چهارشنبه، 28 آبان ماه 1404 = 19-11 2025
بحران در سینمای ایران و گشایش در سینمای عربستان با این اقدام
به‌تازگی و با انتشار خبری مبنی‌بر احتمال واگذاری شرکت معروف برادران وارنر به عربستان سعودی، موجی از واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاده است. درحالی‌که به گفته یک تهیه‌کننده آمریکایی، عربستان سعودی تنها یک امضا با خرید شرکت برادران وارنر فاصله دارد، عده‌ای با با یادآوری اوضاع نابسامان سینمای ایران، به این خبر واکنش نشان داده‌اند.
سینما گذشته از اهمیتی که از لحاظ تاثیر بر فرهنگ جامعه دارد، این روزها به یکی از شاخصه‌های رشدیافتگی ملت‌ها بدل شده است. بی‌اعتنایی به اوضاع سینما، می‌تواند تاثیرات مخربی بر وجهه و فرهنگ یک جامعه به جا بگذارد. گزارش‌ها حاکی از آن است که عربستان سعودی قصد دارد تا با خرید شرکت برداران وارنر، گام جدیدی در مسیر تولید آثار سینمایی بردارد. عربستان با وجود نداشتن پیشینه سینمایی قابل مقایسه با ایران، این روزها مسیر گشایش را در پیش گرفته است.
این در حالیست که سینمای ایران، در طول تاریخ سینما، به‌عنوان یکی از پویاترین و مهم‌ترین صنعت‌های سینمایی جهان شناخته می‌شده است. با این‌حال در دوران پس از انقلاب با سانسور محتوای فیلم و به تبع آن کاهش خلاقیت در آثار هنرمندان، این صنعت در ایران با بحرانی جدی روبه‌رو شده است.
علاوه‌بر این مسئله به‌نظر می‌رسد که هدررفت سرمایه‌های انسانی در سینمای ایران نیز به بحران فعلی دامن زده است. مدت زیادی از درگذشت ناصر تقوایی نمی‌گذرد. تقوایی تنها یک نمونه از هدررفت سرمایه انسانی در سینمای ایران است. نمونه‌های این اتفاق بسیارند.
.
حذف سرمایه‌های انسانی از سینمای ایران باعث شده است تا اعتماد مخاطبین سینما، به این صنعت کمتروکمتر بشود. این در حالی است که بسیاری از اهالی سینما، به لزوم تعامل آزاد با سینمای جهان تاکید دارند. یک پخش‌کننده بین‌المللی، در این باره گفت: راه ورود به بازارهای جهانی روشن و مشخص است. ما باید با سینمای دنیا تعامل داشته باشیم که نداریم. تمام درها را بسته‌ایم. نمی‌توانیم تولید مشترک داشته باشیم چون با کشورهای دیگر توافقنامه رسمی تولید مشترک نداریم و آنچه به عنوان توافقنامه تولید مشترک با افتخار از طرف مسئولان رسانه‌ای شده، هیچ‌گاه به اجرا در نیامده است.
در کنار همه این‌ها، مسئله سانسور و توقیف آثار سینمایی به‌خودی‌خود به یکی از بحرانهای اساسی در سینمای ایران بدل شده است. تعداد زیادی از آثار تولید شده در ایران، در نهایت برای مدت‌ها و بعضا برای همیشه با دیوار سانسور و توقیف برخورد می‌کنند. همین مسئله علاوه‌بر دلسرد کردن اهالی سینما، باعث به وجود آمدن تنافر مابین مخاطب و اثر سینمایی می‌شود.
به‌هرحال باید پیش‌از آنکه سینمای ایران بیشتر از این متحمل آسیب بشود، چاره‌ای اندیشید. سینمای ایران، در طول سالیان گذشته، همیشه یکی از معتبرترین سینماهای آسیا و جهان بوده است، اما به‌نظر می‌رسد که این اعتبار با ادامه پیدا کردن چنین روندی، دیری نخواهد پایید.
English SummaryRecently, a wave of reactions surfaced on social media following news about Saudi Arabia's potential acquisition of Warner Bros. An American producer indicated that Saudi Arabia is just one signature away from purchasing the company. This has prompted many to reflect on the dire state of Iranian cinema.
Cinema is crucial not only for its cultural impact but also as a marker of the development of nations. Neglecting the cinematic landscape can have detrimental effects on a society's image and culture. Reports suggest that Saudi Arabia aims to enhance its film industry significantly through this acquisition, taking steps toward film production despite lacking the cinematic history of Iran.
In contrast, Iranian cinema has historically been recognized as one of the most dynamic and significant industries globally. However, post-revolution censorship has severely hindered creativity, leading to a critical crisis within this industry.
Moreover, the loss of human capital in Iranian cinema exacerbates the current crisis. The recent passing of filmmaker Nasser Taghvaei exemplifies this issue, highlighting a trend where talented professionals are lost. This decline has diminished audience trust in the industry, despite many advocating for greater engagement with global cinema.
An international distributor noted that clear pathways to enter global markets exist but that there is a lack of collaboration with the world of cinema. The absence of formal agreements for co-productions has resulted in missed opportunities, with announced agreements often remaining unexecuted.
Censorship and the banning of cinematic works have become fundamental crises. Numerous productions face long-term, if not permanent, censorship barriers, leading to demotivation among filmmakers and creating a disconnect between audiences and films.
It is imperative to address these issues before Iranian cinema suffers further damage. Historically, it has maintained its status as one of Asia's and the world's most reputable cinemas. However, continuing on this trajectory could jeopardize that hard-earned credibility.
