وی هم‌زمان اذغان کرد: «دغدغه‌ی مهم در بخش مدارس علوم دینی این است که تاکنون برخی از آنان تحت پوشش مرکز بزرگ در نیامده‌اند که لازم است اقداماتی جهت جذب این مدارس صورت گیرد».

از سوی دیگر خبرگزاری مهر از قول حجت‌الاسلام ابوالفضل عامری، رئيس مركز بزرگ اسلامی شمال كشورنوشته که بیش از ۱۳۰۰ مسجد اهل سنت ترکمن در استان گلستان کددار شده‌اند.

یک روحانی ترکمن به دویچه وله گفت، سنی‌ها هیچوقت در هر دوره و رژیمی برای ساخت مساجد از مراجع دینی و دولتی اجازه نگرفته‌اند.

این روحانی که نخواست نامش ذکر شود، همچنین گفت: «علاوه بر اجازه‌ اوقاف و شهرداری ترکمن‌ها اکنون مجبورند برای تاسیس و یا تعمیر مساجد خود از مرکز بزرگ اسلامی شمال کشور نیز اجازه بگیرند.»

این روحانی تاکید می‌کند: «مرکز بزرگ اسلامی شمال برای کنترل فعالیت امور دینی در شمال شرقی کشور و تالش بوجود آمده است. این موضوع با اصل استقلال حوزه‌های علمیه و روحانیان از دولت منافات دارد. این مرکز در تهیه مواد درسی اهل سنت ترکمن آشکارا دخالت می‌کند. حوزه‌های اهل سنت ترکمن‌صحرا علاوه بر تبیین و آموزش فقه اهل سنت به لحاظ زبانی هم مهم هستند، چون زبان آموزشی ترکمنی است و طلاب ترکمن در آنجا آثار نویسندگان متقدم ترکمن را می‌خوانند. اما مرکز بزرگ اسلامی شمال کشور می‌خواهد این سنت را نابود کند و فقه حکومتی مبتنی بر اهل تشیع را در منطقه رواج دهد. ما معترض این قضیه هستیم اما کاری هم از دستمان برنمی‌آید.»

وی همچنین به دویچه وله اطلاع داد که امسال برای نخستین بار روحانیان ترکمن مجبور شدند در ۲۷ شهریور در آزمون ورودی مدارس علوم دینی هم شرکت کنند. این روحانی در انتقاد به چنین شرایطی می‌گوید: «این توهین به روحانیان و حوزه‌های علمیه ماست و این موضوع با دین و فقه ما هم سازگار نیست. ما برای تاسیس یک مسجد در روستای کوهستانی دورافتاده‌ای چون گوللی داغ باید از مرکز بزرگ اسلامی شمال مجوز بگیریم.»

«قبلا فقط از شهرداری مجوز می‌گرفتیم»

روحانی ترکمن در ادامه متذکر می‌شود: «پیش از این برای تاسیس مسجد فقط نیاز به اخذ مجوز از شهرداری داشتیم و در روستاها نیازی به دریافت مجوز نبود. اما حالا این مرکزدر تعیین و نصب ائمه جمعه و متن سخنرانی‌های روحانیان ترکمن دخالت می‌کند و اگر این روند ادامه یابد تربیت روحانی مستقل و مردمی ترکمن بسیار سخت خواهد بود.»

وی پیش‌بینی می‌کند: «در صورتی‌که حکومت بتواند در اجرای برنامه‌های خود در ترکمن‌صحرا موفق شود، در مرحله‌ دوم این برنامه‌ها قطعا در استان‌های دیگر سنی‌نشین کشور از جمله در سیستان و بلوچستان و همچنین در کردستان پیاده خواهد شد.»

احمد اسماعیلی، سخنگوی شورای مرکزی سنت (شمس) تائید می‌کند که پیش از این در استان کرمانشاه و شهرهای بزرگ سنی‌نشین ایران برای احداث و مرمت مسجد باید اجازه گرفته می‌شد. اسماعیلی که پیش از این در حومه‌ شهرستان جوانرود استان کرمانشاه ۳ سال امام جمعه بوده است، به دویچه وله می‌گوید: «اداره‌ اوقاف در مناطق و روستاهای کوچک موانعی ایجاد نمی‌کرد. اما در بسیاری از موارد مجوز صادر نمی‌کردند و حتی اجازه‌ی مرمت مساجد را هم نمی‌دادند.»