90 درصد از وسعت استان را عرصههاي منابع طبيعي تشکيل ميدهد و در مجموع 3/1 ميليون هکتار جنگل در اين استان چهار فصل قرار دارد که از اهميت بالايي در حاشيه کوير لوت برخوردارند اما خشکسالي، هجوم جوجه تيغيها و عوامل انساني اين جنگلها را در معرض تخريب جدي قرار داده است.به گزارش خبرنگار مهر، استان کرمان در حاشيه کوير لوت قرار گرفته است، ميزان بارندگي در اين استان از استانداردهاي مناطق نيمه بياباني پيروي ميکند استان کرمان بيابانهاي بي آب و علف تا جنگلهاي انبوه را در خود جاي داده است در اين استان مناطق باتلاقي جازموريان تا مناطق خشک کويري قرار دارد از مرتفعترين منطقه مسکوني ايران تا گودترين چاله مرکزي فلات ايران اما يکي از عرصههاي جنگلي ارزشمند شرق کشور در استان کرمان قرار دارد که از مساحت 2/18 ميليون هکتاري استان کرمان 3/1 ميليون مترمکعب را در برگرفتهاند.
بدون شک از بکرترين مناطق کشور ميتوان به استان کرمان اشاره کرد زيرا به دليل جمعيت کم و از طرف ديگر در برگرفتن 11 درصد مساحت کشور، کمترين آسيب را از مداخلات انساني ميبينند اما خشکسالي و گسترش آفتها مهمترين تهديد جنگلهاي انبوه استان کرمان است. شايد کمتر کسي بداند که استان کرمان بزرگترين ذخيره گاه جنگلهاي انار شيطان در خاورميانه به عنوان يکي از زيباترين گونههاي گياهي کشور است همچنين اين استان بزرگترين مجموعه جنگلهاي کهور عماني را نيز در خود جاي داده و جنگلهاي انبوه بنه و بادام کوهي نيز از ديگر گونههاي جنگلي در پهناورترين استان کشور محسوب ميشود.
خشکسالي بيشترين خسارت را به جنگلهاي کرمان وارد کرده است و بخش قابل توجهي از اين جنگلها را خشکانده و در معرض نابودي و بحران قرار داده است. با اين وجود همچنين جنگلهاي انبوه در استان کرمان خودنمايي ميکنند، يکي از زيباترين جنگلهاي استان کرمان جنگلهاي انبوه بنه و بادام کوهي است که اکثر در دامنه کوهستانهاي استان کرمان و دشتهاي سر سبز شمال اين استان ميباشند. در اين ميان از جنگلهاي انبوه گردو و ميوه در شهرستانهاي بافت و رابر نيز نميتوان گذشت اما مهمترين آفتي که در فصل زمستان به ويژه جنگلهاي کرمان را تهديد ميکند آفتي نيست جز تشي که همان جوجه تيغي محسوب ميشود.
اين آفت هم اکنون خطرناکترين عاملي است که جنگلهاي کرمان را تهديد ميکند حتي طي سالهاي اخير براي نجات جنگلهاي استان کار حصار کشي در اطراف درختان انجام شده است با اين وجود هيچ چيز نميتواند جلوي هجوم دستههاي جوجه تيغي به درختان جنگلهاي کرمان را بگيرد.
خشکسالي و کمبود خوراک در سرماي شديد زمستان درختان را به بهترين هدف براي اين جانوران تبديل ميکند و در دستههاي دو تا 10 تايي به سوي درختان حمله ميکنند. کمبود شديد اعتبار و در اولويت نبود هزينه براي نگهداري جنگلهاي اين روزها به يکي از مشکلات اصلي تبديل شده است و به شدت درختان استان را تهديد ميکند. محمد اقدامي، فعال محيط زيست در گفتوگو با مهر اظهارداشت: استان کرمان حدود 1.3 ميليون هکتار از جنگلها و اراضي جنگلي کشور را در خود جاي داده است که به لحاظ موقعيت جغرافيايي و شرايط خاص اقليمي ميتوان جوامع گياهي ناحيه ايران توراني و خليج عماني را در سطح اين استان مشاهده کرد. وي گفت: متاسفانه عواملي نظير تغييرات اقليمي و بروز خشکساليها، بهره برداري انسان، چراي بي رويه دام و شيوع آفات و بيماريهاي مختلف طي سنوات گذشته، خسارات چشم گيري به تودههاي جنگلي وارد کرده است که از اين جمله ميتوان به آفات و بيماريهاي بحراني نظير تشي، سوسک چوب خوار و لورانتوس و آفات نيمه بحراني نظير زنبور مغز خوار بادام کوهي و سپردار بادام کوهي اشاره کرد.
وي ادامه داد: با توجه به بررسيهاي کارشناسي به عمل آمده، سطحي برابر با 150 هزار هکتار از تودههاي جنگلي استان وضعيت بحراني داشته و ضروري است که براي حفظ حيات چنين سطح وسيعي از پوشش ارزشمند جنگلي چارهاي بينديشيم.
وي گفت: از سوي ديگر، طي سالهاي گذشته روشهاي پيشگيري و مبارزه با اين آفت، عليرغم تخصيص اعتبارات محدود به صورت مکانيکي (توري پيچي) به ميزان قابل توجه اي در دستور کار بخش حفاظت اداره کل منابع طبيعي استان کرمان قرار گرفته است. اقدامي افزود: آفت تشي از مهمترين جوندگان شب فعال مضر بوده و در اکثر استانهاي کشور فعاليت دارد اين آفت غالبا در زمستانها به علت کمبود علوفه به محصولات زراعي و باغي، درختان جنگلي و گياهان مرتعي از جمله بلوط ،بنه، کسور، کنار، بادام کوهي، کهکم و آتريپلکس که بعضا از ذخاير جنگلي محسوب ميشوند حمله ور شده و با تغذيه از پوست ساقه و ريشه خسارات فراواني به آنها وارد ميآورد.
وي ادامه داد: طول بدن اين آفت 100-80 سانتيمتر است که به وسيله تيغهاي بلند و ابلق رنگي پوشيده شده است وزن تشي گاهي به 30-20 کيلوگرم ميرسد طول عمر آن گاهي به 20 سال ميرسد تشيها در گروههاي 15-3 تايي در يک لانه زندگي ميکنند و در سال 2-1 با آبستن و هر بار 4-1 بچه زايش ميکنند دوره شير خوارگي 100 روزه و در 16 ماهگي بالغ ميشوند. اين کارشناس منابع طبيعي افزود: از آنجا که اين آفت خسارت مستقيم به پوست تنه درختان بنه وارد ميکند و نهايتا باعث ضعف و خشکيدگي کامل درختان ميشود لذا لازم است به منظور حفظ و احياء اين تودههاي ارزشمند جنگلي تمهيدات و راهکارهاي زيست محيطي مناسبي در نظر گرفته شود.
وي گفت: زيباترين گونههاي جنگلي استان کرمان در بافت قرار دارند در اين منطقه گونههاي گياهي ارژن، اورس، بادام کوهي، زيتون وحشي رشد ميکند.
وي ادامه داد: سايه خشکسالي به وضوح بر اين جنگلها نيز گسترده شده است به طوري که در سالهاي اخير بارندگي در اين جنگلها از متوسط بياباني نيز کاهش يافته و 100 ميليمتر کمتر شده است.
معاون حفاظت و امور اراضي منابع طبيعي و آبخيزداري شمال کرمان در گفتوگو با مهر اظهارداشت: بادام کوهي عرصه گسترده از درختان شهرستانهاي شمالي استان کرمان است و در کنار آن درخت ارژن است که آفت لورانتوس اين روزها موجب بروز خسارت به درختان شده و جانوري به نام تشي نيز که در واقع همان جوجه تيغي است با جويدن تنه و ريشه درختان موجب تخريب اين جنگلها شده است.
محمود اسماعيلي گفت: هم اکنون 25 درصد اين جنگلها در معرض آسيب جدي آفت قرار دارند و براي مبارزه با اين آفت و عوامل تخريب کننده جنگلها نياز به تامين اعتبار است. وي گفت: هر چند منابع طبيعي سعي در حفاظت از اين درختان دارد اما در استان کرمان نه عوامل غير طبيعي بلکه عوامل طبيعي موجب بروز خسارت به جنگلها ميشوند. وي آفت تشي و قارچ لورانتوس را تهديد جدي جنگلهاي شمال استان کرمان دانست و گفت: کمبود اعتبارات هم اکنون مهمترين دليل بروز خسارات جدي است.
وي يک ميليون هکتار جنگلهاي شمال کرمان را در معرض تخريب دانست و گفت: اين جنگلها در زندگي مردم استان نيز به خصوص در شهرستانهاي بافت، رابر، بردسير، بم و سيرجان و شهر بابک بسيار تاثير گذار دانست. هجوم آفتهاي تشي و لورانتوس به جنگلهاي بنه و بادام کوهي کرمان و کمبود اعتبارات باعث شده عليرغم عزم جدي مسوولان براي مبارزه با اين آفتها به اين درختان باارزش خسارات جدي وارد شود. معاون حفاظت و امور اراضي اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري کرمان افزود: حدود يک ميليون هکتار از جنگلهاي استان در شهرستانهاي بافت، رابر، بردسير، بم، سيرجان و شهربابک قراردارند که علاوه برارزشهاي زيست محيطي سهم به سزايي در توليد، اقتصاد و امرار معاش مردم منطقه داشته و در حال حاضر باخطر نابودي روبرو ميباشند.
خشکساليهاي چندسال اخير باعث شده حدود 200هزار هکتار از اين جنگلها را آفت تشي تهديد نموده (جنگلهاي بنه و کهکم) و قريب به 250هزار هکتار از جنگلهاي بادام و ارژن نيز در معرض خسارات جدي آفت لورانتوس قراردارند.
اسماعيلي ميافزايد: جهت مبارزه جدي و آني با اين آفتها نياز به اعتباري معادل 65500 ميليون ريال ميباشد و اعتبارات اندک ساليانه در اين بخش فقط مرهمي بر زخمهاي اين منابع با ارزش اقتصادي و زيست محيطي است اما عليرغم اين کمبود اعتبار از سال 1385 تاکنون در سطحي معادل 71 هزار و 300 هکتار با اين آفتها مبارزه شده است و در سال جاري نيز هزار و 200 هکتار از جنگلهاي آلوده شهرستانهاي بافت و ريگان تحت پوشش طرحهاي کنترل و مبارزه با اين آفتها قرار دارند.
2004- 2024 IranPressNews.com -