
ناسا و شرکت لاکهید مارتین، با انجام نخستین پرواز آزمایشی هواپیمای تجربی X-۵۹ QueSST گام مهمی در احیای رؤیای پروازهای مافوقصوت برداشتند.
پرواز هواپیمای مافوقصوت بیصدای X-۵۹ ناسا که از تأسیسات فوقسری اسکانکورکز وابسته به لاکهید مارتین در پایگاه هوایی پلمدیل کالیفرنیا انجام شد، آغاز مرحلهای تازه از پژوهش در زمینهی کاهش صدای انفجار صوتی در سرعتهای بالاتر از صوت به شمار میرود. (فیلم زیر)
در دهه ۱۹۶۰ میلادی، پرواز مافوقصوت مسافری، رویای آینده صنعت هوانوردی تلقی میشد. اما با وجود سرمایهگذاری عظیم کشورها، تنها چند فروند «کنکورد» و «توپولف-۱۴۴» وارد این عرصه شدند و بهدلیل هزینه بالا، محدودیت فنی و صدای مهیب «سونیک بوم» از رده خارج شدند.
دلیل این امر هم این بود که انفجار صوتی که با شدت ۱۱۰ تا ۱۴۰ دسیبل شنیده میشود، نهتنها آزاردهنده بود بلکه به اعتراضهای زیستمحیطی و محدودیتهای قانونی در آمریکا انجامید. امروز اما ناسا امیدوار است با X-۵۹ این مانع تاریخی را برطرف کند.
هواپیمای تکسرنشین X-۵۹ با طراحی بدنهای ویژه، جریان هوا را طوری هدایت میکند که موج ضربهای در امتداد بدنه پخش و به بالا منحرف شود. نتیجه این امر، کاهش صدای انفجار به حدود ۶۰ تا ۸۰ دسیبلاست؛ چیزی معادل بسته شدن درِ خودرو برای کسانی که روی زمین هستند.
هدف اصلی این پروژه، نه فقط آزمودن فناوری جدید بلکه فراهم کردن زمینه برای بازنگری قوانین پرواز مافوقصوت غیرنظامی است. در مراحل بعدی، قرار است X-۵۹ در مسیرهای خاصی بر فراز مناطق مسکونی پرواز کند تا میزان صدای تولیدی و واکنش مردم سنجیده شود.
نخستین پرواز، که در نزدیکی مرکز تحقیقات پرواز آرمسترانگ ناسا به پایان رسید، تنها با سرعتهای زیرصوت انجام شد تا ایمنی و پایداری پروازی تأیید شود.
در آزمایشهای آینده، ناسا قصد دارد این هواپیما را تا سرعتهای مافوقصوت برساند تا دادههای واقعی برای طراحی نسل بعدی جتهای مسافربری سریع و کمصدا بهدست آید.
English SummaryNASA and Lockheed Martin have taken a significant step in reviving the dream of supersonic flight with the first test flight of the experimental aircraft X-59 QueSST. Conducted at the Skunk Works facility in Palmdale, California, this flight marks a new phase in research aimed at reducing sonic boom noise at supersonic speeds. Previous supersonic passenger flights, like Concorde and Tupolev 144, faced challenges due to high costs and disruptive sonic booms, prompting regulatory limits. The X-59’s unique design diminishes noise to about 60-80 decibels, akin to a car door closing, potentially paving the way for changes in civil supersonic flight regulations. Future tests will push the plane to supersonic speeds to gather data for quieter passenger jets.