روزنامه اعتماد:«آزادي مسوولانه و تعطيلي رسانه‌ها» عنوان نشستي بود كه روز گذشته جمعي از اساتيد روزنامه‌نگاري و مديران مسوول مطبوعات را دور هم جمع كرد تا در حضور حسين انتظامي، معاون مطبوعاتي وزارت ارشاد به اين سوال پاسخ دهند كه چرا توقيف و تعطيلي همواره نخستين برخورد مسوولان با خطاها و اشتباهات روزنامه‌ها و مطبوعات بوده است. حاضران در اين نشست بر اين نظر بودند كه اشتباه در مطبوعات و روزنامه‌نگاري گريزناپذير است اما برخورد با مطبوعات خطاكار مي‌تواند از تذكر، جريمه مالي و برخورد با مديرمسوول شروع شود و نهايتا به توقيف و تعطيلي برسد. حجت‌الاسلام دعايي مديرمسوول روزنامه اطلاعات، الياس حضرتي مدير مسوول روزنامه اعتماد، حسن نمكدوست تهراني، اميدعلي مسعودي، امير محبيان، محمد سلطاني‌فر، سيد فريد قاسمي، هادي خانيكي، مجيد رضاييان، محمدمهدي فرقاني از اساتيد روزنامه‌نگاري و ارتباطات و همچنين كامبيز نوروزي، حقوقدان از جمله افرادي بودند كه روز گذشته در مركز مطالعات و برنامه‌ريزي رسانه‌ها به بررسي چالش‌هاي مطبوعات پرداختند.
سلطاني‌فر: مسوولان آستانه تحمل‌شان را بالا ببرند
در ابتداي اين نشست محمد سطانيفر، رييس مركز مطالعات و برنامه‌ريزي رسانه‌ها در مورد ابزارهاي خودكنترلي در مطبوعات صحبت كرد. سلطاني‌فر در انتقاد به اين موضوع كه طي سال‌هاي گذشته تعطيلي رسانه و روزنامه نخستين قدم توسط دولت بوده است، گفت: پيامد اين روند از بين رفتن سرمايه‌هاي مالي و فكري و پيوستن روزنامه‌نگاران به خيل بيكاران است. ايجاد فضاي ناامن، شيوع بدبيني و شايعه در نبود فضاي اطلاع‌رساني، ايجاد فضاي ظن و ترديد، ميل به خودسانسوري و... از جمله عواقب اين تهديد رسانه‌يي از نظر اين استاد ارتباطات بود. به گفته او در اين شرايط ما شاهد رشد رسانه‌هاي مجيزگو، متملق و بي‌خاصيت هستيم. گسيل كردن مردم به سمت رسانه‌هاي مجازي و غيركنترل شده مثل ماهواره‌ها از ديگر پيامدهايي بود كه سلطاني‌فر به آن اشاره كرد. سلطاني‌فر در ادامه با بيان اينكه در سال‌هاي اخير شاهد پايين آمدن عمر مطبوعات بوده‌ايم، ادامه داد: اگر رسانه‌يي اشتباه كرد بايد فضايي ايجاد كنيم كه در آن فضا بتواند اشتباهات گذشته را اصلاح كند. فضاي عذرخواهي را فراهم كنيم. مسوولان و دولت‌ها آستانه تحمل را بالا ببرند. سطانيفر ادامه داد: مرحله اول برخورد با رسانه مي‌تواند با تذكر شكل بگيرد، مرحله بعدي مي‌تواند افشاگري نهادهاي صنفي باشد. مرحله بعدي مي‌تواند تذكرات تند‌تر و آخرين مسير مي‌تواند بستن روزنامه باشد.
فرقاني: مطبوعات عامل بي‌اعتمادي مردم به دولت نيستند
محمد مهدي فرقاني سخنران بعدي نشست «آزادي مسوولانه و تعطيلي رسانه‌ها» بود. فرقاني در اين نشست تاكيد داشت روزنامه‌نگاري در كشور ما حرفه‌يي نيست و روزنامه‌نگار تكليف خود را نمي‌داند. به گفته او در اين شرايط هر كس به خود اجازه مي‌دهد با رسانه برخورد كند و براي او تعيين تكليف و آزادي‌هاي او را محدود كند.
فرقاني ادامه داد: يك تصور غالب در دولتمردان ما اين است كه اگر اعتماد مردم نسبت به مطبوعات كاهش پيدا كند، اعتماد مردم نسبت به دولت افزايش پيدا مي‌كند. به عبارتي تصور اين است كه عامل بي‌اعتمادي مردم به دولت مطبوعات هستند، در صورتي كه هم تحقيقات ميداني و هم تجربيات شخصي نشان داده با توجه به خاستگاه تاريخي مطبوعات رابطه بالايي بين اعتماد به مطبوعات و اعتماد به دولت هميشه وجود داشته است و در زمان‌هايي كه رابطه دولت- ملت مستحكم و روشن نبوده، رابطه مردم با رسانه‌ها هم خدشه‌دار بوده و بالعكس. فرقاني تاكيد داشت ما فاقد قوانين و نظام جامع حقوقي هستيم كه آزادي روزنامه‌نگار را به رسميت بشناسد. در حوزه مسووليت‌هاي اجتماعي هم داراي ضعف‌هايي هستيم.
خانيكي: مطبوعات گرفتار جوانمرگي هستند
هادي، خانيكي استاد ارتباطات نيز در اين نشست در مورد ديدگاه‌هاي حاكم بر مطبوعات گفت: برخي ديدگاه‌ها در حكومت نقش مطبوعات را بيشتر از آن چيزي كه هست مي‌بيند و به همين ميزان بيشتر در مورد اشتباهات مطبوعات نگران مي‌شوند و تصميم بزرگ‌تر از واقعيت مي‌گيرند. او ادامه داد: مشكل دوم سوءتفاهم و سوء تدبير در مورد جايگاه تاريخي مطبوعات است. مشكل سوم هم سنت يا تبار مطبوعات در ايران است. مطبوعات گرفتار جوانمرگي‌اند و روزنامه‌نگاري هميشه از جمله مشاغل لرزان بوده است. به گفته خانيكي اگر در مورد سه مساله تخمين غلط از نظر موقعيت و نقش مطبوعات، جوانمرگي، سنت و تبار تاريخي به اجماع برسيم، مي‌توانيم مسووليت تك تك نهادها، دولت، نهادهاي صنفي و مطبوعاتي را تعريف كنيم. اين استاد ارتباطات تاكيد كرد: به دليل بدبيني و سوء ظني كه وجود دارد، ساده‌ترين را درست‌ترين راه‌حل مي‌دانيم، در حالي كه اشتباه كردن جزو ذات مطبوعات است.
دكتر محبيان: شناسايي دلايل تصميم‌گيران براي تعطيلي مطبوعات
امير محبيان ديگر سخنران اين نشست آزادي مسوولانه و تعطيلي رسانه‌ها را دو مفهومي دانست كه در مورد آن دغدغه وجود دارد و بايد بررسي شود كه چه مي‌شود كه مسوولان تعطيلي را به تعليق و ادامه كار مطبوعات اولويت مي‌دهند. او تاكيد داشت مسووليت هزينه آزادي است. نمي‌شود آزادي داشت بدون اينكه مسووليت را پذيرفت يا بالعكس. محبيان تعطيلي روزنامه‌ها را اين طور تحليل كرد: «بايد ببينيم چه در ذهن تعطيل‌كنندگان مي‌گذرد؟ سه نوع تفكر در اين زمينه ممكن است وجود داشته باشد. اولي اينكه رسانه را به عنوان يك بنگاه اقتصادي ببينيم. كه يكسري افراد از محل آن ارتزاق مي‌كنند و شغل‌شان اين است. دوم رسانه را به عنوان يك بنگاه سياسي ببينيم كه از قبل آن حزب و رسانه ايجاد شده است. سوم اينكه رسانه را به عنوان جريان فكري بدانيم. به گفته او در مورد اول با كنترل مجاري بازاريابي مثل آگهي، خريد نكردن و... مي‌توان نهايتا روزنامه را به تعطيلي كشاند. در مورد دوم روزنامه را به عنوان يك نهاد سياسي در نظر مي‌گيريم و هر حركتي سياسي تلقي مي‌شود و برخورد سياسي صورت مي‌گيرد، در اين شرايط با مسدود كردن مجاري اطلاع‌رساني تعطيلي روزنامه را منجر مي‌شويم. اما اگر روزنامه به عنوان يك جريان فكري باشد هيچ‌گونه مانعي نمي‌تواند تعطيلي روزنامه را در پي داشته باشد. تعطيلي در اين شرايط بر قدرت مطبوعات مي‌افزايد.»او تاكيد كرد در حال حاضر فضاي رسانه‌هاي ما سياست زده است. در فضاي سياست زده حتي اگر رسانه در حوزه اجتماعي فرهنگي يا هنري هم حركت كند از آن برداشت سياسي مي‌شود. به گفته او مشكل دوم موضع برخوردكنندگان با روزنامه است كه معتقدند رسانه يا بايد باز باشد يا بسته و هيچ حد وسطي براي كنترل وجود ندارد. او ادامه داد: مشكل سوم خود رسانه‌ها هستند. با وجود آموزش اهل رسانه در دانشگاه‌ها بسياري از رسانه‌اي‌ها آموزش‌ديدگان اين فن نيستند. تعريف مبهم موضوع امنيت و منافع ملي، سياست‌زدگي بيش از حد، فقدان تعريف نقش‌ها از ديگر مشكلات از نظر محبيان بود.
حضرتي: خط قرمزها مشخص نيست
الياس حضرتي، مدير مسوول روزنامه اعتماد نيز در اين نشست گفت: نكته اصلي و مهم اين است كه در مورد يكسري از موضوعات و مباحث مثل مطبوعات و احزاب هنوز تكليف‌مان را مشخص نكرده‌ايم و نوعي رفتار كج‌دار و مريز با اين موضوعات داريم. به گفته او همين باعث شده امروز با وجود خواست تك‌تك مسوولان به رشد مطبوعات ولي در عمل جزو كشورهاي عقب مانده در زمينه مطبوعات باشيم. مديرمسوول روزنامه اعتماد تاكيد كرد: ما بايد خط قرمزها را مشخص كنيم و استانداردسازي خط قرمزها را داشته باشيم. حضرتي تاكيد كرد: برخورد با رسانه‌ها مراحل مختلفي دارد. مسوولان بايد اصحاب رسانه را در جريان قرار دهند كه موضوعات حساس و استراتژيك چيست. تذكر، جريمه نقدي، برخورد با مديرمسوول وحتي تغيير او از جمله مواردي بود كه به گفته الياس حضرتي به جاي توقيف بايد در صورت خطاي رسانه‌يي در نظر گرفته شود.
نمك دوست: توقيف يعني توسعه نيافته‌ايم
دكتر حسن نمكدوست، استاد ارتباطات توقيف مطبوعات را نشانه توسعه نيافتگي دانست و گفت: ساختار رسانه‌يي در كشور ما حكومتي است. اگر عامل تيراژ را وارد كنيم، سهم رسانه‌هاي غير حكومتي خيلي اندك است. به گفته او در اين دعوا آزادي مسوولانه مطبوعات قرباني مي‌شود. به گفته او يكي از مشكلات مطبوعات نسبت ناروشن و گنگ آزادي مطبوعات و امنيت ملي است. اگر مطبوعات تواناتر باشند امنيت ملي و اجتماعي بالاتري را به دنبال دارند.
دوشنبه، 26 اسفند ماه 1392 برابر با 2014-03-17 ساعت 11:032004- 2024 IranPressNews.com -