ريه‌هايي كه به خس‌خس افتاده‌اند

روزنامه ابتکار: حاجيه خانم محترمي در اين شهر زندگي مي‌کند که به خاطر مصرف زياد سيگار، نفس اش به تنگي افتاده است و ريه اش هنگام دم وبازدم صدا مي‌دهد.حاجيه خانم پسري دارد که براي عتبات عاليات و مکه مکرمه کاروان مي‌برد و هر وقت هم که به اين اماکن مقدس مشرف مي‌شود و مي‌داند که جز برندهاي معروف سيگار هيچ سوغاتي اي نيست که دل مادرش را شاد کند.عاشوراي امسال وقتي فاميل به واسطه نذري دور هم جمع بودند، پسر حاجيه خانم با تبختري بي مانند در جمع عزاداران مي‌گفت که در آخرين سفر گذشته اش به کربلا 10 نوع سيگار از فلان مارک معروف را براي مادرش آورده است تا هر کدام را که خواست مصرف کند.يک نفر در آن جمع که اتفاقا در شرکت دخانيات کار مي‌کرد به پسر حاجيه خانم سيگاري اين توصيه دلسوزانه را کرد که «10 نوع سيگار را لازم نبود بياوري بايد ببيني ذائقه حاج خانم کدام سيگار را بيشتر مي‌پسندد همان را بياور.» پسر از بابت اين توصيه از کارمند دخانيات تشکر کرد و بعد هم براي اينکه نظر کارشناسي وي را بيشتر جويا شود، در حالي که يک پاکت سيگار خالي البته از مارک معروف را به کارمند دخانيات نشان مي‌داد، نظرش را در مورد سيگار آن مارک معروف خواست و آن وقت کارمند دخانيات گفت: هيچ نباشد 15 تا 20 هزار تومان خودمان قيمتش است. کارمند دخانيات، سپس خطاب به حاجيه خانم سيگاري گفت: حاج خانم اين سيگار گران است اگر هنوز هم از اين مارک، سيگار داري نگهش دار و هر وقت در ميهماني بودي براي پز دادن هم که شده، بد نيست که از کيف درش بياوري و سيگار بکشي آنوقت مي‌گويند حاج خانم عجب سيگار باکلاسي مي‌کشد! آن وقت همه زدند زير خنده و حاجيه خانم در حالي که بابت سيگار سينه اش به خس و خس افتاده بود و نفسش انگار تنگي مي‌کرد پاکت سيگار را داخل جيب مانتواش گذاشت و گفت: « همين کار را مي‌کنم.» نفس حاجيه خانم دارد به شماره مي‌افتد به گونه اي که وقتي مي‌خواهد راه برود بايد از عصا استفاده کند و در اولين فرصت و هر جا که باشد بايد بنشيند وگرنه از حال مي‌رود.اما آنقدر سيگار برايش مهم است که به قول پسر کاروان دارش حاضر است يخچالش خالي باشد اما جيبش از پاکت‌هاي سيگار خالي نباشد.اتفاقا پيرمردي هم در همسايگي زندگي مي‌کند که به او دودکش مي‌گويند. پيرمرد همسايه از حاجيه خانم بدتر به سيگار وابسته است به گونه اي که سيگار را با سيگار روشن مي‌کند که هيچ، رعايت حال هيچ بني بشري را هم نمي‌کند و هر جا که باشد نخ سيگاري را از پاکت در مي‌آورد و شروع به روشن کردن آن مي‌کند.خس خس ريه‌هاي پيرمرد همسايه از حاجيه خانم ما بيشتر است به قدري که صداي خس خس ريه هايش در راهروهاي آپارتمان هم قابل شنيدن است. بعد‌ها فهميديم که خس خس ريه مرد همسايه و حاجيه خانم را بيماري مزمن انسداد ريه يا C.O.P.D مي‌نامند که گفته مي‌شود علت بروز آن در 80 درصد موارد ناشي از مصرف طولاني مدت سيگار و در 20 درصد باقي مانده ناشي از عواملي ديگر از جمله کار در برخي صنايع و معادن است.اتفاقا پزشک معالج پيرمرد همسايه هم به او هشدار داده بود که با 20درصد ريه اش زندگي مي‌کند بنابراين بايد سيگار را قطع کند اما گوش پيرمرد همچنان به اين حرفها بدهكار نيست.
چهارمين علت شايع مرگ در جوامع
دکتر «عليرضا اسلامي نژاد» فوق تخصص ريه مرگ ناشي از بيماري‌هاي مزمن ريوي را چهارمين علت شايع مرگ در جوامع عنوان مي‌کند اما در عين حال هم اظهار مي‌دارد که اين موضوع در کشورهاي در حال توسعه اي همچون ايران رو به افزايش است.به گزارش ايرنا اسلامي نژاد در حالي شيوع مصرف سيگار در کشور را رو به افزايش مي‌داند که سن شروع مصرف اين ماده در ايران رو به کاهش نهاده است و اينکه کساني که از سن پايين به استعمال دخانيات روي مي‌آورند و مصرف طولاني مدت نيز در بزرگسالي دارند بيشتر از ديگران به بيماري مزمن انسداد ريه دچار مي‌شوند.هر چند اين روزها آلودگي هوا در شهر‌هاي بزرگ از جمله تهران بيشتر نمود يافته است اما دکتر اسلامي نژاد اظهار مي‌دارد که آلودگي هوا و محيط زيست به خودي خود نمي‌تواند بيماري مزمن انسداد ريه را ايجاد کند اما آن را براي مبتلايان به اين بيماري تشديد مي‌کند.اين فوق تخصص ريه همچنين به گرايش خانم‌هاي ايراني به مصرف سيگار نيز اشاره مي‌کند که در چند سال اخير رو به تزايد گذاشته و اينکه استعمال دخانيات براي خانم‌ها به مراتب خطرناک تر از مصرف آن در مردان است.وي در خصوص چرايي خطرناک تر بودن مصرف سيگار در زنان نسبت به مردان اظهار مي‌دارد که خانم‌ها از نظر ژنتيکي حساس تر از مردان هستند و به همين علت آسيب پذيري آنها بيشتر است.
علايم بيماري مزمن انسداد ريه
دکتر اسلامي نژاد درمان بيماري انسداد ريه را قطعي نمي‌داند و فقط مي‌گويد از آنجا که عوارض اين بيماري در ريه غير قابل بازگشت است، فقط مي‌توان آن را کنترل کرد که البته هزينه‌هاي بالاي اين بيماري و عدم بازگشت به زندگي عادي بيمار از ديگر مشکلات مبتلايان است.سرفه مزمن همراه با خلط، تنگي نفس و خس خس سينه از علايم اين بيماري است. دکتر اسلامي يژاد در اين ارتباط مي‌گويد: ممکن است اين علايم در ابتدا، دايمي نباشد و يا فقط با فعاليت زياد و يا سرماخوردگي، تشديد شود اما با پيشرفت اين بيماري است که علايم به طور دايم ايجاد مي‌شود و همراه بيمار مي‌ماند و حتي گاهي اوقات فرد با کوچکترين سرماخوردگي، در بيمارستان بستري مي‌شود.دکتر اسلام نژاد با تاکيد بر اينکه سيگاري ها، سرفه را جدي بگيرند، به سرفه کردن برخي سيگاري‌ها اشاره مي‌کند مبني بر اينکه برخي از آنها سرفه کردن را پذيرفته اند و آن را طبيعي عنوان مي‌کنند به همين علت است که به پزشک مراجعه نمي‌کنند و يا زماني مراجعه مي‌کنند که بيماري پيشرفت قابل توجه داشته است.وي ترک هر چه زودتر سيگار را چاره درد مي‌داند و اينکه سيگاري‌ها به مراکز ترک سيگار مراجعه کنند که اتفاقا برخي بيمارستان‌ها از جمله بيمارستان مسيح دانشوري ( دارآباد) داراي چنين مراکزي هستند.
چقدر جميعت سيگاري داريم؟
دبير کل جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات ايران تعداد جمعيت سيگاري کشور را حدود 10 ميليون نفر مي‌داند که بايد هم تمهيداتي براي کاهش اين جمعيت داشت و هم اينکه مانع از افزايش مصرف کنندگان سيگار شد.دکتر « محمد رضا مسجدي» عرضه سخت و محدود دخانيات را از مهم ترين راه‌هايي عنوان مي‌کند تا به يک جامعه بدون دخانيات برسيم که در اين راستا، قانون جامع کنترل و مبارزه ملي با دخانيات نيز در کشور موجود است و با اين قانون مي‌توان عرضه سيگار را محدود کرد. براساس اعلام شرکت دخانيات هر سال حدود 70 ميليارد نخ سيگار در کشور دود مي‌شود که در اين راستا جمعيت مبارزه با دخانيات برآوردي از هزينه‌ها انجام داده است.دکتر «علي عبداللهي نيا» مدير پژوهشي اين جمعيت ميزان ريالي مصرف سيگار را در سال 10 هزار ميليارد تومان عنوان مي‌کند که دو برابر اين ميزان نيز هزينه درمان کساني است که از عوارض سيگار کشيدن از جمله انسداد مزمن ريوي رنج مي‌برند.بيستم نوامبر برابر با 29 آبان ماه روز جهاني بيماري مزمن انسداد ريوي نامگذاري شده است.
فقط سه دقيقه تا سيگار فاصله است!
دکتر «محمد رضا مسجدي» به رغم اينکه عنوان مي‌کند که ايران جزء معدود کشورهايي است که قانون جامع کنترل ومبارزه با دخانيات را دارد اما در عين حال عرضه و دسترسي به دخانيات را در کشور آسان عنوان کرد.وي به مطالعه اي مبني بر ميزان دسترسي مردم به مايحتاج خود از جمله شير، برنج، نان، ساندويچ و همچنين سيگار که در چند کشور دنيا انجام شده است، اشاره اي دارد.وي اظهار مي‌دارد:به عنوان مثال در کشور آمريکا که قانون ملي کنترل دخانيات هم ندارد شش تا هشت دقيقه طول مي‌کشد که يک فرد به محل عرضه نان وشير برسد اما همان فرد آمريکايي براي آنکه به محل عرضه سيگار برسد 34 دقيقه زمان صرف مي‌کند. امامتاسفانه در کشور ما زمان لازم براي رسيدن به محل عرضه سيگار فقط «سه دقيقه» است.دکتر مسجدي در حالي اين اظهارات را بيان مي‌کند که براساس آيين نامه اجرايي قانون کنترل دخانيات، سيگار در هر جايي قابل عرضه نيست اين در حالي است که واقعيت چيز ديگري را نشان مي‌دهد.