خامنه‌ای در پیام خود نوشت: «ایران و چین با سابقه کهن تمدنی در دو سوی آسیا، قدرت تحول‌آفرینی در صحنه منطقه‌ای و جهانی را دارند. عملیاتی‌کردن تمامی ابعاد توافق راهبردی، این راه را هموار می‌کند.»

انتشار این پیام در شرایطی صورت می‌گیرد که اجلاس دو روزه "سازمان همکاری شانگهای" در چین با حضور شماری از سران کشورها از جمله رئیس جمهور روسیه آغاز شده و پزشکیان، رئیس‌ دولت جمهوری اسلامی نیز در این اجلاس حضور دارد و خواستار تقویت همکاری‌ مالی برای کاهش آثار تحریم‌ها شد.

این در حالیست که یک سفیر سابق جمهوری اسلامی در اروپا می گوید: تمامی قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران، از جمله شش قطعنامه معروف که ما را ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل قرار داد، با موافقت روسیه و چین صادر شد؛ بنابراین اگر امروز این دو کشور در ظاهر کنار ایران قرار دارند، نباید فراموش کرد که در گذشته همواره منافع خود را بر منافع ایران ترجیح داده‌اند. به همین دلیل هیچ امیدی وجود ندارد که آنها در آینده به سود ما عمل کنند.

ابوالقاسم دلفی درباره نقش روسیه و چین در شرایط کنونی ایران گفت: روسیه و چین تمایل دارند تا ایران همچنان به حمایت آنان نیاز داشته باشد. امروز اما پوتین و ترامپ در موضوع اوکراین و تقسیمات جهانی در حال مذاکره هستند. آمریکا امتیازاتی به روسیه می‌دهد که ما از جزئیات آن مطلع نیستیم، اما می‌تواند روی ما تأثیرگذار باشد.

این دیپلمات سابق افزود: فارغ از اینکه مکانیسم ماشه عملی شود یا نه و چه روندی داشته باشد، ایران وارد وضعیتی می‌شود شبیه شرایط بعد از برجام اولیه که هر سه ماه مجبور به تمدید بودیم و همواره نگرانی از تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا در مورد تحریم‌ها وجود داشت. این وضعیت «خوف و رجاء» باعث می‌شد همواره تحت فشار باشیم و نیازمند تلاش مجدد برای مذاکرات باشیم.

چشم امید خامنه‌ای به پکن

رادیو فرانسه در گزارشی گفت: در حالی‌که خامنه‌ای توافق راهبردی با چین را کلید نجات جمهوری اسلامی از تنگناهای فزایندۀ غرب می‌انگارد، واقعیت‌ها نشان می‌دهند که این مناسبات نه راهی به سوی نجات، بلکه مسیری به سوی وابستگی هرچه بیشتر به پکن است. رؤیای راهبردی خامنه‌ای بیش از آنکه نجات‌بخش باشد، گویای تبدیل شدن ایران به رعیت پکن و مصلوب‌شدن اراده‌اش در برابر قدرت‌های جهانی است.

در این بین پرسش‌های جدی مطرح است: آیا چین، به سیاق گذشته، از تنگناهای تازه جمهوری اسلامی پس از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل، در جهت منافع اقتصادی خود نهایت بهره‌برداری را نخواهد کرد؟ آیا نمی‌توان تصور کرد که پکن، برای حفظ روابط گسترده با اقتصادهای بزرگ جهانی به ویژه آمریکا و اروپا و اجتناب از رویارویی با تحریم‌های ثانویه، همکاری‌های مالی و اقتصادی خود با ایران را به حداقل ممکن برساند و یا حتی به‌طور کامل آنها را متوقف کند؟ اساساً در صورت بازگشت تحریم‌های بین‌المللی، چگونه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که در اقتصاد جهانی ذوب هستند حاضر خواهند شد موقعیت خود در عرصۀ بین‌المللی را به خطر بیندازند تا روابطی پرهزینه با جمهوری اسلامی را ادامه دهند؟

تجربه سال‌های گذشته نشان داده است که چین در روابط خود با ایران، همواره اولویت را به ملاحظات بزرگ‌تر اقتصادی و ژئوپولیتیک خود داده است : نزدیکی به تهران بیشتر زمانی پررنگ می‌شود که فشار بر جمهوری اسلامی آن را ناگزیر به ارائه امتیازات بزرگ نفتی و اقتصادی کند. بنابراین، همکاری تهران–پکن بیش از آنکه به معنای گشایش راه تنفس برای جمهوری اسلامی باشد، می‌تواند به نشانی دیگر از وابستگی و ضعف حکومت ایران بدل شود.