
متخصصان رسما نوع جدیدی از دیابت را که افراد جوان و لاغر را هدف قرار میدهد، شناسایی کردهاند.
در کنفرانس جهانی دیابت ۲۰۲۵ در بانکوک، به میزبانی فدراسیون بینالمللی دیابت (IDF)، پروفسور پیتر شوارتز، رئیس IDF، از تشکیل یک گروه کاری اختصاصی خبر داد. هدف این گروه تعیین معیارهای تشخیصی رسمی و دستورالعملهای درمانی برای دیابت نوع ۵ است.
شیوع جهانی
تخمین زده میشود که دیابت نوع ۵، ۲۰ تا ۲۵ میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار دهد و بیشترین شیوع آن در آسیا و آفریقا است.
دیابت نوع ۵ چیست؟
دیابت نوع ۵ که به عنوان دیابت مرتبط با سوء تغذیه نیز شناخته میشود، در درجه اول ناشی از سوء تغذیه مزمن، به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی است. اعتقاد بر این است که این بیماری ناشی از اختلال در رشد پانکراس به دلیل کمبود طولانی مدت مواد مغذی است.
مدیریت و درمان
اگرچه افراد مبتلا به دیابت نوع ۵ کمبود قابل توجه انسولین دارند، بسیاری از آنها میتوانند به جای تکیه بر تزریق انسولین، بیماری خود را با داروهای خوراکی مدیریت کنند - که رویکردی در دسترستر در محیطهای کمدرآمد ارائه میدهد.
دیابت نوع ۵ نیاز فوری به شناخت جهانی، درمان هدفمند و بهبود تغذیه را برای رسیدگی به این نوع بیماری که اغلب نادیده گرفته میشود، برجسته میکند.
این بیماری اولین بار در سال ۱۹۵۵ در جامائیکا مشاهده شد، زمانی که ۱۳ بیمار به کلینیک دکتر فیلیپ هیو-جونز مراجعه کردند و علائمی از دیابت داشتند که با انواع ۱ یا ۲ مطابقت نداشت.
دکتر هیو-جونز این بیماری را "نوع J" نامید، اما این تشخیص به سرعت فراموش شد. سه دهه دیگر طول کشید تا سازمان بهداشت جهانی آن را به عنوان "دیابت شیرین مرتبط با سوء تغذیه" طبقهبندی کند، اما این نهاد هم به دلیل کمبود شواهد، این تشخیص را در سال ۱۹۹۹ کنار گذاشت.
اکنون، ۷۰ سال پس از اولین کشف آن، فدراسیون بینالمللی دیابت نام جدیدی به آن داده است: دیابت نوع ۵.
دیابت زمانی رخ میدهد که بدن یا نمیتواند انسولین کافی تولید کند یا از آن به طور موثر استفاده کند. دیابت نوع ۲ معمولا ناشی از چاقی، رژیم غذایی نامناسب و ژنتیک است در حالی که دیابت نوع ۱، یک بیماری خودایمنی محسوب میشود.
با این حال، کارشناسان معتقدند که ۲۵ میلیون نفر در سراسر جهان ممکن است با دیابت نوع ۵ زندگی کنند در حالی که اکثر آنها از آن بیاطلاع بوده و نوجوانان و جوانان لاغری هستند که در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط زندگی میکنند. این آمار حتی ممکن است شامل افرادی نیز باشد که به اشتباه به عنوان مبتلایان به دیابت نوع ۱ تشخیص داده شدهاند.
به گفته متخصصان، افراد مبتلا به سوءتغذیه بیشتر در معرض ابتلا به این نوع دیابت هستند.
علائم دیابت نوع ۵ تا حد زیادی شبیه به نوع ۱ است، از جمله افزایش تشنگی، تکرر ادرار، سردرد، تاری دید، خستگی و بریدگیها و زخمهایی که دیر بهبود مییابند. این علائم همچنین با علائم کلاسیک سوءتغذیه مانند کاهش وزن، خستگی و گرسنگی همپوشانی دارند.
طبق گفته کلینیک مایو، افراد مبتلا به این بیماری معمولا کموزن هستند، به این معنی که شاخص توده بدنی (BMI) آنها زیر ۱۸.۵ است.
کارشناسان معتقدند که افراد مبتلا به دیابت نوع ۵ به مقاومت به انسولین مبتلا نیستند، اما لوزالمعده آنها به دلیل سوءتغذیه نمیتواند به اندازه کافی انسولین تولید کند. به همین دلیل، درمان دیابت نوع ۵ با انسولین، مانند دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲، اغلب بیاثر است.
پزشکان اکنون در حال بررسی تاثیر یک رژیم غذایی پرپروتئین سرشار از مواد مغذی مانند روی، ویتامینهای گروه B و منیزیم برای کمک به افزایش وزن بیماران و کنترل افزایش ناگهانی گلوکز (قند خون) آنها هستند.
English SummaryResearchers have officially identified a new type of diabetes, targeting young and slim individuals. Announced at the 2025 World Diabetes Conference in Bangkok, Type 5 diabetes, also known as malnutrition-related diabetes, affects an estimated 20-25 million people worldwide, predominantly in Asia and Africa. It results from chronic malnutrition during childhood, leading to inadequate insulin production. Management typically involves oral medications rather than insulin injections. Symptoms align closely with Type 1 diabetes, including increased thirst and weight loss. A nutrient-rich diet is being explored to support affected individuals.