بخش زیادی از گُرزِ اَسبِ سنگنگارۀ بهرام دوم ساسانی در تنگ چوگانِ کازرون که پیشتر آسیب دیده و مرمت شده بود، فرو ریخت.سیاوُش آریا، پژوهشگر و کُنشگر میراث فرهنگی تصاویری را از این نقش برجسته قرار داد و درباره آنچه اتفاق افتاده است، گفت: در آذرماه سال ۱۳۹۰خورشیدی خبری تیتر خبرگزاریها و روزنامهها شد، که مایۀ نگرانی دوستداران میراث فرهنگی شد.
به گزارش ایسنا، آن خبر ناگوار این بود: «بخشی از سنگنگارۀ ساسانی بهرام دوم در تنگِ چوگان شهرستان کازرون با پُتک شکسته و فرو ریخت!» درخبرها آمده بود افرادی ناشناس با وسیلهای همانند پُتک به جان سنگنگارۀ پیروزی بهرام دوم بر تازیان در تنگِ چوگان افتاده و بخش زیادی از گُرزِ اَسبِ شاهنشاه ساسانی را شکسته و فرار کردهاند. پس از آن نیز با ابراز نگرانی دوستداران و کارشناسان میراث فرهنگی و فشارهای رسانهای، سازمان میراث فرهنگی وقت استان با شتاب در دی ماه همان سال، مرمت بخش آسیبدیده را آغاز کند. اما مرمت بخش آسیبدیده که خُردهسنگهای آن خوشبختانه همانجا ریخته و گِردآوری شده بود، با انتقادهای فراوانی رو به رو شد.
زیرا به باور کُنشگران میراث فرهنگی شهرستان کازرون، مرمت سنگنگارۀ ساسانی بهرام دوم از سوی یک هنرمند سنگتراش بومی و تجربی صورت گرفته بود نه از سوی مرمتگرانِ چیزهدست سنگ و دانشآموختگان رشتۀ مرمت و حفاظت آثار تاریخی. از همین رو و بر اثر مرمتهای غیراصولی، بخش آسیبدیدۀ سنگنگارۀ بهرام دوم ساسانی در تنگِ چوگان و با گذشت بیش از یک دهه از مرمت آن، دو ماه پیش از همان بخش مرمت شده، دوباره فرو ریخت!
او ادامه داد: با بررسی و پرسوجوها از کارشناسان ادارۀ میراث فرهنگی، مطمین شدم که گُرزِ اسبِ بهرام دوم ساسانی در تنگِ چوگان بر اثر مرمتهای غیراصولی در گذشته، بیگمان فرو ریخته و فرد یا افرادی به آن آسیبی نرساندهاند. همچنین خوشبختانه سنگهای خُرد و شکسته شده از سوی پایگاه جهانی بیشاپور همگی گِردآوری و کُدگذاری شده تا در زمانی مناسب از سوی مرمتگران چیرهدست سنگ و آثار تاریخی از ادارۀ کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس مورد مرمت و «وِصالی» قرار گیرد. بهرام دوم ساسانی سوار بر اسب. او ریش و موهای بلند و تاج بالداری شبیه به بال عقاب بر سر دارد. بر پهلوی راست بهران، تیردان سنگینی از کمربند او آویخته شده است. اسب شاه به طرز جالبی زینت شده است. حسب معمول در سنگنگارههای ساسانی، منگوله (کمپله) ای از طرف راست به زین آویزان است.
حال بد «بقعه درویش»؛ بنای ۹۰۰ ساله درحال فروریختن!
حال و روز بناهای تاریخی ایران خوب نیست، بودجهها و اعتبارات قطرهچکانی است. وقتی هم که به استانها میرسد چنان الک میشود که بسیاری از آثار و بناهای استان بینصیب میمانند. استان مازندران هم یکی از آن ۳۰ استان است که اعتبار ملی امسال آن تنها ۴ میلیارد تومان بوده است.
به گزارش ایلنا، از همینرو، وقتی با «محسن باستانی» معاون میراثفرهنگی اداره کل میراثفرهنگی استان مازندران درخصوص وضعیت بقعه درویش مازندران (عکس زیر) گفتوگو کردیم، گفت: ما برای تمامی بناهای تاریخی خود اهداف مرمتی داریم، اما واقعیت این است که به دنبال آن هستیم تا از طریق انجمن خیرین میراثفرهنگی بتوانیم بخشی از کارهای مرمتی خود را جلو ببریم.
او با تایید قدمت بقعه درویش مازندران گفت: بقعه درویش مازندران متعلق به قرن پنجم هجری قمری است، اما برای مرمت این بنای تاریخی ما به دنبال این هستیم که افراد خیّر را پای کار بیاوریم. تا در کمیته برنامهریزی شهرستان این بودجهها تخصیص پیدا کند و ما مرمت این آثار را دردستور کار قرار دهیم.
معاون میراثفرهنگی مازندران افزود: بودجههای میراثفرهنگی بسیار اندک است بهطوری که در سال جاری اعتبار ملی استان مازندران ۴ میلیارد تومان بوده است، بودجهای که هنوز نه ابلاغ شده و نه تخصیص پیدا کرده است بههمین دلیل در حوزه مرمت و حفاظت آثار چالش داریم. بقعه درویش مازندران را، اما کمتر کسی است که بشناسد. این بقعه که پایههایش در حال ریزش است و اطراف آن مکانی شده برای ریختن زباله در نزدیکی کندلوس قرار دارد.