طبق برآورد محققان پژوهشگاه مهندسی زلزله و زلزله شناسی، ایران در سال ۹۶، بیش از ۱۷ هزار بار لرزید که مهم ترین زلزله ها در آذر و دی ماه رخ داده است.

به گزارش مهر، در سال ۱۳۹۶، ۱۷هزار و ۹۰ زمین ­لرزه با بزرگای بیش از ۱ ریشتر به وقوع پیوست که از این تعداد ۵۳۱۱ زمین ­لرزه دارای بزرگای بین ۲.۵ و ۴ بوده است. از مهم ترین زلزله ها در سالی که گذشت می توان به زمین لرزه کرمانشاه، هجدک کرمان، زلزله اطراف تهران اشاره کرد.

کرمانشاه؛ مهم ترین زلزله سال شناخته شد

در ساعت ۲۱ و ۴۸ دقیقه (به‌وقت محلی) روز ۲۱ آبان‌ماه ۱۳۹۶ هجری‌شمسی، زمین‌لرزه‌ای با بزرگای۷.۳ در مقیاس امواج پیکری(mb) در ۵ کیلومتری ازگله و ۴۳ کیلومتری شمال سرپل ذهاب استان کرمانشاه، مرز ایران و عراق به‌وقوع پیوست. این زمین‌لرزه دارای ۳ پیش لرزه با بزرگای بین ۱.۹-۴.۵ بود.

کانون این زمین‌لرزه در ۱۶ کیلومتری گسل زاگرس مرتفع و ۲۵ کیلومتری گسل جبهه کوهستان زاگرس قرار داشت. می توان گفت عملا فعالیت لرزه‌ای قابل‌توجهی در منطقه مشاهده نمی شود؛ ولی به گفته کارشناسان زلزله، زمین لرزه کرمانشاه درسالی که گذشت، از مهم ترین زلزله ها بود.

زلزله های آذرماه در هجدک کرمان

اما کمتر از یک ماه بعد از زمین لرزه کرمانشاه، روز ۱۰ آذرماه ۱۳۹۶ هجری‌شمسی در ساعت ۶ و ۲ دقیقه صبح (به‌وقت محلی) زمین‌لرزه‌ای با بزرگای ۶ در مقیاس امواج محلی(ML) در ۳۷ کیلومتری خاور هجدک از توابع شهرستان راور و ۵۸ کیلومتری شمال ‌خاوری کرمان رخ داد. مرکز این رویداد براساس لرزه‌نگاشت‌های ثبت شده در مرکز ملی شبکه لرزه‌نگاری باند پهن پژوهشگاه کانون این زمین‌لرزه در ۱۲ کیلومتری گسل لکرکوه و ۱۹ کیلومتری گسل سیرچ قرار داشت؛ که بعد از این زمین‌لرزه، ۳ رویداد لرزه‌ای با بزرگای مساوی و بزرگتر از ۵ در منطقه روی داد.

همچنین در ساعت ۱۲ و ۱۳ دقیقه ظهر (به‌وقت محلی) روز ۲۱ آذرماه ۱۳۹۶ هجری‌شمسی، زمین‌لرزه‌ای با بزرگای ۶.۲ در مقیاس امواج محلی(ML) در ۳۱ کیلومتری خاور هجدک و ۵۵ کیلومتری شمال خاوری کرمان رخ داد. کانون این زمین‌لرزه‌ در ۹ کیلومتری گسل لکرکوه و ۲۱ کیلومتری گسل سیرچ بود.

روز۲۲ آذرماه، در ساعت ۱ و ۱۱ دقیقه بامداد (به‌وقت محلی) زمین‌لرزه‌ای با بزرگای ۵.۹ در مقیاس امواج محلی(ML) در ۲۹ کیلومتری شمال خاوری هجدک رخ داد. کانون این زمین‌لرزه‌ در ۲ کیلومتری گسل لکرکوه و ۲۹ کیلومتری گسل سیرچ قرار داشت.

زمین لرزه های اطراف تهران در آذرماه

۲۹ آذرماه ۹۶ بود که در ساعت ۲۳ و ۲۷ دقیقه (به‌وقت محلی)، زمین‌لرزه‌ای با بزرگای ۵.۱ ریشتر در مقیاس امواج محلی(ML) در ۵ کیلومتری شمال ملارد و ۳۹ کیلومتری باختر تهران به‌وقوع پیوست. کانون این زمین‌لرزه بر روی سامانه گسلی ماهدشت- جنوب کرج قرار داشت. در یک ماه اخیر در حدود ۶۶ زمین‌لرزه در منطقه البرز محدوده استان‌های تهران و البرز رخ داد که حدود ۴۷ مورد از آنها رویدادهای لرزه‌ای پیرامون کانون زمین‌لرزه ۲۹ آذرماه ملارد هستند.

کارشناسان زلزله شناسی معتقدند روند کلی رویدادهای لرزه‌ای این مدت بر خلاف روند گسل‌های شناخته شده در منطقه، روند شمالی- جنوبی را نشان می‌دهد.

زمین‌لرزه‌ دی‌ماه سومار استان کرمانشاه

بعد از زمین لرزه های آذرماه، ۲۱ دی ماه سالی که گذشت در ساعت ۱۰:۲۹:۳۱ به وقت محلی (۰۶:۵۹:۳۱ به وقت GMT) زمین‌لرزه‌ای با بزرگای ۵.۶ ریشتر(MN) در مقیاس امواج درونی (مرکزلرزه‌نگاری کشوری وابسته به موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران) و۵.۳ (ML) در مقیاس امواج محلی(مرکز ملی شبکه لرزه‌نگاری باند پهن پژوهشگاه) در فاصله کمی از شهر سومار واقع در جنوب باختری استان کرمانشاه را به لرزه درآورد.

از مشخصات می توان به وقوع ۵ زمین‌لرزه دیگر در مدت زمانی یک ساعت بعد از رویداد زمین‌لرزه اول با بزرگای مساوی و بزرگتر از ۵ در منطقه سومار اشاره کرد.

سال ۹۶ ایران بیش از ۱۷ هزار بار لرزید

دکتر محمد مختاری، رئیس مرکز پیش بینی زلزله پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله اظهار کرد: در سال ۱۳۹۶ تعداد زلزله ­های رخ داده در کشور ۱۷ هزار و ۹۰ مورد بود.

وی با اشاره به زمین لرزه های مقیاس ۴ ریشتر به بالا افزود: تعداد زمین لرزه های بالای ۴ ریشتر به ۳۲۴ بار رسیده که نهایتا تعداد ۳۶ رویداد زمین­لرزه ۵ ریشتر یا بیشتر به وقوع پیوست.

مختاری عنوان کرد: زمین ­لرزه ­های مختلف در سال ۱۳۹۶ نشان از زلزله­ خیز بودن ایـران است و به ­صورت میانگین هـر ماه یک زمین ­لرزه بالای ۴.۵ ریشتر رخ داده است. از این میان بیشترین زمین لرزه ها در ماه های آذر و دی رخ داده که به ترتیب تعداد آنها ۳هزار و ۲۶۰ و ۲ هزارو ۲۲۰ و کمترین آنها در ماه های تیر و مرداد به تعداد ۸۰۰ و ۸۸۰ بوده است.

نقشه زمین­ لرزه‎های بالای ۴.۵ ریشتر

رئیس مرکز پیش بینی زلزله پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی خاطر نشان کرد: کشور ایران به دلیل قرار گرفتن روی کمربند آلپ- هیمالیا، جزء کشورهای لرزه­ خیز جهان محسوب شده و همواره در معرض یک تنش دائمی قرار دارد. عامل اصلی اکثر زلزله ­های ایران، فشاری است که از سوی صفحه عربستان به فلات ایران وارد می­ شود. البته باید توجه داشت که پارامترهای متعددی در تخمین خطر لرزه‎ای گسل­ها مورد توجه قرار می‎گیرد، که یکی از مهمترین آنها طول گسل است.

وی افزود: با توجه به این دلایل قسمت اعظم کشور ایران، از دیدگاه لرزه‎خیزی جزء مناطق پرخطر محسوب می­شود.

زمین لرزه ­های بالاتر از ۵ ریشتر در سال ۹۶

زلزله های سفید سنگ استان خراسان رضوی، پیش قلعه استان خراسان شمالی، سیرچ استان کرمان، زیارتعلی استان هرمزگان، انار استان کرمان جز استانهایی هستند که در سال ۹۶ زمین لرزه هایی بالای ۵ ریشتر داشته اند.

همچنین ازگله سر پل ذهاب استان کرمانشاه، هجدک استان کرمان، ملارد استان تهران و سومار استان کرمانشاه از جمله استان هایی هستند که زمین لرزه هایی با بزرگای بیش از ۵ ریشتر در آنها به وقوع پیوسته است.