
گروه طالبان در تازهترین اقدام خود علیه نمادهای فرهنگی افغانستان، سینما «آریانا» در کابل را تخریب کردند؛ سالنی قدیمی که دههها یکی از مهمترین مراکز نمایش فیلم و فعالیتهای هنری در پایتخت افغانستان به شمار میرفت.
تصاویر و ویدیوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، نشان میدهد که ساختمان این سینما با بولدوزر تخریب شده و عملا اثری از آن باقی نمانده است (فیلم زیر). منابع محلی میگویند این عملیات با نظارت شهرداری کابل، که اکنون زیر نظر طالبان فعالیت میکند، انجام شده است.
تخریب سینما آریانا با موجی از واکنشها در داخل و خارج از افغانستان روبهرو شده است. هنرمندان، فعالان فرهنگی و کاربران شبکههای اجتماعی این اقدام را «حذف آگاهانه حافظه فرهنگی» و «ادامه جنگ طالبان با هنر» توصیف کردهاند.
سینما آریانا یکی از قدیمیترین سالنهای سینما در کابل بود که از دههها پیش میزبان نمایش فیلمهای داخلی و خارجی، برنامههای فرهنگی و گردهماییهای هنری بود. این سینما برای نسلهای مختلف شهروندان کابل، نمادی از دوران شکوفایی فرهنگی و ارتباط افغانستان با سینمای جهان به شمار میرفت.
این سینما که در دهه ۱۹۶۰ ساخته شده، در دوره نخست حکومت طالبان هم متروکه شده بود اما در سال ۲۰۰۴ با همراهی و هدایت یک گروه فرانسوی بازسازی شد . ژان مارک لاو، معمار فرانسوی که این پروژه را انجام داده بود، در واکنش به این خبر گفت که احساس میکند بولدوزرها قلب او را ویران کردهاند.
بسیاری از سینماگران افغان میگویند که آریانا تنها یک سالن نمایش نبود، بلکه بخشی از خاطره جمعی شهر کابل و نمادی از حضور هنر در زندگی روزمره مردم محسوب میشد.
برخی منتقدان میگویند طالبان نهتنها با سینما و موسیقی مخالفاند، بلکه به شکل سیستماتیک در حال حذف نشانههای زندگی مدرن و فرهنگی از فضای عمومی افغانستان هستند. شماری از فیلمسازان افغان در تبعید نیز گفتهاند که تخریب سینما آریانا تنها از بین بردن یک ساختمان نیست، بلکه پاک کردن بخشی از هویت شهری کابل است.
در مقابل، مقامهای طالبان توضیح روشنی درباره دلیل تخریب این سینما ارائه نکردهاند. برخی رسانههای نزدیک به طالبان مدعی شدهاند که این ساختمان «فرسوده» بوده و قرار است به جای آن پروژه عمرانی جدیدی اجرا شود؛ ادعایی که منتقدان آن را بهانهای برای توجیه تخریب میدانند.
English SummaryThe Taliban recently demolished the Ariana Cinema in Kabul, a historic venue that had been a central hub for film and art for decades. Videos circulating on social media show the building being destroyed by bulldozers, leaving no trace of its existence. Local sources report that this operation was conducted under the supervision of the Kabul municipality, now controlled by the Taliban.
The destruction has sparked widespread reactions both within Afghanistan and abroad. Artists and cultural activists labeled the act as a deliberate erasure of cultural memory and a continuation of the Taliban's war on art. Ariana Cinema, built in the 1960s, was not just a theater but a symbol of Kabul's cultural flourishing and connection to global cinema.
Previously abandoned during the Taliban's first rule, the cinema was restored in 2004 with the help of a French group. Jean-Marc Law, the architect behind the renovation, expressed that the bulldozing felt like an emotional destruction for him. Afghan filmmakers emphasize that Ariana represented a collective memory and the presence of art in everyday life.
Critics argue that the Taliban systematically removes signs of modern and cultural life from public spaces in Afghanistan. Authorities have not provided clear reasons for the demolition, with some Taliban-affiliated media claiming the structure was "dilapidated" and a new development project will replace it, a justification that critics dispute.