برنامه ریشه‌ای برای حل مشکل آب در دستور کار دولت مشاهده نمی‌شود و دولت همیشه در تنگنا‌ها فقط به مردم رو می‌کند و از مردم می‌خواهد تا صرفه‌جویی کنند. مردم هم دیگر گوششان بدهکار این حرف‌ها نیست، زیرا دولت سرمایه اجتماعی خود را سوزانده است.

امیدواریم به جیره‌بندی نرسیم

یک کارشناس ارشد حوزه محیط‌زیست درباره تشدید بحران خشکسالی در تهران، اظهار کرد: تهران یک مورد استثنا است به دلیل اینکه مهمترین مصرف‌کننده تهران، برخلاف ۳۰ استان دیگر که کشاورزی است، آب شرب است.

محمد درویش گفت: در همین تهران که ۱.۲ میلیارد متر مکعب آب در سال مصرف می‌شود، بیش از ۹۰ درصد این آب تبدیل به فاضلاب می‌شود و شرکت آب و فاضلاب این آب را به بخش کشاورزی می‌فروشد. پرسش اینست که چرا این آب را دوباره بازچرخانی نمی‌کنند که برای مصارف بهداشتی و ساختمانی، کارواش‌ها، آب‌یاری فضای سبز و ... استفاده شود؟ به این ترتیب تا ۸۰ درصد مصرف آب کاهش می‌یابد و فشار به منابع آب و سد‌ها وارد نمی‌شود و فرونشست هم اتفاق نمی‌افتد.

این کارشناس حوزه آب افزود: در تهران عمده‌ترین مصرف‌کنندگان ما در حوزه آب شرب و مصارف بهداشتی هستند و سالانه ۱.۲ میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌کنند و بخش کشاورزی و صنعت در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.

او به آخرین آمار شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو که وضعیت را تا ۲۷ تیر ۱۴۰۴ تشریح کرده است، اشاره کرد و گفت: این گزارش اذعان دارد که شدت خشکسالی در تهران با ۴۲ درصد، ۴ درصد بیشتر از میانگین شدت خشکسالی در کل کشور است که الان به ۳۸ درصد رسیده است؛ یعنی اکنون در کل کشور شدت خشکسالی ۳۸ درصد بیشتر از میانگین درازمدت است و در تهران وضعیت از میانگین کشوری هم بدتر است.

خشکسالی تهران ۴۹ درصد از پارسال بدتر شده است

این تحلیلگر حوزه آب با بیان اینکه خشکسالی تهران در مقایسه با سال پیش ۴۹ درصد بدتر شده است، عنوان کرد: در چنین شرایطی که تهران به شدت وابسته به مخازن ۵ سد تامین‌کننده‌ی آب شرب و چاه‌های عمیق و نیمه عمیق است، یکباره یک شوک کم‌سابقه‌ای به متولیان آب کشور برای تامین آب وارد شده است که در حقیقت می‌توان گفت متاسفانه مسئولین غافلگیر شده‌اند، زیرا فکر نمی‌کردند که چنین اتفاقی بیفتد و همچنان امیدوار بودند که بارش‌های بهاره یا آب شدن برف‌ها در ارتفاعات البرز و مرکزی بتواند کمبود منابع را جبران کند، اما چنین چیزی اتفاق نیفتاد و با چنین شرایط دشواری روبه‌رو هستیم.

نبود دستگاه‌های دولتی بهتر از بودنشان است!

درویش درباره راهکار دولت مبنی بر صرفه‌جویی از رهگذر تعطیلی چهارشنبه‌ها، گفت: اتفاقا این تعطیلی‌ها نکته تامل‌برانگیزی را عیان کرد.محمد درویش در گفت‌و‌گو با «توسعه ایرانی»: وزارت نیرو و سازمان آب و فاضلاب مدام اعلام می‌کند که آب‌بهای ۳۰ درصد از منابع آب شرب عملا دریافت نمی‌شود؛ یعنی یا در طول مسیر به دلیل فرسودگی لوله‌ها هرز می‌رود گروهی از مشترکین قلدر آب‌بها نمی‌پردازند. اکنون معلوم شده است که وقتی دولت، سازمان‌های دولتی و حکومتی تعطیل می‌شوند، صرفه‌جویی قابل توجهی در مصرف آب و انرژی اتفاق می‌افتد.

یعنی همان دستگاه‌هایی که آب‌بها نمی‌دهند وقتی تعطیل می‌شوند، نبودشان به نفع مردم است

او توضیح داد: وزارت نیرو و سازمان آب و فاضلاب مدام اعلام می‌کند که آب‌بهای ۳۰ درصد از منابع آب شرب عملا دریافت نمی‌شود؛ یعنی یا در طول مسیر به دلیل فرسودگی لوله‌ها هرز می‌رود یا برخی از مشترکین قلدر آب‌بها نمی‌پردازند. اکنون معلوم شده است که وقتی دولت، سازمان‌های دولتی و حکومتی تعطیل می‌شوند، صرفه‌جویی قابل توجهی در مصرف آب و انرژی اتفاق می‌افتد. این کارشناس تصریح کرد: یعنی همان دستگاه‌هایی که آب‌بها نمی‌دهند وقتی تعطیل می‌شوند، نبودشان به نفع مردم است و دولت با این تعطیلی‌ها این امر را ثابت کرده است که زورش به یکسری از دستگاه‌های دولتی و حکومتی نمی‌رسد و تنها کاری که می‌تواند انجام دهد، اینست که آنها را تعطیل کند.

درویش ادامه داد: پرسش جدی اینست که این دستگاه‌ها از پول مالیات مردم فعالیت می‌کنند و قرار بوده به مردم خدمت کنند، چرا نبودشان بهتر از بودنشان شده است؟ چرا هیچ تلاشی برای اینکه آنها هم آب‌بها بپردازند و انگیزه پیدا کنند که در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی کنند، صورت نمی‌گیرد؟ به اعتقاد او، عیان شدن چنین مسائلی باعث می‌شود که مردم به همه‌چیز بدبین شوند.

وزارت نیرو با فاضلاب تهران چه می‌کند؟!

این تحلیلگر مسائل محیط‌زیست با عنوان اینکه راهکار تعطیلی مانند یک مُسکن و مرفین است که در کوتاه‌مدت درد را تسکین می‌دهد، ولی ریشه درد همچنان پابرجاست، درباره راهکار‌های کلان و ریشه‌ای حل بحران آب، بیان داشت: دولت باید تلاش کند برای تمام ساختمان‌هایی که کنتر آب مستقل ندارند، کنتر آب مستقل ایجاد کند و اصلا شرط پایان کار را وجود کنتر آب قرار دهد تا دیگر آب‌بها به تعداد ساکنین تقسیم نشود و همه برای صرف‌جویی انگیزه پیدا کنند.

درویش درباره راهکار‌های دیگر، افزود: دولت باید برای مالکین ساختمان‌هایی که کولرهایشان را به کولر‌های دوستدار محیط‌زیست تبدیل می‌کنند، تسهیلات قائل بشود، زیرا این کولر‌ها مصرف آب و انرژی را تا ۴۰ درصد کاهش می‌دهند. همچنین دولت باید برای مالکین ساختمانی که شیرآلات خود را هوشمند می‌کنند و مصرف آب را به این ترتیب کنترل می‌کنند، تسهیلات قائل شود. دولت باید به سمت اصلاح لوله‌کشی‌های شهری برود و اجازه ندهد بخش قابل‌توجهی از این آب همچنان هرز برود.

در ضمن دولت باید جلوی مشترکین قلدری را که آب‌بها نمی‌دهند، بگیرد. او با اشاره به ضرورت تفکیک بین آب شرب و بهداشتی، تاکید کرد: مهمترین راهکار رفتن به سمت ایجاد تصفیه‌خانه‌ها و بازچرخانی آب است.

این تحلیلگر توضیح داد: در همین تهران که در سال ۱.۲ میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌شود، بیش از ۹۰ درصد این آب تبدیل به فاضلاب می‌شود و شرکت آب و فاضلاب این آب را به بخش کشاورزی می‌فروشد. پرسش اینست که چرا این آب را دوباره بازچرخانی نمی‌کنند که برای مصارف بهداشتی و ساختمانی، کارواش‌ها، آب‌یاری فضای سبز و ... استفاده شود؟ به این ترتیب تا ۸۰ درصد مصرف آب کاهش می‌یابد و فشار به منابع آب و سد‌ها وارد نمی‌شود و فرونشست هم اتفاق نمی‌افتد. به گفته وی، پرسش اصلی اینست که وزارت نیرو با فاضلاب شهر تهران، که ۹۰ درصد شبکه آن هم کامل شده، چه کار می‌کند؟

گوش مردم دیگر بدهکار نیست

درویش راهکار‌های تعطیلی و توصیه به صرفه‌جویی را برای حل ریشه‌ای بحران آب رد و تاکید کرد که دولت همیشه در تنگنا‌ها فقط به مردم رو می‌کند و از مردم می‌خواهد تا صرفه‌جویی کنند.به گفته او، مردم هم دیگر گوششان بدهکار این حرف‌ها نیست، زیرا دولت سرمایه اجتماعی خود را سوزانده است.

این کارشناس حوزه آب در پایان خاطرنشان کرد: دولت تا زمانی که اعلام نکند یک برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت یا نهایتا ۵ ساله، برای حل مشکلات دارد، مردم را امیدوار کند که درایتی در سامانه مدیریتی کشور در حوزه آب وجود دارد، نمی‌تواند امیدوار باشد که مردم با او همراهی کنند.