شطرنج یک بازی است که بازیکن باید در لحظه، حرکت و تاکتیک حریفان خود را بررسی، تحلیل و تصمیمگیری کند؛ سارا خادم الشریعه به عنوان یک شطرنجباز حرفهای در ۲۵ سالگی این کار را به خوبی انجام داد. او در زمان جنبش «زن، زندگی، آزادی» در زمانی که در مسابقات قهرمانی جهان در قزاقستان حضور داشت، حجابش را برداشت و با زنان ایران همراه شد.
به گفته خودش این «کمترین کاری» بود که میتوانست انجام دهد. این تصمیم منجر به مهاجرت او شد و الان هم در اسپانیا زندگی میکند. او در آخرین رقابت همراه تیم ملی شطرنج این کشور در مسابقات قهرمانی اروپا در بخش سرعت نایبقهرمان شد و در بخش برقآسا به رتبه چهاردهم رسید.
خانم خادمالشریعه نخستین شطرنج باز زن ایرانی است که علاوه بر کسب درجه استاد بزرگ زنان در ۱۸ سالگی توانست عنوان استاد بینالمللی شطرنج را بهدست آورد. عنوانی که پیش از آن، تنها توسط شطرنج بازان مرد ایران کسب شده بود.
سارا خادم الشریعه در اولین گفتگو با رسانههای فارسی زبان پس از خروج از ایران از چالشهای دوران حضورش در تیم ملی ایران، تصمیمهای سختش برای مهاجرت و تغییر پرچم و تأثیر جنبش «زن، زندگی، آزادی» بر مسیر زندگیاش گفت.
او به بیبیسی فارسی از امیدش برای روزی میگوید که بتواند دوباره به ایران بازگردد و به رشد شطرنج این کشور کمک کند.
سارا خادمالشریعه جزو اولین ورزشکارانی بود که پس از جنبش «زن، زندگی، آزادی» با حجاب اختیاری در مسابقات قهرمانی جهان حاضر شد.
او درباره دلایل این تصمیم میگوید: «من پیش از این هم زمانیکه در تورنمنتها شرکت میکردم، تنها در صورت حضور دوربینها حجابم را رعایت میکردم چون نماینده ایران بودم. حجاب اجباری باعث میشد احساس کنم خود واقعیام نیستم و از این وضعیت ناراحت بودم. وقتی جنبش "زن، زندگی، آزادی" آغاز شد و زنان ایران آنگونه شجاعانه ایستادگی کردند، از آنها الهام گرفتم و شجاعت بیشتری پیدا کردم.»
«آنها به من درس بزرگی دادند و من هم حجاب اجباری را کنار گذاشتم. ترس داشتم اما احساس میکنم این کمترین کاری بود که میتوانستم برای حمایت از زنان ایران انجام دهم.»
او در این سالها بهعنوان یکی از ورزشکارانی شناخته شده که همیشه نظرش را بدون در نظر گرفتن عواقب آن مطرح کرده است.
یکی از واکنشهای او برای بازی نکردن علیرضا فیروزجا مقابل ورزشکار اسرائیلی و مهاجرت اوست: «بازی نکردن با اسرائیل همیشه برای ما مشکلساز بود و جلوی پیشرفت را میگرفت اما من از تصمیم علیرضا برای مهاجرت حمایت کردم، چون او از مدتها پیش ثابت کرده بود که پتانسیل قهرمان جهان شدن را دارد.»
«بعد از مهاجرت هم تا رتبه سوم رنکینگ جهانی پیش رفت که واقعاً دستاورد بزرگی است. ایکاش این موفقیتها برای ایران رقم میخورد. اولین مدالی که علیرضا گرفت، تحت پرچم فدراسیون جهانی بود و این موضوع برایم بسیار تلخ بود و واکنش نشان دادم. بعد از آن، ممنوعالخروج شدم و در فرودگاه پاسپورتم را گرفتند.»
خانم خادمالشریعه پس از این اتفاق تصمیم به خداحافظی از تیم ملی گرفت، هرچند که میگوید دلیل اصلی تصمیمش شلیک به هواپیمای اوکراینی بود: «چند اتفاق همزمان در آن دوره مرا به این تصمیم رساند، اما دلیل اصلیام شلیک به هواپیمای اوکراینی بود. آن حادثه بسیار تلخ بود و قلب تمام مردم ایران ازجمله من، شکست.
«بعد از آن اتفاق، احساس کردم دیگر نمیتوانم برای تیم ملی ایران بازی کنم. به همین دلیل از تیم ملی خداحافظی کردم و برای مدتی حتی شطرنج را کنار گذاشتم.»
او درباره بیتوجهیها در ایران هم میگوید: «بزرگترین چیزی که همیشه من را آزرده میکرد، بیتوجهی به نتایج و دستاوردهای ما بود. موفقیتهایمان، حتی اگر بزرگ و تأثیرگذار بودند، آنطور که باید دیده و تقدیر نمیشدند. در عوض، کوچکترین مسائل حاشیهای، مثلا اگر روسریمان کمی عقب میرفت و بخشی از موهایمان پیدا میشد، به مهمترین موضوع تبدیل میشد و تمام تلاشها و موفقیتهایمان را تحتالشعاع قرار میداد.»
«این نگاه محدودکننده نهتنها در ورزش بلکه در بسیاری از حوزهها دیده میشد و باعث میشد احساس کنیم که زحمات و تلاشهایمان نادیده گرفته میشود. این رفتارها نهتنها انگیزه را از بین میبرد، بلکه برایمان یادآور این بود که چقدر مسیر پیشرفت میتواند پر از مانعهای غیرمنصفانه باشد.»