شینهای مضر را کم کنید و به جای آن شینهای مفید مثل میوه و سبزی جایگزین کنید. اگر هم به سفر میروید سعی کنید در طول سفر از مصرف بیرویه نوشابه، چیپس، پفک، سوسیس، کالباس، پیتزا و به طور کلی غذاهای آماده بپرهیزید